Στο έλεος των σεισμών και της γραφειοκρατίας βρίσκεται το ρολόι των Χανίων, ένα μνημείο σύμβολο για την πόλη και τους κατοίκους της, το οποίο στέκεται «ανοχύρωτο» στις φθορές που έχει υποστεί από το χρόνο.

Και ενώ χρειάστηκαν μόλις τρία χρόνια, από το 1924 μέχρι το 1927, για να ολοκληρωθεί η κατασκευή του Ρολογιού (παρακάτω δείτε τα πρωτότυπα σχέδια του μηχανικού Δ. Κολλάρου), έχουν περάσει ήδη πέντε χρόνια, από τον Αύγουστο του 2008, από τη στιγμή δηλαδή που προκηρύχτηκε από το Δήμο Χανίων διαγωνισμός για το έργο μελέτης αποκατάστασης του ρολογιού, όμως φαίνεται ότι ο χρόνος σταμάτησε εκεί.

Η προμελέτη του έργου εστάλη, όπως προβλέπεται στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης, που εδρεύει στο Ηράκλειο και από εκεί στο Υπουργείο Πολιτισμού για έγκριση.

Πέρασαν περίπου τρία χρόνια μέχρι να δοθεί η έγκριση της προμελέτης από το αρμόδιο τμήμα του Υπουργείου, κάτι που είναι πρωτοφανές ακόμη και για τα ελληνικά δεδομένα, για να ξεκινήσει πάλι ένας νέος κύκλος για την έγκριση της τελικής μελέτης και της μελέτης εφαρμογής, με εμπλεκόμενους φορείς και πάλι την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και το Υπουργείο Πολιτισμού.

Μιλώντας στο Flashnews.gr ο πολιτικός μηχανικός Αριστόδημος Χατζηδάκης, ο οποίος μας παραχώρησε εικόνες από τα πρωτότυπα σχέδια του ρολογιού αλλά και μέρος της μελέτης εφαρμογής του έργου (δείτε εδώ) ανέφερε ότι η κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή το μνημείο, απαιτεί σειρά τεχνικών εργασιών για την ενίσχυσή του καθώς οι φθορές είναι πλέον εμφανείς ακόμα και για ένα άπειρο μάτι, πχ μεγάλης έκτασης σκουριά.

Τα σημαντικότερα προβλήματα παρουσιάζονται στη στέγη του Ρολογιού εξαίτίας της γήρανσης των υλικών ενώ και στο κομμάτι της βάσης πάνω στο οποίο στηρίζεται το υπόλοιπο οικοδόμημα, είναι απαραίτητη η στατική ενίσχυση και επένδυσή του με σύγχρονα υλικά αλλά και τέτοιο τρόπο που να διαφυλαχτεί ο χαρακτήρας του μνημείου.

Η επικοινωνία με τον κ. Χατζηδάκη έγινε λίγες ημέρες μετά το σεισμό των 5,2 της κλίμακας Ρίχτερ που σημειώθηκε σε θαλάσσιο χώρο μεταξύ Χανίων και Ρεθύμνου στις 6 Απριλίου και έγινε ιδιαίτερα αισθητός και στα Χανιά.

Με αφορμή αυτό αλλά και το δεδομένο ότι το φαινόμενο των μικροσεισμών είναι έντονο στη Κρήτη, ρωτήσαμε τον κ. Χατζηδάκη αν υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για το ρολόι και η απάντησή του ήταν ότι ήδη υπάρχουν σημάδια αποκόλλησης κομματιών κυρίως από τη στέγη.

Στις 15 Φεβρουαρίου εγκρίθηκε η μελέτη εφαρμογής, όμως η δημοπράτηση του έργου για την έναρξη των εργασιών δεν αναμένεται να γίνει σύντομα ελλείψει πόρων και περικοπών σε κονδύλια που αφορούν έργα πολιτισμού

Και ενώ το κτίσμα βρίσκεται στο έλεος της φύσης και του χρόνου, ο μηχανισμός του ρολογιού, ο οποίος από μόνος του αποτελεί ένα μνημείο και έχει αποσυνδεθεί από το κτίσμα, βρέθηκε στο έλεος των ανθρώπων αφού φυλάσσεται πρόχειρα -ακουμπισμένος στο πάτωμα- σε μια αποθήκη.

Σε αντίστοιχα έργα αποκατάστασης μνημειών, πολύτιμα κομμάτια φυλάσσονται προσωρινά σε μουσεία, όπως έγινε σε αντίστοιχη περίπτωση στο Ρέθυμνο.

Ίσως μια τέτοια συζήτηση σε περιόδους κρίσης για πολλούς να μοιάζει άκαιρη όμως αν δεν μπορούμε να προστατεύσουμε σύμβολα και μνημεία που είναι σημεία αναφοράς για τους κατοίκους μιας πόλης, τότε είναι βέβαιο ότι οι ίδιοι έχουμε ανοίξει την κερκόπορτα της παρακμής.

Δείτε παρακάτω φωτογραφικό υλικό από τα πρωτότυπα σχέδια του 1927 όπως παραδόθηκαν από τον μηχανικό Δ. Κολλάρο αλλά και εικόνες από το ρολόι από τον προηγούμενο αιώνα


Το αρχικό σχέδιο του ρολογιού


Σκαρίφημα των θεμελίων


Η είσοδος


Σχέδιο κάτοψης


Τομή προσόψεως

Ακολουθούν φωτογραφίες από το αρχείο Μ. Μανούσακα


Το ρολόι το 1930


Το ρολόι την περίοδο της κατοχής


Εικόνα του ρολογιού γύρω στο 1950

Το… ρολόι του 2020;

Flashnews.gr/ Ελένη Ζουμαδάκη
zoumadaki@flashnews.gr

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook