Η υπόθεση των λιστών, ο τρόπος και η μέθοδος χειρισμού τους, τραυμάτισαν το πολιτικό σύστημα. Και, κατεξοχήν, κατακερμάτισαν την όποια αυθεντία διαθέτουν οι προβεβλημένες πολιτικές δυνάμεις στη λήψη των αποφάσεων, που είναι υποχρεωμένες να πάρουν. Η νευρικότητα, που επικράτησε, στα πρώτα τουλάχιστον στάδια, και ο πολιτικός λόγος, που περιτύλιξε τις σπασμωδικές κινήσεις κρισίμων πολιτικών προσώπων, δεν κατάφερε να συμβάλει στην ανάκαμψη της συλλογικής θέλησης να σώσουμε τη χώρα. Αντίθετα, μάλιστα! Κατέληξε σε γραφικούς, ανεκδοτολογικούς διαλόγους, που όλοι μας τους πιστέψαμε. Άγνωστο, όμως παραμένει, αν όντως διαμείφθηκαν ή διατυπώθηκαν με τις αναγκαίες υπερβολές.
Η εισβολή στο Πεντάγωνο εργαζομένων στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά προκάλεσε καταιγισμό από εικόνες ντροπής. Έκαναν τον γύρο του κόσμου. Το Πεντάγωνο, το στρατηγείο, υποτίθεται και ακόμα ελπίζουμε, της Άμυνας της χώρας, αποδεικνύεται «ξέφραγο αμπέλι». Μέσα σε ένα χρόνο. Το Σεπτέμβριο του 2011 μερικές δεκάδες απόστρατοι, με γνωστές ταυτότητες και χρώματα, είχαν επιχειρήσει επιτυχή έφοδο. Αυτή ήταν η πρώτη φορά. Τα μέτρα ασφαλείας, που πάρθηκαν στο μεταξύ, αποδείχθηκαν ανεπαρκή και γελοία. Η εσωτερική φρουρά περιορίστηκε σε δύο ή τρείς αμήχανους στρατιώτες. Και τα ΜΑΤ μίας ανυποψίαστης και ανεπαρκούς αστυνομικής εξουσίας έφθασαν με καθυστέρηση μίας ώρας. Η πολιτική ηγεσία αποδείχθηκε απούσα. Και οι εικόνες της στρατιωτικής ηγεσίας, με τις ντουντούκες και τις ύβρεις, που ουσιαστικά ανέχθηκε, ταξίδεψαν στις ψυχές και τις μνήμες των πανελλήνων, για να αναμοχλεύσουν εθνικές ταπεινώσεις και εξευτελισμούς.
Σε μία περίοδο που η ανάγκη εθνικής αυτοπεποίθησης είναι επιτακτική.
Δεν είναι ώρες για να ανιχνεύσουμε την μακρά αμαρτωλή ιστορία των Ναυπηγείων. Οι αμαρτωλοί πάμπολλοι. Ακόμα και οι συνδικαλιστικές ηγεσίες. Οι πολιτικές αστοχίες αμέτρητες. Με πολλούς δράστες. Εν γνώσει τους και εν αγνοία τους. Και εν ανικανότητί τους. Χρειάζεται συνδρομή πολλών παραγόντων ώστε η πρώτη ναυτιλιακή δύναμη στον κόσμο, όπως είναι η Χώρα μας, να μην έχει δύο ή τρία βιώσιμα ναυπηγεία, τουλάχιστον, επισκευαστικού χαρακτήρα. Κάποτε ο πλήρης φάκελος θα ανοίξει. Και πρέπει. Όταν, φυσικά, η ιστορία των λιστών και οι ιστορίες των «ληστών» του δημόσιου πλούτου θα έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους.
Το ότι δεν πάει η Χώρα, καλά δεν χρειάζεται τιτάνια προσπάθεια για να το αντιληφθούμε και να το συμπεράνουμε. Το ότι η πολιτική εξουσία σέρνεται πίσω από τα γεγονότα και δεν διαθέτει κάποιο αξιόλογο κύρος για τη λήψη των αποφάσεων, τη σύνταξη του σκεπτικού τους και τη δύναμη εφαρμογής τους, θα συμφωνήσουμε οι περισσότεροι. Το ότι οι θεσμοί δεν λειτουργούν σύμφωνα με το ιστορικό και συνταγματικό περιεχόμενό τους, προϋποθέτει την επιστράτευση πολλών πνευματικών και ψυχικών δυνάμεων. Είναι δύσκολο συναισθηματικά να το αποδεχθούμε. Σε όποιο φάσμα του πολιτικού και κοινοβουλευτικού συστήματος και αν κινείται ο καθένας μας, έχουμε διαμορφώσει μία ευρύχωρη γωνιά της προσωπικής, συλλογικής και ιστορικής μας συνείδησης, από την οποία εκπέμπουμε θυμιάματα άκριτου, σχεδόν, σεβασμού στους παραδοσιακούς θεσμούς της Χώρας.
Κυρίως όμως, η κοινωνία βρίσκεται σε διαλυτική σύγχυση. Πέρα από τα προσωρινά επιφωνήματα φρίκης και αποδοκιμασίας των αντίστοιχων γεγονότων παραμένει αδρανής. Ανέχεται τα γεγονότα. Σχεδόν συμμετέχει σ’ αυτά. Κρατώντας για τον εαυτό της τις κερκίδες των θεατών. Έτσι συντηρείται και διευρύνεται η κατάσταση και το κλίμα ανομίας. Όλοι τα δικαιούμαστε όλα. Μακάρι! Και μεταφράζουμε στην πράξη το παλιό νοσταλγικό σύνθημα: «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη». Πολύ εύκολα, λοιπόν, το διευρύναμε και το εμπλουτίσαμε όλοι μας. Νόμος είναι το δίκιο του καθενός μας. Έτσι συμβάλλουμε διαβρωτικά στην κατάλυση του κράτους δικαίου. Βασική προϋπόθεση για τη συμμετοχή μας στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Είναι αυτό που θέλουμε;
Αντώνης Ν. Βγόντζας
Νομικός