Αναυτικότερα, σε παρωδία, με οργιώδες παρασκήνιο και προκλητικές αποφάσεις, εξελίχθηκε ο απόρρητος διαγωνισμός για την εκμίσθωση ελικοπτέρων δασοπυρόσβεσης ο οποίος πραγματοποιήθηκε μέσω του Νατοϊκού Οργανισμού ΝΑMSA.
Για πρώτη φορά η χώρα μας –ελέω των «παρατυπιών» που παρατηρούνταν τα προηγούμενα χρόνια στους εγχώριους διαγωνισμούς- αποφάσισε να απευθυνθεί στην ανεξάρτητη εταιρεία προκειμένου να κινήσει τις διαδικασίες (δηλαδή τον διαγωνισμό) για τα πυροσβεστικά ελικόπτερα.
«Μουτζουρωμένα» από τις ποινικές διώξεις που είχαν ασκηθεί από τις εισαγγελικές Αρχές, το 2012 τα στελέχη του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη αλλά και η ηγεσία της Πυροσβεστικής, ανέθεσε στη ΝΑΜSA να διενεργήσει τρεις αυτοτελείς και ανεξάρτητους διαγωνισμούς:
Έναν για την ενοικίαση τριών Ε/Π με ενσωματωμένη δεξαμενή και δυνατότητα ρίψης τουλάχιστον επτά τόνων νερού
Έναν για την ενοικίαση δύο Ε/Π βαρέως τύπου με ανηρτημένο κάδο και δυνατότητα ρίψης τουλάχιστον εννέα τόνων νερού, και
Έναν για την ενοικίαση επτά Ε/Π μεσαίου τύπου με ανηρτημένο κάδο και δυνατότητα ρίψης τουλάχιστον τεσσάρων τόνων νερού.
Αντικειμενικός, τουλάχιστον φαινομενικά, σκοπός της πολιτικής ηγεσίας ήταν να καταστεί αδιάβλητος ο διαγωνισμός και να μην παρατηρηθούν –εκ νέου- φαινόμενα διασπάθισης δημοσίου χρήματος τα οποία έχουν καταστήσει κατηγορούμενα αρκετά από τα στελέχη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας αλλά και παράγοντες του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Σήμερα, εν μέσω της αντιπυρικής περιόδου, ο φάκελος που ανοίγει η zougla. gr καταδεικνύει ότι η υπόθεση του «αδιάβλητου» διαγωνισμού δεν εκτυλίχθηκε όπως αναμενόταν.
Αντίθετα, τα απόρρητα διαβαθμισμένα, έγγραφα τα οποία αντάλλαξαν, τα στελέχη του ΥΠΡΟΠΟ, οι επικεφαλής της Πυροσβεστικής και οι αξιωματούχοι της NAMSA αποκαλύπτουν τη πρωτόγνωρη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε προκειμένου να «αγνοηθούν» οι πλέον οικονομικά συμφέρουσες προσφορές και τελικά το Ελληνικό Δημόσιο να συμβληθεί (χωρίς τη δική του βούληση!) με άλλες εταιρείες.
Απέρριψαν την πιο οικονομική προσφορά
Ως γνωστόν η υπόθεση του διαγωνισμού για τα βαρέως τύπου ελικόπτερα κατέληξε σε «φιάσκο» καθώς κατοχυρώθηκε σε μια τουρκική εταιρεία η οποία ουδέποτε έφερε τα πτητικά μέσα στην Ελλάδα κατόπιν της παρεμβάσεως της πρώην ηγεσίας του υπουργείου Εθνικής Άμυνας που επικαλέστηκε λόγους «εθνικής ασφάλειας». Στη συνέχεια ο διαγωνισμός δεν κατοχυρώθηκε στον δεύτερο μειοδότη (ήταν μια ελληνική εταιρεία), τουναντίον ακυρώθηκε και έκτοτε τα συγκεκριμένα μέσα, απλά, αγνοούνται…
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει όμως ο τρόπος επιλογής των επτά ελικοπτέρων μεσαίου τύπου καθώς από τα απόρρητα έγγραφα αποκαλύπτεται ότι δεν επελέγη η πλέον συμφέρουσα προσφορά.
Η υπόθεση γίνεται ακόμη πιο σοβαρή καθώς μέσω της αλληλογραφίας προκύπτει ότι παρόλο που είχε «ανάψει» το πράσινο φως προκειμένου το ελληνικό Δημόσιο να συμβληθεί με την εταιρία Scorpion που είχε καταθέσει την καλύτερη προσφορά, εντούτοις με απόφαση έλληνα αξιωματούχου της NAMSA (του κ. Δημήτριου Πετρίδη) δεν υλοποιήθηκε η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης αλλά του Νατοϊκού Οργανισμού!
Το γεγονός αυτό, από μόνο του, γεννά πολλά ερωτηματικά καθώς σε καμία άλλη χώρα παγκοσμίως από τα κράτη τα οποία χρησιμοποιούν τη NAMSA για τους διεθνείς διαγωνισμούς ένα διευθυντικό στέλεχος Οργανισμού απόφασίζει αντί της κυβέρνησης, δηλαδή του πελάτη που συμβάλλεται με τη NAMSA.
Ας παραθέσουμε όμως το ρεπορτάζ…
Από τις 8 Μαϊου μέχρι και τις 11 Μαϊου 2012 πραγματοποιήθηκε η αξιολόγηση των προσφορών από τη ΝΑΜSA αλλά και από κλιμάκιο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας που είχε μεταβεί στο Λουξεμβούργο για το συγκεκριμένο σκοπό.
Η αξιολόγηση ολοκληρώθηκε στις 11 Μαϊου 2012 όταν ο αξιωματούχος της ΝAMSA, κος Δημήτριος Πετρίδης και ο επικεφαλής της Π.Υ., κ. Γιώργος Μαρματάκης συνυπέγραψαν το πρακτικό στο οποίο αναγραφόταν η καλύτερη προσφορά για τον διαγωνισμό των μεσαίου τύπου ελικοπτέρων (RFP ANH 12027). Για τα μεσαίου τύπου ελικόπτερα επιλέχθηκε, ως η πλέον συμφέρουσα, η προσφορά της εταιρίας Scorpion.
Η απόφαση Οικονόμου και η ανατροπή
Στις 21 Μαϊου 2012 ο κ. Ελευθέριος Οικονόμου, υπηρεσιακός υπουργός Προστασίας του Πολίτη, στηριζόμενος στο υπογεγραμμένο από τα στελέχη της NAMSA και της Π.Υ. έγγραφο, υπέγραψε την υπ. αριθ. 25895 απόρρητη απόφαση η οποία ενέκρινε τα ποσά τα οποία έπρεπε να εκταμιευθούν από το ελληνικό Δημόσιο για τη μίσθωση των ελικοπτέρων βαρέως και μεσαίου τύπου.
Παρόλο που στην απόφαση –για ευνόητους λόγους- δεν ονοματίζεται η εταιρία, μια απλή σύγκριση της προσφοράς της εταιρίας Scorpion και της ανάλυσης κόστους που γίνεται στο απόρρητο έγγραφο πιστοποιεί την εταιρεία που επελέγη.
Ενώ λοιπόν ο οποιοσδήποτε θα περίμενε ότι το έργο θα αναλάμβανε η εταιρία Erickson (για τα βαρέως τύπου) και η Scorpion (για τα μεσαίου τύπου), από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι ορισμένοι είχαν άλλη άποψη η οποία και επεβλήθη.
Την 1η Ιουνίου ο Νατοϊκός Οργανισμός, παραγνωρίζοντας την υπουργική υπογραφή του κ. Οικονόμου και το πρακτικό της 11ης Μαϊου, ενημερώνει την εταιρεία Scorpion ότι ναι μεν έχει υποβάλλει την καλύτερη προσφορά αλλά εξαιτίας ενός όρου που αφορά την «εξισορρόπηση της παραγωγής» για την ανάθεση των εργασιών ανά χώρα που έχει ο Νατοϊκός Οργανισμός αναγκάζεται να την απορρίψει!
Ακολουθεί αναβρασμός καθώς αποτελεί σπανιότατο φαινόμενο η απόφαση μιας χώρας να γράφεται στις καλένδες των αξιωματούχων ενός Οργανισμού. Στις 11 Ιουνίου 2012 ο Αρχηγός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, κ. Παναγιώτης Μπονάτσος αποστέλλει κατεπείγον, εμπιστευτικό, έγγραφο προς τη NAMSA με το οποίο, μεταξύ άλλων, ζητεί να μάθει το λόγο που το Ελληνικό Δημόσιο συνεβλήθη με μια εταιρία (την Skylink) χωρίς σχετική απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης, αποδεχόμενο μάλιστα μια προσφορά η οποία δεν ήταν η πλέον οικονομικά συμφέρουσα για τους έλληνες πολίτες.
Μια ημέρα αργότερα, στις 12/6/2012, ο επικεφαλής της ομάδας του ΠΣ για τα μισθωμένα στρατηγός κ. Μαρματάκης, έστειλε ανάλογου περιεχομένου e-mail επισημαίνοντας τις παρατυπίες ενώ κοινοποίησε και το εξώδικο που είχε στείλει στο υπουργείο η εταιρία Scorpion.
«Βγάλτε το σκασμό»
Η απάντηση την οποία έλαβε ο επικεφαλής της Π.Υ. για την υπόθεση των ελικοπτέρων είναι προκλητική καθώς δεν θα δινόταν ούτε από εκπροσώπους της Τρόϊκα σε ιθαγενείς.
Συγκεκριμένα ο κος Πετρίδης (διευθυντικό στέλεχος της ΝΑΜSA) απαντά ότι έδωσε το έργο στην εταιρεία SKYLINK γιατί «έχουμε ήδη ζητήσει την έγκριση τιμών περίπου 800.000 ευρώ και μας την έχετε δώσει». Αυτή είναι η απάντηση ενός υπαλλήλου ενός Οργανισμού απέναντι στο κράτος-πελάτη. Έχει όμως και συνέχεια…
Ο κος Πετρίδης «απειλεί» το Πυροσβεστικό Σώμα, απαντώντας ότι εάν αν επιθυμεί να καταγγείλει την σύμβαση (εκείνη που υπέγραψε από μόνος του ο Νατοϊκός Οργανισμός) τότε «η ανάδοχος έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει το κόστος τερματισμού…».
Επισημαίνει, δηλαδή, ότι οι έλληνες φορολογούμενοι πρέπει να αποζημιώσουν την εταιρεία Skylink με την οποία ουδέποτε συνεβλήθη το ελληνικό Δημόσιο, ενώ παράλληλα αφήνει να εννοηθεί ότι έγινε ένα «παζάρι» με την εταιρία προκειμένου να ρίξει τις τιμές της και η πρότασή της να φτάσει στα επίπεδα της Scorpion λέγοντας: «Mόλις η Skylink επιβεβαίωσε την ικανότητα να τους παρέχουν τις απαιτούμενες υπηρεσίες και επιβεβαίωσε την προθυμία τους να μειώσουν τις τιμές τους για να ταιριάζουν με εκείνα που προσφέρονται από την Scorpion, οι κανονισμοί ΝΑΜSA απαίτησαν ανάθεση στην εταιρεία από την κακώς τοποθετημένη χώρα, στην προκειμένη περίπτωση Skylink…».
Επίσης σε ό, τι αφορά τις καταγγελίες της εταιρείας SCORPION, η απάντηση που δίνει ο κος Πετρίδης είναι πολύ απλή, απαντώντας ότι δεν αφορά την NAMSA γιατί δεν της κοινοποιήθηκε το εξώδικο της εν λόγω εταιρείας. Μάλιστα συμβουλεύει τους έλληνες αξιωματούχους να τους πουν απλά ότι ο διαγωνισμός ανατέθηκε στην NAMSA που «ακολουθεί τους δικούς της κανόνες»!
Και επειδή δεν έφθαναν όλα αυτά στο τέλος του e-mail του στελέχους του Νατοϊκού Οργανισμού υπάρχει και η απαξίωση και η περιφρόνηση προς το Πυροσβεστικό Σώμα και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ότι «θα παρακαλούσαμε να μας επιτρέψετε να επικεντρωθούμε σε άλλους πελάτες μας των οποίων οι δεσμεύσεις έχουν αναβληθεί ….. για να διευκολυνθεί το έργο του ΠΣ».
Tα ερωτήματα
Ωστόσο από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι τα θαύματα του Νατοϊκού, αδιάβλητου, διαγωνισμού δεν σταματούν εδώ. Ενώ αρχικά η εταιρεία Skylink προσέφερε πέντε ελικόπτερα, ξαφνικά εμφανίστηκε με επτά που περιλαμβάνουν ελικόπτερα από την Ρωσία, Μολδαβία, Ουκρανία μέχρι και το μακρινό Τατζικιστάν!
Επίσης ένα ακόμη ερώτημα που προκύπτει είναι πως ελέγχθηκαν τα δικαιολογητικά της εταιρείας όταν αυτά που είχε καταθέσει ήταν για πέντε ελικόπτερα ενώ τελικά ήρθαν επτά;
Μάλιστα από μια μικρή έρευνα που κάναμε διαπιστώσαμε ότι ένα ελικόπτερο με αριθμό νηολογίου ER-KGA από την Μολδαβία στις 18/6/2009 είχε ατύχημα στην Τουρκία με 2 νεκρούς! Το γεγονός αυτό είχε κατατεθεί στον φάκελο των δικαιολογητικών ή ήταν στα δυο ελικόπτερα που δεν είχαν κατατεθεί δικαιολογητικά όταν γινόταν η αξιολόγηση των προσφορών;
Αξιωματικοί της Πυροσβεστικής που συνομίλησαν με τη zougla επεσήμαναν ότι και τα στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος δεν είναι άμοιρα ευθυνών για την αστεία κατάληξη ενός «αδιάβλητου» διαγωνισμού. Είναι ενδεικτικό ότι σε εισηγητικό σημείωμα του Αρχηγείου του ΠΣ προς τον τότε υπουργό Προστασίας του Πολίτη, κ. Οικονόμου με ημερομηνία 14/6/2012 ενώ περιγράφεται η κατάσταση διπλωματικά μεν αλλά με μελανά χρώματα δε, η εισήγηση είναι να δοθεί τελικά το έργο στην εταιρεία SKYLINK γιατί δεν υπάρχει χρόνος για την εξεύρεση άλλης λύσης.
Φυσικά δεν λαμβάνεται καμία μέριμνα για να ελεγχθούν από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές οι πράξεις και η υπογραφή συμβολαίου από πλευράς κυρίου Πέτριδη χωρίς την έγκριση του υπουργού, ούτε ενημερώνεται ιεραρχικώς η NAMSA για τα καμώματα και την συμπεριφορά του στελέχους της.
(zougla.gr/Πέτρος Κουσουλός)