Έχουν συμπληρωθεί πέντε χρόνια από τον πυρηνικό όλεθρο στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας στις 11 Μαρτίου 2011, όταν ο χρόνος σταμάτησε…

Ο φονικός σεισμός μεγέθους 9 ρίχτερ και διάρκειας 5 λεπτών, προκάλεσε τσουνάμι, το οποίο στις ακτές της Ιαπωνίας έφτασε ακόμη και τα 10 μέτρα, καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά του.

Ο εφιάλτης όμως πήρε δραματικές προεκτάσεις όταν χτύπησε τον τοίχο του πυρηνικού εργοστασίου της Φουκουσίμα με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν οι γεννήτριες εκτάκτου ανάγκης που βρίσκονταν στο υπόγειο και να σταματήσει η λειτουργία των συστημάτων ψύξης.

Ο πυρηνικός αντιδραστήρας κατέρρευσε και τεράστιες ποσότητες ραδιενέργειας απελευθερώθηκαν στον αέρα και στα νερά ενώ συνολικά τρεις αντιδραστήρες παρουσίασαν διαρροή. Σχεδόν 20.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν από τον σεισμό ενώ περίπου 160.000 αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για να γλιτώσουν από τη ραδιενέργεια που προκάλεσε το τσουνάμι. Πέντε χρόνια μετά, οι περισσότερες περιοχές της επαρχίας μοιάζουν με περιοχές-φαντάσματα αφού περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι δεν έχουν επιστρέψει στα σπίτια τους.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας​, 116 παιδιά στην περιφέρεια της Φουκουσίμα έχουν ήδη διαγνωστεί με μια μορφή καρκίνου του θυροειδούς. Σε έναν πληθυσμό αυτού του μεγέθους καταγράφονται φυσιολογικά ένα έως πέντε κρούσματα το χρόνο, αριθμός που δείχνει το μέγεθος της ζημιάς που δημιούργησε το τσουνάμι.

Ο Ειρηνικός Ωκεανός εξακολουθεί να μολύνεται με ραδιενέργεια αφού ακόμη και σήμερα δεν έχει καταστεί δυνατό να πλησιάσουν στον λιωμένο πυρηνικό αντιδραστήρα ενώ όπως εκτιμά η TEPCO, θα χρειαστούν τουλάχιστον 40 χρόνια για να αποκατασταθεί η βλάστηση και το χώμα που μολύνθηκαν από τη ραδιενέργεια.  

Νέες ρυθμίσεις στην ιαπωνική αγορά ενέργειας

Από την πλευρά της, η ιαπωνική κυβέρνηση, όπως αναφέρει η Deutsche Welle, εξακολουθεί να ποντάρει στην πυρηνική ενέργεια, έχοντας προβεί σε νέες ρυθμίσεις της εγχώριας αγοράς ενέργειας με χρονικό ορίζοντα το 2030. 

Στο πλαίσιο των ρυθμίσεων αυτών έχουν αδειοδοτηθεί μέχρι σήμερα περί τις 130 νέες εταιρείες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. 

Πολλές από αυτές επιχειρούν να προσελκύσουν πελάτες με προσφορές για «πράσινη ενέργεια». Εξάλλου η πλειονότητα των πολιτών απορρίπτει την παραγωγή ηλεκτρισμού με πυρηνική ενέργεια μετά την καταστροφή που στοίχισε τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων.

Πάντως μέχρι σήμερα δεν σημειώθηκε σημαντική στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το μερίδιό τους στην παραγωγή ηλεκτρισμού αυξήθηκε από το 2012 έως το τέλος του 2014 μόλις κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες σε 12,7%. Ο στόχος του 22% με 24% «πράσινου ρεύματος» επί του συνόλου της παραγωγής μέχρι το 2030 είναι μάλλον ταπεινός. Ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την περίπτωση της Γερμανίας, στην οποία αναμένεται το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών στη συνολική παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος να ανέλθει σε 40% με 45% μέχρι το 2025 και 55% με 60% έως το 2035 -τουλάχιστον αυτό προβλέπει η προγραμματική συμφωνία του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού.

Βασική αιτία για την αναχαίτιση της τάσης προς τις ανανεώσιμες πηγές είναι το λόμπι της πυρηνικής βιομηχανίας στην Ιαπωνία. Αυτό αποτελείται από δημόσιους υπαλλήλους, μάνατζερ και ερευνητές. Επιπλέον η κυβέρνηση ανησυχεί για πιθανή άνοδο των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας.

Αντίσταση από τους εχθρούς της πυρηνικής ενέργειας

Μέχρι σήμερα δόθηκε περισσότερη έμφαση στην προώθηση της ηλιακής ενέργειας. «Διαφαίνεται ότι το επίκεντρο θα μετατοπιστεί από το ηλιακό ρεύμα σε άλλες μορφές παραγωγής», εκτιμά ο Μάρκους Σούρμαν, ειδικός σε ενεργειακά θέματα από Γερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (AHK) στην Ιαπωνία.

Αυτό αφορά, πέρα από την παραγωγή ενέργειας από βιομάζα, κυρίως την αιολική ενέργεια. Η παραγωγή της τελευταίας αναμένεται να υπερτριπλασιαστεί έως το 2020 φτάνοντας τα 10 gigawatt, όσο περίπου 10 πυρηνικοί αντιδραστήρες. Το μερίδιο της αιολικής ενέργειας στην Ιαπωνία έφτανε το 2014 μόλις το 0,5%, καθότι οι διαδικασίες αδειοδότησης διαρκούσαν έως και πέντε χρόνια.

Πάντως ακόμη και η αναγέννηση της πυρηνικής ενέργειας που επιδιώκει η ιαπωνική κυβέρνηση δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Από το καλοκαίρι του 2015 έχουν ξανατεθεί σε λειτουργία μόλις τρεις από τους 43 αντιδραστήρες που είναι έτοιμοι να λειτουργήσουν. Εκατοντάδες δικηγόροι που εκπροσωπούν πολέμιους της πυρηνικής ενέργειας κάνουν το παν προκειμένου να βάλουν φραγμό στην επαναλειτουργία πυρηνικών αντιδραστήρων.

Με αυτά τα δεδομένα και ο στόχος του τερματισμού παραγωγής ενέργειας από καύση άνθρακα έως το 2050 στην Ιαπωνία φαντάζει ακόμη πιο απίθανο να επιτευχθεί.

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook