Από τη σημερινή απόφαση του Eurogroup θα κριθεί και το εάν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν κανονικά οι τράπεζες από τη Δευτέρα ή όχι. Η μη επίτευξη συμφωνίας θα σημάνει τη διακοπή της έκτακτης χρηματοδότησης (ELA) που παρέχει η ΕΚΤ προς τις ελληνικές τράπεζες. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από επίσημες δηλώσεις αξιωματούχων τις τελευταίες ημέρες των διαπραγματεύσεων.
Αν και η άποψη ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει τη ρευστότητα μέσω ELA τουλάχιστον μέχρι την τυπική λήξη του προγράμματος, δηλαδή την 30ή Ιουνίου, εκφράζεται από πολλά στελέχη και αναλυτές, εντούτοις δεν υπάρχει ικανή ρευστότητα για να διαχειριστεί τον πανικό. Με άλλα λόγια, η μη επίτευξη συμφωνίας μπορεί να πυροδοτήσει μαζικές αναλήψεις μετρητών. Σε αυτές τις καταστάσεις ο πανικός δεν αργεί να εξαπλωθεί και να ξεμείνουν τα καταστήματα των τραπεζών από μετρητά. Εξάλλου, κανένα τραπεζικό σύστημα στον κόσμο δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε ταυτόχρονες αναλήψεις από τους καταθέτες.
Σε αυτή την περίπτωση, η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να επιβάλει μέτρα για τον περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων, δηλαδή capital controls, που περιλαμβάνουν και την «τραπεζική αργία» (κλείσιμο καταστημάτων για μερικές ημέρες) μέχρι να απορροφηθεί ο πανικός.
Πάντως, την περασμένη εβδομάδα υπήρξε σημαντική μείωση των εκροών, γεγονός που οδήγησε την Τράπεζα της Ελλάδος να μη ζητήσει αύξηση του ELA από την ΕΚΤ τις τρεις τελευταίες ημέρες, καθώς το υπάρχον «μαξιλάρι» από τις τελευταίες «ενέσεις ρευστότητας» θεωρήθηκε αρκετό.
Στο πλαίσιο αυτό, οι πάντες στις τράπεζες, αλλά και η επιχειρηματική κοινότητα, ελπίζουν ότι το αργότερο μέχρι σήμερα το βράδυ θα έχουμε συμφωνία η οποία θα επιβεβαιώσει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και θα απομακρύνει την ανησυχία (τουλάχιστον από το πεδίο της οικονομίας). Η αντίδραση των πολιτών την προηγούμενη εβδομάδα ήταν ψύχραιμη παρά τη ραγδαία επιδείνωση των συνθηκών από τα μέσα της εβδομάδας.
Την περασμένη Παρασκευή οι εκροές καταθέσεων ανήλθαν στα 500 – 600 εκατ. ευρώ, επίπεδο υψηλό αλλά διαχειρίσιμο. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στο τέλος Μαΐου οι καταθέσεις περιορίστηκαν στα 129,9 δισ. ευρώ έναντι 164,3 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Νοεμβρίου 2014. Σύμφωνα με τράπεζες, οι εκροές συνεχίστηκαν με ένταση και τον Ιούνιο και πλέον έχουν υποχωρήσει κάτω από τα 125 δισ. ευρώ.
Επιτελικά στελέχη τραπεζών δεν κρύβουν τη μεγάλη ανησυχία τους για την κατάσταση που βρίσκεται η χώρα και τις περιπλοκές που θα προκαλέσει τυχόν αποτυχία στις διαπραγματεύσεις. Αν και θεωρούν, ή καλύτερα ελπίζουν, ότι τελικά θα επικρατήσει η λογική και θα βρεθεί λύση, ωστόσο αναγνωρίζουν ότι οι ευρωπαϊκές Αρχές είναι πολύ κοντά στο να ενεργοποιήσουν την απειλή για διακοπή της ρευστότητας. Οι επιπτώσεις θα είναι εξαιρετικά σοβαρές για τις επιχειρήσεις, τα νοικοκυριά και την οικονομία. «Η επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών», επισημαίνουν στελέχη τραπεζών, «δεν είναι κάτι απλό. Δεν είναι κάτι που μπαίνει σήμερα και βγαίνει αύριο».
