Και στο νομό Ρεθύμνου οι αρχές διοργανώνουν επετειακές εκδηλώσεις μνήμης.
Ακολουθεί ένα σύντομο χρονικό της μεγάλης και καθοριστικής για την εξέλιξη του πολέμου, Μάχη της Κρήτης καθώς και το πρόγραμμα των επετειακών εκδηλώσεων στο νομό Ρεθύμνου.
Χρονικό της Μάχης της Κρήτης
28 Οκτωβρίου 1940 Κήρυξη ελληνο-ιταλικού πολέμου.
Νοέμβριος 1940 Βρετανικά συμμαχικά στρατεύματα αναλαμβάνουν την άμυνα της Κρήτης. Η 5η Μεραρχία Κρητών μεταφέρεται στην Αθήνα.
15 Απριλίου 1941 Μετά από αλλεπάλληλες συσκέψεις, το Γερμανικό επιτελείο αποφασίζει την κατάληψη της Κρήτης. Στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Απριλίου σχεδιάζεται η μεταφορά Ελληνικών και Βρετανικών δυνάμεων από την ηπειρωτική Ελλάδα στην Κρήτη.
23 Απριλίου 1941 Η Ελληνική Κυβέρνηση μεταφέρεται στην Κρήτη.
25 Απριλίου 1941 Αποβίβαση σημαντικής δύναμης Νεοζηλανδών στην Κρήτη.
28 Απριλίου 1941 Υπό την Προεδρία του Έλληνα πρωθυπουργού Ε. Τσουδερού πραγματοποιείται στα Χανιά σύσκεψη της Ελληνικής Ηγεσίας και των Βρετανών αξιωματικών. Ζητείται ενίσχυση για την στρατιωτική προετοιμασία και την αποτελεσματικότερη άμυνα του νησιού.
29 Απριλίου 1941 Ο διοικητής της Νεοζηλανδικής Μεραρχίας Στρατηγός Φράιμπεργκ φθάνει στην Κρήτη.
30 Απριλίου 1941 Ο Φράιμπεργκ αναλαμβάνει τη διοίκηση των συμμαχικών δυνάμεων του νησιού.
14 Μαΐου 1941 Στρατιωτικοί στόχοι της Κρήτης βομβαρδίζονται συστηματικά και επακολουθεί μεγάλη επίθεση.
8 – 19 Μαΐου 1941 Προσγειώνονται τα πολεμικά αεροπλάνα της Γερμανικής αεροπορίας στα αεροδρόμια της Αττικής και της Νότιας Ελλάδας και προετοιμάζονται για επίθεση.
20 Μαΐου 1941 Την 6:30 πρωινή αρχίζει η Γερμανική επίθεση. Βομβαρδίζονται και ρίχνονται αλεξιπτωτιστές στα Χανιά, στο Ρέθυμνο και το Ηράκλειο. Σημειώνονται κατά τόπους συγκρούσεις των Γερμανών αλεξιπτωτιστών με τα συμμαχικά στρατεύματα, τα οποία ενισχύονται από τον ντόπιο πληθυσμό.
21 Μαΐου 1941 Οι Γερμανοί ρίχνουν το βάρος της επίθεσής τους στην κατάληψη του αεροδρομίου του Μάλεμε. Το απόγευμα προσγειώνεται αεροπλάνο με σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις και υλικό για την επίθεση.
Ο Βρετανικός ναυτικός στόλος της Μεσογείου χτυπά τη γερμανική νηοπομπή, που κατευθύνεται προς την Κρήτη. Βυθίζονται 15 επιταγμένα σκάφη με άγνωστο αριθμό θυμάτων ή αγνοουμένων.
22 Μαΐου 1941 Το αεροδρόμιο του Μάλεμε καταλαμβάνεται οριστικά από τους Γερμανούς. Προσπάθεια ανακατάληψης από Ελληνικές και Συμμαχικές δυνάμεις δεν αποδίδει.
23 Μαΐου 1941 Η Ελληνική πολιτική ηγεσία εγκαταλείπει την Κρήτη με το αντιτορπιλικό « Ντικόι». Με το μήνυμά του στο Στρατηγείο ο Τσόρτσιλ τονίζει: «Η μάχη της Κρήτης πρέπει να κερδηθεί».
24 Μαΐου 1941 Οι βομβαρδισμοί των πόλεων της Κρήτης συνεχίζονται. Στα Χανιά οι Γερμανοί παίρνουν την πρωτοβουλία των κινήσεων. Στο Ρέθυμνο και το Ηράκλειο οι αμυνόμενοι δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν τη μάχη «μέχρις εσχάτων».
25 Μαΐου 1941 Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν την Κάντανο. Η απρόσμενη αντίσταση του λαού της Καντάνου πυροδοτεί το μίσος των Γερμανών, που ξεσπά σε αντίποινα με ομαδικές εκτελέσεις, πυρπολήσεις και άλλες σημαντικές καταστροφές.
26 Μαΐου 1941 Καταλαμβάνεται ο Γαλατάς. Οι συμμαχικές δυνάμεις μάχονται απελπιστικά για να προστατέψουν τα Χανιά.
Με δήλωσή του ο Στρατηγός Φράιμπεργκ επισημαίνει τη δύσκολη θέση στην οποία αυτές έχουν περιέλθει.
27 Μαΐου 1941- Ο Αρχιστράτηγος της Μέσης Ανατολής Ουέιβελ στέλνει μήνυμα να εκκενωθεί το νησί από τις συμμαχικές δυνάμεις. Για τη διάσωση και μεταφορά τους στέλνονται πλοία του Βρετανικού Στόλου. Τα Χανιά περιέρχονται στα χέρια των εισβολέων.
28 Μαΐου 1941 Αρχίζει η κάθοδος για αποχώρηση των συμμαχικών στρατευμάτων προς τα Σφακιά. Οι Βρετανοί χωρίς να ενημερώσουν τις Ελληνικές δυνάμεις εκκενώνουν τη νύχτα την πόλη του Ηρακλείου και επιβιβάζονται στα πλοία, που καταφτάνουν για το σκοπό αυτό στο λιμάνι.
Ιταλικά στρατεύματα, που προέρχονται από τα Δωδεκάνησα, αποβιβάζονται στη Σητεία και καταλαμβάνουν το Νομό του Λασιθίου.
29 Μαΐου 1941 Οι τελευταίες εστίες αντίστασης στο Ρέθυμνο καταλαμβάνονται από τους Γερμανούς.
30 Μαΐου 1941 Ο Στρατηγός Φράιμπεργκ αποχωρεί από την Κρήτη.
31 Μαΐου 1941 Το τελευταίο Βρετανικό πλοίο παραλαμβάνει μέρος των συμμαχικών στρατευμάτων. Οι δυνάμεις, που δεν κατορθώνουν να επιβιβαστούν, παραδίδονται, συλλαμβάνονται ή καταφεύγουν στα βουνά της Κρήτης. Η Γερμανική σβάστικα κυματίζει στο νησί, η κατοχή απλώνεται σε αυτό και ταυτοχρόνως κορυφώνεται η αντίσταση του κρητικού λαού.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ
Δευτέρα 19 Μαΐου 2014
Ώρα 08:00 Έπαρση σημαίας στο Ηρώο του Αγνώστου Στρατιώτη από το Στρατιωτικό Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ.
Ώρα 20:00 Σπίτι του Πολιτισμού
Εγκαίνια έκθεσης με θέμα «Γυναίκα και Πόλεμος στην Κρήτη της Κατοχής»
Ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό από το αρχείο του Δημήτρη Σκαρτσιλάκη.
Διοργάνωση: Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης, Δήμος Ρεθύμνης και Δημήτρης Σκαρτσιλάκης.
Η έκθεση θα λειτουργεί καθημερινά από Δευτέρα 19 Μαΐου έως Παρασκευή 23 Μαΐου 2014 και ώρες 11:00-13:00 & 18:30-21:30
Τρίτη 20 Μαΐου 2014
Ώρα 11:00 Στέψη του Ηρώου του Άγνωστου Στρατιώτη από μαθητές της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων, με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής του Δήμου Ρεθύμνης και τη φροντίδα των Διευθυντών των Σχολείων. Συντονίζει η υπεύθυνη για αθλητικά θέματα της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης, κα Μαρία Παλάση.
Ώρα 12:00 Εορταστικές εκδηλώσεις – ομιλίες στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για τη σημασία της Μάχης της Κρήτης.
Ηρώο Συντ/ρχου Στυλιανού Ι. Μανιουδάκη – Δ.Δ ΑΡΜΕΝΩΝ
18:30 Προσέλευση των Επισήμων, των Αρχών και των Βετεράνων πολεμιστών στο χώρο του Ηρώου.
Απόδοση τιμών από το Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ και της Φιλαρμονικής του Δήμου Ρεθύμνης.
Επιμνημόσυνη δέηση – Τελετή – Κατάθεση Στεφάνων – Τήρηση 1΄σιγής.
Πέρας τελετής.
ΔΗΜΟΣ ΑΓ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ηρώο Μνήμης & Ειρήνης
Ελλήνων & Συμμάχων
Θέση «Πρέβελη»
Ώρα 19:30 Προσέλευση των Επισήμων, των Αρχών και των Βετεράνων πολεμιστών στο χώρο του Ηρώου.
Υποδοχή των προσκεκλημένων από τον Ηγούμενο της Ι. Μ. Πρέβελη, πατέρα Ιάκωβο.
Απόδοση τιμών από το Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ και της Φιλαρμονικής του Δήμου Ρεθύμνης.
Έναρξη τελετής – Επιμνημόσυνη δέηση – Χαιρετισμός από τον Μητροπολίτη Λάμπης, Συβρίτου & Σφακιών κ.κ. Ειρηναίο – Ομιλία από τον Αντιδήμαρχο Αγ. Βασιλείου κ. Δημοσθένη Σαρτζετάκη – Εγερτήριο Σάλπισμα – Κατάθεση Στεφάνων – Τήρηση 1’σιγής. Ανάκρουση Εθνικών Ύμνων – Πέρας Τελετής.
Αναχώρηση Επισήμων και Βετεράνων για την Ι. Μ. Πρέβελη.
Ξενάγηση των Αρχών και των Επισήμων στους χώρους του Μουσείου της
Ι. Μ. Πρέβελη.
Κέρασμα από την Ι. Μ. Πρέβελη.
Τετάρτη 21 Μαΐου 2014
ΔΗΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
Μνημείο Ελλήνων & Συμμάχων
Θέση «Μυσσίρια»
Ώρα 11:30 Προσέλευση των Επισήμων, των Αρχών και των Βετεράνων πολεμιστών στο χώρο του Ηρώου.
Απόδοση τιμών από Στρατιωτικό Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ και τη Φιλαρμονική του Δήμου Ρεθύμνης.
Επιμνημόσυνη Δέηση στο Μνημείο των 110 Μαρτύρων – Εγερτήριο Σάλπισμα-Ονομαστική Αναφορά Τιμής στους εκτελεσθέντες ήρωες. Κατάθεση στεφάνων- Τήρηση 1’ σιγής – Ανάκρουση Εθνικών ύμνων – Χαιρετισμοί – Πέρας Τελετής – Αναχώρηση Επισήμων & Βετεράνων πολεμιστών.
Μνημείο Ελλήνων & Αυστραλών Πολεμιστών – «Θέση Σταυρωμένος»
12:30 Προσέλευση των Επισήμων, των Αρχών και των Βετεράνων πολεμιστών στο χώρο του Ηρώου.
Απόδοση τιμών από Στρατιωτικό Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ & της Φιλαρμονικής του Δήμου Ρεθύμνης
Επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο Πεσόντων Ελλήνων και Αυστραλών Πολεμιστών.
Εγερτήριο Σάλπισμα – Κατάθεση Στεφάνων – Τήρηση 1’σιγής – Ανάκρουση Εθνικών Ύμνων – Χαιρετισμοί. Πέρας τελετής – Αναχώρηση Επισήμων & Βετεράνων πολεμιστών.
Πέμπτη 22 Μαΐου 2014
ΔΗΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
Μνημείο Ελλήνων Πεσόντων – Θέση «Λατζιμάς»
Ώρα 10:00 Προσέλευση Επισήμων, Αρχών και Βετεράνων πολεμιστών στο χώρο του Ηρώου. Απόδοση τιμών από το Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ και την Μπάντα της ΕΛ.ΑΣ.
Έναρξη Τελετής. Επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο Πεσόντων την οποία θα τελέσει ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγένιος.
Προσκλητήριο των νεκρών – Εγερτήριο Σάλπισμα – Κατάθεση Στεφάνων.
Χαιρετισμοί από:
Την Αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνης, κα Μαρία Λιονή, το Δήμαρχο Ρεθύμνης κ. Γεώργιο Μαρινάκη και τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Μυλοποταμιτών, κ. Σπύρο Τρούλη.
Τήρηση 1΄σιγής – Ανάκρουση Εθνικού Ύμνου.
Πέρας τελετής.
Μνημείο Μνήμης της Μάχης της Κρήτης
(πλατεία Δικαστηρίων)
Ώρα 12:00 Προσέλευση των Επισήμων, των Αρχών και των Βετεράνων πολεμιστών στο χώρο του Ηρώου.
Απόδοση Τιμών από Στρατιωτικό Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ. και της Μπάντας της ΕΛ.ΑΣ.
Επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο Ελλήνων και Αυστραλών Πολεμιστών – Εγερτήριο Σάλπισμα – Κατάθεση Στεφάνων – Τήρηση 1΄σιγής – Ανάκρουση Εθνικών Ύμνων – Πέρας τελετής – Αναχώρηση Επισήμων και Βετεράνων πολεμιστών.
12:30 Τελετή Απονομής του Βραβείου της Ένωσης Παλαιών Πολεμιστών & Αποστράτων Αυστραλίας στον καλύτερο μαθητή/τρια των Νομών Ρεθύμνου και Ηρακλείου από την Πρέσβη της Αυστραλίας στην Ελλάδα, κα Τζένη – Πολυξένη Μπλούμφιλντ.
Παρασκευή 23 Μαΐου 2014
ΔΗΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
Ώρα 10:00 Επίσημη Δοξολογία στο Μητροπολιτικό Ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου χοροστατούντος του Μητροπολίτη Ρεθύμνης & Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγενίου.
Απόδοση Τιμών από Στρατιωτικό Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ. και της Φιλαρμονικής του Δήμου Ρεθύμνης.
Τμήμα Δοκίμων Αστυφυλάκων Ρεθύμνου
10:45 Άφιξη Επισήμων, Αρχών και Βετεράνων πολεμιστών στο χώρο του Ηρώου του Τμήματος.
10:50 Απόδοση τιμών από Στρατιωτικό Άγημα του 547 Α/Μ ΤΠ και την Μπάντα της ΕΛ.ΑΣ.
11:00 Επιμνημόσυνη δέηση στο Μαυσωλείο του Τμήματος στη Μνήμη των Ηρώων, που έπεσαν κατά τη Μάχη της Κρήτης.
Ομιλία – Προσκλητήριο νεκρών – Κατάθεση Στεφάνων – Τήρηση 1΄ σιγής – Ανάκρουση Εθνικών Ύμνων.
19:00 Επίσημη Υποστολή της Σημαίας της Πόλης στο Ηρώο του Αγνώστου Στρατιώτη από Άγημα του547 Α/Μ ΤΠ.
20:00 Στρατιωτικό Μουσείο Χρωμοναστηρίου.
Επίσκεψη – ξενάγηση των Αρχών στην πτέρυγα «Μάχη της Κρήτης» του Στρατιωτικού Μουσείου – Μουσική Εκδήλωση.
-Τελετάρχη για τις παραπάνω εκδηλώσεις ορίζουμε τον κ. Σταύρο Παλτατσίδη, υπάλληλο της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης.
Δείτε έδω το φυλλάδιο του προγράμματος