Στόχος είναι να διευκολυνθούν οι δανειολήπτες που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, αλλά και να αποτραπεί το ενδεχόμενο μιας νομοθετικής ρύθμισης για το θέμα με κυβερνητική πρωτοβουλία. Τις προτάσεις για το περιεχόμενο των ρυθμίσεων επεξεργάζεται ήδη κάθε τράπεζα ξεχωριστά και σε συνεργασία και με την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών, θα επιδιωχθεί η ομαδοποίησή τους προκειμένου να αποτελέσουν και τη βάση συζήτησης με την κυβέρνηση.
Το σενάριο της επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής για περίοδο άνω των 40 ετών που είναι σήμερα η ανώτερη διάρκεια που εφαρμόζουν οι τράπεζες αποτελεί μία από τις επιλογές που θα εξεταστεί στο πλαίσιο των συζητήσεων για τον καθορισμό πλαφόν στη μηνιαία δόση του δανείου, που δεν θα ξεπερνάει το 30% του μισθού του οφειλέτη ή ακόμα και το 25% για τις περιπτώσεις εξαιρετικά χαμηλά εισοδημάτων. Αλλες σκέψεις κάνουν λόγο για μια μεταβατική περίοδο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί το παραπάνω μέτρο, προκειμένου να ελεχθεί το φαινόμενο της δημιουργίας νέων επισφαλειών τα επόμενα χρόνια, με πρόβλεψη για επανεξέτασή του όταν θα έχει εκτονωθεί η ύφεση της οικονομίας.
Μεταξύ των σεναρίων που εξετάζονται για τα ακίνητα που βρίσκονται ήδη σε διαδικασία κατάσχεσης είναι επίσης η δυνατότητα ενοικίασης από τον δανειολήπτη της κατοικίας του για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, π.χ. τρία χρόνια και προοπτική επαναγοράς της με νέο δάνειο και νέους όρους μετά την πάροδο της περιόδου ενοικίασης. Το μέτρο έχει εφαρμοστεί σε άλλες χώρες, όπως η Ισπανία και η Ουγγαρία και προβλέπει τη διατήρηση του ακινήτου με ένα ελκυστικό αντίτιμο ενοικίου που θα διαμορφώνεται με βάση τον μέσο όρο της αγοράς ή ακόμα χαμηλότερο.
Στον προβληματισμό που αναπτύσσεται σε σχέση με το σενάριο επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής της οφειλής, προκειμένου η δόση να προσαρμοστεί στο 30% του μισθού, είναι η εκτίναξη των τόκων που επιβαρύνουν το δάνειο, σε επίπεδα που καθιστούν το μέτρο μη αποτελεσματικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι για ένα δάνειο 100.000 ευρώ, το ύψος των τόκων εάν η διάρκεια αποπληρωμής επεκταθεί στα 60 έτη φθάνει τις 120.000 ευρώ, ενώ στην περίπτωση των 100 ετών, οι τόκοι φθάνουν τις 200.000 ευρώ, με συνέπεια το μέτρο να μην είναι ελκυστικό.
Οπως χαρακτηριστικά σημειώνουν τραπεζικά στελέχη, οι τράπεζες δίνουν αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα καταβολής μόνο τόκων για όσους οφειλέτες έχουν υποστεί σημαντική μείωση του εισοδήματός τους ή ακόμη και πάγωμα του δανείου γι’ αυτούς που αποδεδειγμένα είναι άνεργοι και δεν έχουν άλλες πηγές εισοδήματος.
Κανείς δανειολήπτης, σύμφωνα με την ίδια επιχειρηματολογία, δεν θα συναινέσει στο διπλασιασμό των τόκων που θα κληθεί να πληρώσει για να διατηρήσει το ακίνητό του, τη στιγμή μάλιστα που οι αξίες στην αγορά ακινήτων υποχωρούν διαρκώς και το μέτρο παραπέμπει σε διαγραφή ενός μέρους της οφειλής, ήτοι σε «κούρεμα» του δανείου.
Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζες αναγνωρίζουν την ανάγκη παρέμβασης στο θέμα και προτίθενται να καταλήξουν σε συνδυαστικές προτάσεις το προσεχές διάστημα, προκειμένου να ανακοπεί η τάση γιγάντωσης των καθυστερήσεων που είναι σε υψηλότερα επίπεδα ακόμη και από αυτά της Ισπανίας σε ό,τι αφορά την αγορά κατοικίας για ιδιώτες.
Οι επισφάλειες στα στεγαστικά δάνεια, δηλαδή οι δόσεις που δεν εξυπηρετούνται για χρονικό διάστημα άνω των τριών μηνών, διαμορφώνονται σήμερα στο 15%, παρά τις ρυθμίσεις στις οποίες έχουν προχωρήσει οι τράπεζες για το 20% του συνολικού χαρτοφυλακίου δανείων. Οι οφειλές που είναι σε τρίμηνη καθυστέρηση διαμορφώνονται στα 11,5 δισ. ευρώ περίπου στο σύνολο των 77 δισ. ευρώ που είναι το χαρτοφυλάκιο των στεγαστικών δανείων, χωρίς σε αυτά να υπολογίζονται οι ρυθμίσεις στις οποίες έχουν προχωρήσει οι τράπεζες για τα ενήμερα στεγαστικά δάνεια και οι οποίες αντιπροσωπεύουν άλλο ένα 20% του χαρτοφυλακίου των δανείων.
kathimerini.gr