Η Ισπανία δέχτηκε να ζητήσει βοήθεια για τις τράπεζές της μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης του Eurogroup, αίτημα το οποίο συμφώνησαν θα αποδεχθούν οι χώρες της Ευρωζώνης, όπως ανακοίνωσε ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών Λουίς ντε Γκίντος.
Οι όροι που θα συνοδεύουν το δάνειο στήριξης θα αφορούν μόνο τον χρηματοπιστωτικό τομέα και όχι την οικονομική πολιτική, τόνισε, υπογραμμίζοντας πολλές φορές πως δεν πρόκειται για «πρόγραμμα πλήρους διάσωσης».
Το ΔΝΤ -σε εμπλοκή του οποίου ήταν κατηγορηματικά αντίθετη η Μαδρίτη- θα έχει μόνο «συμβουλευτικό, υποστηρικτικό ρόλο» στην κατάρτιση του προγράμματος.
Τα κεντρικά στοιχεία του πακέτου -διάρκεια, επιτόκια, όροι, ακόμη και ο μηχανισμός στον οποίο θα γίνει η προσφυγή- δεν έχουν αποσαφηνιστεί ακόμη. Ο Λουίς ντε Γκίντος απέφυγε να μιλήσει με συγκεκριμένα ποσά, περιοριζόμενος μόνο στο ότι τα κεφάλαια που θα διοχετευθούν προς την Ισπανία θα είναι «υπερ-επαρκή» με σημαντικό «περιθωριο ασφάλειας» για την εξυγίανση του τραπεζικού τομέα.
Το εάν τα κεφάλαια για τις τράπεζες θα προέλθουν από τον EFSF ή ESM «θα ξεκαθαριστεί τις επόμενες ημέρες». Το δάνειο στήριξης θα δοθεί με «πολύ ευνοϊκούς όρους», περιορίστηκε να αναφέρει όσον αφορά το κόστος.
Θέλοντας να αποφύγει το στίγμα της διάσωσης, ο ντε Γκίντος φρόντισε να κρατήσει εξαιρετικά χαμηλούς τόνους, να καθησυχάσει πως δεν θα χρειαστούν όλες οι τράπεζες στήριξη και κυρίως να υπογραμμίσει αρκετές φορές ότι η Ισπανία «ζητά υποστήριξη, αλλά όχι διάσωση». «Δεν θα υπάρχουν προϋποθέσεις μακροοικονομικής φύσης, το δάνειο δεν θα συνδέεται με οικονομικές ή δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις» τόνισε.
Ολλανδία και Φινλανδία φέρονται να κράτησαν σκληρή στάση στην τηλεδιάσκεψη, ζητώντας να τεθούν αυστηροί όροι.
Σύμφωνα με τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, το Eurogroup θα προχωρήσει σε επίσημη ανακοίνωση μετά την ισπανική κυβέρνηση.
Συγκλίνουσες πηγές ανέφεραν νωρίτερα, ενώ η τηλεδιάσκεψη διάρκειας δυόμισι ωρών βρισκόταν σε εξέλιξη, πως στο προσχέδιο της ανακοίνωσης αναφέρεται ως ανώτατο όριο το τελικό ποσό των 100 δισ. ευρώ.
To στίγμα της διάσωσης και το αγκάθι των όρων
Η δεινή θέση του ισπανικού τραπεζικού συστήματος έχει αναγκάσει τη Μαδρίτη να κοιτάζει, απρόθυμα, προς την κατεύθυνση των ευρωπαϊκών μηχανισμών στήριξης. Εάν όντως καταφύγει σε βοήθεια, αυτή θα δινόταν πιθανότατα μέσω του EFSF: Στο οπλοστάσιο του μηχανισμού περιλαμβάνονται η χρηματοδότηση ανακεφαλαιοποιήσεων πιστωτικών ιδρυμάτων μέσω δανείων προς τις κυβερνήσεις και προληπτικές γραμμές πίστωσης. Ο μόνιμος μηχανισμός ESM, ο οποίος δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ (ενώ εκκρεμεί η έγκρισή του από το γερμανικό Κοινοβούλιο) διέπεται από διαφορετικό πλαίσιο λειτουργίας.
Ωστόσο, όπως επανέλαβε με νόημα ο επικεφαλής του EFSF Κλάους Ρέγκλινγκ, η κάθε στήριξη δίνεται με όρους. «Όλα τα νέα εργαλεία συνδέονται με τις ανάλογες προϋποθέσεις» ανέφερε το Σάββατο σε ομιλία του στη φινλανδική πόλη Κόκκολα. «Δεν υπάρχουν \”δωρεάν γεύματα\” για καμία χώρα που δέχεται βοήθεια» τόνισε, επισημαίνοντας τη δυνατότητα του Ταμείου να ανοίγει προληπτικές γραμμές πίστωσης.
Επισήμως, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επέμεναν πως η απόφαση για αίτημα στήριξης εναπόκειτο στην ίδια την ισπανική κυβέρνηση και μόνο. Ωστόσο, το τεταμένο κλίμα γύρω από την Ευρωζώνη -με τις εξελίξεις στο ισπανικό τραπεζικό τοπίο, τις υποβαθμίσεις αλλά και τις επικείμενες εκλογές στην Ελλάδα- ενίσχυσαν την ανάγκη για κινήσεις που θα αποκαθιστούν την εμπιστοσύνη στο κοινό νόμισμα.
Η ίδια η Μαδρίτη από την πλευρά της είχε περιοριστεί σε σποραδικές μόνο αναφορές για ανάγκη ευρωπαϊκής συνδρομής για την στήριξη του τραπεζικού της τομέα -με τον υπουργό Προϋπολογισμού να προειδοποιεί πως η πόρτα των αγορών κινδυνεύει να κλείσει ενώ άλλα στελέχη επεσήμαναν πως οι κεφαλαιακές ανάγκες δεν είναι ιδιαίτερα υψηλές.
Όπως σημειώνουν πάντως ισπανικά ΜΜΕ, η κυβέρνηση Ραχόι (η οποία πριν από μόλις 12 μέρες δήλωνε ότι δεν χρειάζεται χρήματα για τη σωτηρία των τραπεζών) προσπαθεί να αποφύγει τη χρήση της λέξης «βοήθεια», ώστε να περιορίσει και τις πολιτικές απώλειες.
in.gr