Κατά τα έτη 2010-2011 καταγράφηκαν στην Κρήτη 38 κρούσματα λεγεωνέλλωσης σε αλλοδαπούς τουρίστες. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα ελεγχθέντα δείγματα νερού όσο και οι αυτοψίες των υγειονομικών υπαλλήλων απέδειξαν ότι δεν πληρούνταν οι προβλεπόμενες συνθήκες πρόληψης παρουσίας του παθογόνου μικροβίου στα δίκτυα ύδρευσης (συγκέντρωση χλωρίου, θερμοκρασία ζεστού-κρύου νερού, οργανωμένο πρόγραμμα συντήρησης του δικτύου ύδρευσης). Τονίζεται τέλος ότι από τα ξενοδοχεία που παρουσιάζουν μόνιμο πρόβλημα τα τουριστικά γραφεία αποσύρουν άμεσα τους πελάτες τους και εκδίδονται οδηγίες αποκλεισμού τους από την τουριστική αγορά, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον εγχώριο τουρισμό.
Η νόσος των λεγεωναρίων οφείλεται κυρίως στο βακτηρίδιο Legionella Pneumophila που αναπτύσσεται στα επιφανειακά νερά. Η λεγεωνέλλα επιβιώνει αδρανής σε χαμηλές θερμοκρασίες και αναπτύσσεται – πολλαπλασιάζεται σε θερμοκρασίες μεταξύ 20 ο C και 45 ο C κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, π.χ. ύπαρξη σκουριάς, αλγών, πουρί, αλάτων και άλλων βακτηρίων. Έτσι σχηματίζεται η μολυσμένη βιομεμβράνη που απελευθερώνει συνεχώς μικροοργανισμούς στο δίκτυο του νερού.
Η λεγεωνέλλα μεταδίδεται κυρίως αερογενώς με την εισπνοή λεπτών σταγονιδίων από κλιματιστικά μηχανήματα, spa, πισίνες, συντριβάνια, ντούς ή και κατά το πλύσιμο των χεριών και εκδηλώνεται ως πνευμονία (πυρετός, βήχας, πόνοι στο στήθος, δύσπνοια). Στην ομάδα υψηλού κινδύνου νόσησης περιλαμβάνονται: Άτομα άνω των 50 ετών, καπνιστές, άτομα με παθήσεις όπως σακχαρώδη διαβήτη, νεοπλασματικά νοσήματα, πνευμονοπάθειες, νεφρική ανεπάρκεια και γενικά άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Η Ελλάδα ως μεσογειακή χώρα διαθέτει θεωρητικά όλες τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση λοιμώξεων από λεγεωνέλλα (θερμό κλίμα, λειτουργία κλιματιστικών, υψηλές θερμοκρασίες για μεγάλα χρονικά διαστήματα κλπ.). Κρίσιμες είναι οι μεγάλες χρονικές περίοδοι κατά τις οποίες, ειδικά οι ξενοδοχειακές μονάδες παραμένουν κλειστές ή υπολειτουργούν, με αποτέλεσμα το νερό του δικτύου διανομής να μπορεί να θεωρηθεί «στάσιμο» (κατάσταση που ευνοεί την ανάπτυξη της λεγεωνέλλας)
|
Επικίνδυνα σημεία στα οποία μπορεί να γίνει η ανάπτυξη και η μετάδοση της λεγεωνέλλας |
Προληπτικά μέτρα |
|
Συνεχής διατήρηση θερμοκρασίας στους 55 οC- 60 οC, περιστασιακά να γίνεται θερμικό σοκ (άνοδος της θερμοκρασίας στους 70 οC- 80 οC και κυκλοφορία του νερού σε όλο το δίκτυο) – Παρακολούθηση και καταγραφή των θερμοκρασιών |
|
Συστηματική συντήρηση μηχανικών τμημάτων, χημικός καθαρισμός και απολύμανση των εγκαταστάσεων |
|
Διαδικασία flushing (ανοικτές βρύσες με μεγάλη ροή για 10-15 λεπτά για να απομακρύνεται το στάσιμο, πιθανώς μολυσμένο, νερό από το δίκτυο) |
|
Καθαρισμός, συνεχής απολύμανση με χλώριο |
|
Τακτικός καθαρισμός, αλλαγή των εξαρτημάτων σε μπαταρίες βρυσών-ντους που έχουν άλατα ή άλλες επιστρώσεις, απολύμανση |
|
Να προτιμάται το πότισμα στάγδην (στη ρίζα του φυτού) και όχι η τεχνητή βροχή για να αποφεύγεται η δημιουργία σταγονιδίων |
Για τυχόν διευκρινίσεις επί του θέματος οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στη Δ/νση Δημόσιας Υγείας & Κοιν. Μέριμνας Π.Ε Ρεθύμνου (Τμήμα Περιβαλλοντικής Υγιεινής & Υγειονομικού ελέγχου), Ζαμπελίου 34, Τηλ. 28313-43316, -318, Fax. 2831-3-43337, e-mail : [email protected]