Καλότυχοι όσοι βρεθήκαμε, από τις 14 μέχρι τις 17 Ιουλίου 2016 στα «Αστερούσια της Παράδοσης και της Ιστορίας»!
Καλότυχοι όσοι ζήσαμε κοντά στους καλοσυνάτους, αυθεντικούς και γνήσιους ανθρώπους της περιοχής!
Καλότυχοι όσοι είδαμε, ακούσαμε, μάθαμε, γευτήκαμε τους υλικούς και πνευματικούς θησαυρούς των Αστερουσίων!
Είδαμε τον Αστερίωνα και τους Μινωϊτες, δεχτήκαμε την ευλογία του «Τριχάχαλου Σταυρού» του Μεγάλου Κωνσταντίνου και άλλων οσιακών μορφών της περιοχής, ζήσαμε στις αετοφωλιές των απροσκύνητων Κρητικών, θαυμάσαμε τους αγώνες τους, εντυπωσιαστήκαμε από τα ευρήματα που καθημερινά έρχονται στο φως από τις ανασκαφές, σταθήκαμε με σεβασμό στα εργαστήρια συνέχισης του πανάρχαιου λαϊκού μας πολιτισμού που υπηρετούν οι χρυσοχέρες γυναίκες της περιοχής, δροσιστήκαμε από την αύρα της λαϊκής σοφίας, μα πάνω απ’ όλα συγκλονιστήκαμε από το πείσμα για επιβίωση, την αγάπη για το γενέθλιο τόπο, τον αγώνα να μη χαθούν όλα όσα δημιούργησαν οι γενιές των «προαπερασμένων»!
Κι όλα τα παραπάνω από το τετραήμερο, υψηλής στάθμης συνέδριο που οργάνωσε και πραγματοποίησε το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας με τη συνδρομή του Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων, των τοπικών Κοινοτήτων και των δραστήριων Πολιτιστικών Συλλόγων της Περιοχής.
Τη σημασία του συνεδρίου τόνισαν ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος, ο μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριος, ο εκπρόσωπος του μητροπολίτου Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα, ο μητροπολίτης του Κατάρ (με καταγωγή από το Χάρακα) κ. Μακάριος, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, οι Δήμαρχοι της περιοχής και άλλοι τοπικοί φορείς, οι οποίοι παρέστησαν και απηύθυναν χαιρετισμό
Το συνέδριο αυτό που άρχισε στον Πύργο Μονοφατσίου (14 και 15 Ιουλίου) , συνεχίστηκε στο Χάρακα (15 Ιουλίου) και ολοκληρώθηκε στην Εθιά ( 16 και 17 Ιουλίου) έδωσε την ευκαιρία στους ομιλητές- εισηγητές να παρουσιάσουν στοιχεία από έρευνες και μελέτες καθώς και τα ευρήματα από πρόσφατες ή παλαιότερες ανασκαφές, να καταθέσουν μνήμες, μα πάνω απ’ όλα δραστηριοποίησε τους κατοίκους που άνοιξαν την καρδιά τους και φανέρωσαν όλο τον ψυχικό τους πλούτο.
Παρά το άγονο του εδάφους και τις ποικίλες αντιξοότητες, εκείνοι που διάλεξαν τον τόπο εκείνο για να κατοικήσουν, φεύγοντας του Σαρακηνού ή του Τούρκου το μαχαίρι, όπως ο συμπολεμιστής και συγκρατούμενος του Δασκαλογιάννη ο οποίος κατόρθωσε να δραπετεύσει καθώς και άλλοι, από τα Σφακιά, τους Λάκκους, τα Ανώγεια κ.λ.π., δεν έγιναν μοιρολάτρες. Αγωνίστηκαν ποικιλότροπα και βγήκαν νικητές της ζωής. Κρατήθηκαν για αιώνες ζωντανοί και αγονάτιστοι και σήμερα, χωρίς καμιά βοήθεια από το κράτος, δημιούργησαν και δημιουργούν καθημερινά πολιτισμό. Τα όσα έχουν κάνει δεν μπορούν ν’ αναφερθούν σ’ ένα σύντομο σημείωμα. Με δυο λόγια έχουν πραγματοποιήσει, κυρίως στην Εθιά, αλλά και αλλού ένα πραγματικό θαύμα!
Ήταν ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτη και συγκινητική η αθρόα συμμετοχή του απλού κόσμου. Συνήθως στα επιστημονικά συνέδρια, παρά το γεγονός ότι απευθύνονται σε πολλούς, τα παρακολουθούν λίγοι.
Στο συνέδριο των Αστερουσίων συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Οι απλοί άνθρωποι, κάτοικοι των μικρών χωριών( Εθιάς, Ροτάσι, Καπετανιανών, Αχεντριά κ. α.) αλλά και των μεγαλύτερων οικισμών ( Πύργου και Χάρακα), άντρες, γυναίκες, νέοι, ακόμη και παιδιά, παρακολούθησαν με θρησκευτική ευλάβεια και αληθινή κατάνυξη τους ομιλητές. Τα πρόσωπά τους είχαν μια ιλαρότητα που μου φαίνεται ότι εξέφραζαν την ικανοποίησή τους.
Ήταν σα να μας έλεγαν: Όλα αυτά που βρήκατε είτε στα παλιά βιβλία, είτε στα χώματά μας, είτε οπουδήποτε αλλού, είναι των παππούδων και προπαππούδων μας! Είναι δικά μας! Είναι η ζωή και η ψυχή μας!
Η καταπληκτική φιλοξενία που παρασχέθηκε σ’ όλους τους συνέδρους δεν περιγράφεται με λόγια. Οι τοπικοί Πολιτιστικοί Σύλλογοι ανακοινώνοντας την πραγματοποίηση του συνεδρίου στον σχεδόν ξεχασμένο τόπο τους, έδωσαν το έναυσμα να δραστηριοποιηθεί ολόκληρη η κοινωνία. Τοπικές Κοινότητες και Εκκλησία σαν να μπήκαν σε άμιλλα ποιος να κάμει το καλύτερο για να φανεί ο τόπος.
Και νομίζω ότι οι επιστήμονες και γενικά οι εισηγητές (Έλληνες και ξένοι) που πήγαν να δώσουν αυτά που ήξεραν, πήραν περισσότερα από εκείνους τους γνήσιους και χαρισματικούς ανθρώπους, τους Αστερουσιανούς. Στις τέσσερις ημέρες που ζήσαμε κοντά τους, με τον τρόπο τους, μας έδεσαν ψυχικά με τη δική τους γη και μας έκαμαν όχι απλά να την γνωρίσομε καλύτερα, αλλά και να την αγαπήσομε περισσότερο.
Το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας και ο πρόεδρος του Κώστας Μουτζούρης, αλλά και οι τοπικοί πολιτιστικοί σύλλογοι, Εθιάς με πρόεδρο το Νίκο Μαθιουδάκη, Πύργου με πρόεδρο τη Σεβαστή Λασκαρέλια και Χάρακα με πρόεδρο το Γιάννη Στεφανάκη, πρέπει να αισθάνονται ιδιαίτερη ικανοποίηση από την πραγματοποίηση του συνεδρίου. Φαντάζομαι ότι ξεπέρασε τις προσδοκίες τους. Κοπίασαν, αλλά έφεραν σε πέρας ένα έργο διαχρονικής σημασίας…