Όλα ξεκίνησαν με ένα άρθρο στην ιστοσελίδα του BBC σχετικό με την πρωτόγνωρη διεθνή αποστολή του ΟΗΕ για τη μεταφορά και την εν πλω καταστροφή ενός μέρους του χημικού οπλοστασίου της Συρίας.
Αυτό ήταν! Μέσα σε λίγες ώρες η πρωτογενής είδηση εξελίχθηκε στην Ελλάδα σε ένα ευφάνταστο σενάριο θρίλερ με πρωταγωνιστή ένα «μυστηριώδες» πλοίο το οποίο, πλέοντας «ύποπτα» στη Μεσόγειο, υποτίθεται ότι θα πετάξει το τοξικό του φορτίο στη θάλασσα της Κρήτης. Ιδανική ευκαιρία για τους συνωμοσιολόγους να επανεμφανιστούν.
Το διαδίκτυο γέμισε από καταγγελτικά κείμενα, «αποκλειστικές» πληροφορίες κι «αναλύσεις ειδικών», τα social media πλημμύρισαν με on line petitions «αντίστασης και πάλης» από «κινήσεις πολιτών» και τα κρητικά ΜΜΕ από ηχηρές παρεμβάσεις τοπικών πολιτικών που αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.
Η ιστορία του «Βαποριού απ’ τη Συρία» είναι μία από τις πολλές που αποδεικνύει ότι δυστυχώς τα σενάρια συνωμοσίας ακόμα αναπαράγονται με μεγάλη ευκολία από ένα μέρος της κοινωνίας και γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από κάποιους πολιτικούς. Πάντα με απασχολούσε αν οι συμπεριφορές μιας κοινωνίας είναι εκείνες που παρασύρουν τους πολιτικούς της εκπροσώπους διαμορφώνοντας το κλίμα ή το αντίθετο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση πάντως παρατήρησα μία σχεδόν ταυτόχρονη ροπή στη σπέκουλα και τη διασπορά κινδυνολογίας.
Να με συμπαθούν ορισμένοι από τους συμπατριώτες μου αλλά από μία πραγματικά δραστήρια κοινωνία των πολιτών θα περίμενα πιο νηφάλια αντιμετώπιση του θέματος. Ακόμα περισσότερο θα περίμενα, αντί να ασχολείται με ανύπαρκτα θέματα, να έχει αντιδράσει συστηματικότερα και πιο παρεμβατικά για υπαρκτά προβλήματα που βασανίζουν επί χρόνια το νησί όπως, για παράδειγμα, τον απίθανο δρόμο-σκοτώστρα που έχει βαφτιστεί Βόρειος Οδικός Άξονας της Κρήτης.
Αρκετοί ήταν όμως κι οι εκπρόσωποι της πολικής τάξης που βρήκαν θέμα που «πουλάει», ιδανικό για μικροπολιτική σηκώνοντας άλλη μία σημαία ευκαιρίας…
Βαρύγδουπες δηλώσεις δημάρχων, ηρωικά ψηφίσματα δημοτικών συμβουλίων (ενόψει και δημοτικών εκλογών) και ερωτήσεις βουλευτών στη Βουλή, ήρθαν να φουντώσουν ένα ουσιαστικά ανύπαρκτο ζήτημα που, όπως όλα δείχνουν, στηρίχτηκε στην εικοτολογία.
Πέρα από τη γραφικότητα του θέματος, αν το παίρναμε στα σοβαρά, θα έπρεπε να πιστέψουμε την περιρρέουσα μυθολογία ότι ένα πλοίο φορτωμένο χημικά τα ξεφορτώνεται στη θάλασσα και έτσι απλά ξανασαλπάρει ανενόχλητο. Επίσης πρέπει να πειστούμε ότι όλα αυτά είναι σχέδιο αόρατων δυνάμεων του κακού που εποφθαλμιούν και θέλουν να καταστρέψουν τις παραλίες και τον τουρισμό της Κρήτης και στις οποίες φυσικά πρέπει να αντισταθούμε με κάθε τρόπο.
Διαβάζοντας πρόσφατα μία επιστημονική ανάλυση για τις μεθόδους καταστροφής χημικών όπλων μου λύθηκαν πολλές απορίες. Αυτή που μου έμεινε όμως αναπάντητη είναι εάν σκέφτηκε κάποιος, πριν ανέβει στα κάγκελα, πόση πραγματική ζημιά μπορεί να προκαλέσουν τελικά στον τουρισμό μας οι υπερβολές που καλλιεργήθηκαν με τέτοια ανευθυνότητα επί μέρες.
Ειδικά οι τοπικοί άρχοντες των παραλιακών περιοχών της Κρήτης ας αφήσουν τα εύκολα λόγια και ας κάνουν έναν σοβαρό έλεγχο σε όσους μολύνουν ανενόχλητοι τις κρητικές θάλασσες με απόρριψη λυμάτων και απορριμμάτων. Πιο πολύ κινδυνεύει το περιβάλλον κι ο τουρισμός του νησιού από αυτούς παρά από το περιβόητο πλοίο.
Το 1977 ο Βασίλης Τσιτσάνης εμπνεύστηκε το πασίγνωστο τραγούδι του με αφορμή τη σύλληψη πλοίου με 11 τόνους χασίς εν πλω από Λίβανο προς Αμβέρσα. Αν ζούσε σήμερα πιστεύω ότι από τα πολλά γέλια (ή τα κλάματα) δεν θα έκανε καν τον κόπο να σηκώσει το μπουζούκι του.
Δημήτρης Φραγκάκης
Πολιτικός επιστήμονας
protagon.gr