Βιολογική φθορά ονομάζουμε την μείωση της λειτουργικής ικανότητας των συστημάτων που αποτελούν τον ανθρώπινο οργανισμό.

Αυτή εμφανίζετε μετά το 25ο έτος της ηλικίας και γίνετε ιδιαίτερα έντονη μετά το 60ο.

Η βιολογική φθορά οφείλετε α) στην φυσιολογική γήρανση του οργανισμού β) πολύ περισσότερο όμως, στην υπολειτουργία των συστημάτων του οργανισμού λόγω της καθιστικής ζωής.

Ας δούμε τι μεταβολές έχουμε σε κάθε σύστημα ξεχωριστά.

• Καρδιαγγειακό σύστημα:

Μείωση καρδιακής παροχής που στην ηλικία των 65 φτάνει στο 20-30%.
Μείωση της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου κατά 5% ανά δεκαετία.
Τα αιμοφόρα αγγεία χάνουν την ελαστικότητα τους, αυτό αποφέρει αύξηση της συστολικής και διαστολικής πίεσης κατά 10-40 mg υδραργύρου.
Μείωση μέγιστης καρδιακής συχνότητας κατά 10 περίπου χτύπους το λεπτό ανά δεκαετία.

• Αναπνευστικό σύστημα:

Μείωση της ζωτικής χωρητικότητας που στην ηλικία των 70 φτάνει το 40-50%.
Η ελαστικότητα των τοιχωμάτων των πνευμόνων, ο μέγιστος πνευμονικός αερισμός καθώς και το μέγεθος των αερόσακων μειώνονται.

• Μυοσκελετικό σύστημα:

Μείωση της μυϊκής μάζας κατά 40% και της μυϊκής δύναμης κατά 30% μέχρι την ηλικία των 70.
Μετά την ηλικία των 35, σοβαρή μείωση της οστικής μάζας (1%) κάθε χρόνο, ενώ έχουμε μείωση μέχρι και 3% στις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση.
Πολλές φορές συναντάμε εκφυλισμό των αρθρώσεων, ειδικά της σπονδυλικής στήλης.
Μείωση της ευκαμψίας των μυών.

• Νευρικό σύστημα:

Στην ηλικία των 60 ετών, μείωση του χρόνου αντίδρασης κατά 10-15%.
Σταδιακή μείωση συγκεκριμένων αισθήσεων, όπως της όρασης, της γεύσης, της ισορροπίας, της ακοής.

• Άλλες αλλαγές:

Μείωση του βασικού μεταβολισμού.
Αύξηση του λιπαρού ιστού.
Μείωση της νεφρικής λειτουργίας.

Ο μόνος επιβραδυντικός παράγοντας για τις παραπάνω ανεπιθύμητες μεταβολές, όπως έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά και ερευνητικά, από την δεκαετία του ’60 ακόμα, είναι η ΑΣΚΗΣΗ.

Η άσκηση δεν είναι κατ’ ανάγκη κάτι δύσκολο και επίπονο όπως πολλοί θεωρούν. Όταν τα προγράμματα είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες, τις δυνατότητες και την ιδιοσυγκρασία του ασκούμενου η άσκηση είναι ευχάριστη και διασκεδαστική.

Ένα καλοσχεδιασμένο πρόγραμμα γυμναστικής 30 λεπτών 3 φορές την εβδομάδα μπορεί να βελτιώσει θεαματικά την φυσική κατάσταση του ατόμου που θα το ακολουθήσει.

Υπάρχουν πολλά δεδομένα που δείχνουν ότι τα φυσικά δραστήρια άτομα έχουν σημαντικά μικρότερες πιθανότητες σε σύγκριση με τα ανενεργή άτομα να καθηλωθούν στην πολυθρόνα η στο κρεβάτι, να σπάσουν κάποιο χέρι ή πόδι πέφτοντας, να αποκτήσουν δυσκοιλιότητα να γίνουν γκρινιάρηδες και καταθλιπτικοί και γενικά να αποκτήσουν μια αναπηρία βασανιστική για τη ζωή τους.

Πειραματικά έχει αποδειχθεί ότι ένας 50χρονος που γυμνάζεται έχει την αερόβια ικανότητα (αντοχή) ενός 35χρονου που δεν γυμνάζεται. Με απλά λόγια η άσκηση οδηγεί σ’ ένα βιολογικό ξανάνιωμα 15 χρόνων.

Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η άσκηση όσο μεγαλώνουμε τόσο και πιο απαραίτητη και ωφέλιμη είναι, αρκεί να είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασκούμενου.