Με το προσφυγικό να βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας τόσο στην επερχόμενη συνάντηση στην Ρόδο στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου, όπου επτά Υπουργοί Εξωτερικών Ευρωπαϊκών χωρών θα συναντήσουν επτά ομολόγους τους από την Μέση Ανατολή και την Αφρική, όσο και στην πολυαναμενόμενη συνάντηση των ηγετών του Ευρωπαϊκού Νότου που θα γίνει στην Αθήνα στις 9 Σεπτεμβρίου, είναι ευκαιρία όλοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους και ιδιαίτερα οι «εταίροι» μας στη Ε.Ε. καθώς και η ίδια η Ελληνική κυβέρνηση.
Όπως έχουμε τονίσει επανειλημμένα το τελευταίο διάστημα, το κλειδί στην εκτόνωση της προσφυγικής κρίσης βρίσκεται προς το παρόν στην επίσπευση της εφαρμογής των μετεγκαταστάσεων προσφύγων από Ελλάδα και Ιταλία προς άλλες χώρες μέλη της Ε.Ε, μετεγκαταταστάσεις που ήδη συμφωνήθηκαν από τον Σεπτέμβριο του 2015.
Σε πρόσφατο άρθρο μας στην KontraNews στις 16/8/2016 επισημάναμε ότι «τα στοιχεία για την πορεία των μετεγκαταστάσεων και των επαναπροωθήσεων προσφύγων και παρανόμων μεταναστών από την χώρα μας δεν είναι καθόλου ικανοποιητικά» καθώς και ότι «οι Ευρωπαίοι εταίροι έχουν κυριολεκτικά «κρεμάσει» Ελλάδα και Ιταλία μια και δεν εφαρμόζουν τις υποσχέσεις τους». Αυτό ήταν το συμπέρασμα που έβγαινε από τα στοιχεία της Κομισιόν στις 28 Ιουλίου 2016 για την πορεία των μετεγκαταστάσεων.
Τον τελευταίο μήνα η κατάσταση δεν άλλαξε καθόλου: βάσει των στοιχείων της Κομισιόν στις 30 Αυγούστου από τις 66.400 μετεγκαταστάσεις προσφύγων που έχουν συμφωνηθεί να γίνουν από την Ελλάδα προς τις άλλες χώρες της Ε.Ε. έχουν πραγματοποιηθεί μόλις 3.435!!!
Μάλιστα η Γερμανία από τους 27.536 πρόσφυγες που έχει συμφωνήσει να φιλοξενήσει στο έδαφός της μέχρι στιγμής έχει δεχτεί μόλις 62 μετεγκαταστάσεις εκ των οποίων 42 από Ελλάδα!!!
Στην συνάντηση των ηγετών του Ευρωπαϊκού Νότου στην Αθήνα πρέπει οπωσδήποτε να συζητηθεί μία κοινή στρατηγική στο μείζον ζήτημα της προσφυγικής κρίσης καθώς αυτό αφορά, λόγω γεωγραφικής θέσης, τις περισσότερες από τις εφτά χώρες που θα συμμετάσχουν (Ελλάδα, Κύπρος, Μάλτα, Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία).
Είναι επίσης μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να πιεστεί η Γαλλία ώστε να αναλάβει πρωτοβουλίες, που με το ειδικό της βάρος μέσα στην Ε.Ε. θα μπορούσαν να ανατρέψουν την πολιτική του Βερολίνου. Και πρώτα απ’ όλα η Γαλλία να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν καθώς από τους 19.714 πρόσφυγες που έχει συμφωνήσει να φιλοξενήσει στο έδαφός της μέχρι στιγμής έχει δεχτεί μόλις 1.644 εκ των οποίων 1.413 από Ελλάδα.
Αλλά και η Ισπανία θα πρέπει να αποδείξει στην πράξη το πώς τελικά εννοεί την περίφημη ευρωπαϊκή της αλληλεγγύη στο προσφυγικό αφού από τους 9.323 πρόσφυγες που έχει συμφωνήσει να φιλοξενήσει στο έδαφός της, μέχρι στιγμής έχει δεχτεί μόλις 201 άτομα!!! εκ των οποίων 151 από Ελλάδα. Ακόμη και σε σχέση με την Πορτογαλία η οποία μάλιστα δείχνει πρόθυμη να φιλοξενήσει πρόσφυγες η κατάσταση δεν είναι ικανοποιητική αφού από τους 2.951 πρόσφυγες που της αναλογούν για φιλοξενία τελικά έχουν μετεγκατασταθεί μόνο 478 πρόσωπα εκ των οποίων 307 από Ελλάδα.
Στη «Διάσκεψη για την Ασφάλεια και την Σταθερότητα» που θα γίνει στην Ρόδο, καλεσμένοι από πλευράς Ευρώπης θα είναι οι Υπουργοί Εξωτερικών από Αλβανία, Βουλγαρία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρο, Σλοβακία ενώ από πλευράς Μέσης Ανατολής και Αφρικής θα είναι οι ομόλογοί τους από Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία, Λίβανο, Λιβύη, και Τυνησία.
Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς ότι προσφέρεται μία σημαντική ευκαιρία στην Ελλάδα να πιέσει για τις θέσεις της στο ζήτημα του προσφυγικού και η πίεση αυτή να «πιάσει τόπο», αφού οι αποφάσεις που θα λάβουν τα περισσότερα από τα κράτη αυτά, λόγω γεωγραφικής εγγύτητας, επηρεάζουν άμεσα τις εξελίξεις στην Ελλάδα.
Ας σημειώσουμε ότι από την Ελλάδα, η Κροατία έχει δεχτεί μόλις 10 μετεγκαταστάσεις, η Βουλγαρία 6 και η Σλοβακία – που συμβαίνει να προεδρεύει στο Συμβούλιο της Ε.Ε. αυτό το εξάμηνο – μόλις 3!!!
Στην δε περίπτωση της Αλβανίας, η οποία δεν συμμετέχει καν στο πρόγραμμα μετεγκαταστάσεων, πρέπει να γίνει σαφές ότι οι αρχές της χώρας παραβιάζουν πολλαπλά το διεθνές δίκαιο, όπως επισημάναμε ήδη σε Γραπτή Ερώτηση που καταθέσαμε στην Ευρωβουλή στις 29 Μαρτίου. Η απόφαση της Αλβανίας να κλείσει τα σύνορά της με την Ελλάδα και να απαγορεύσει την είσοδο προσφύγων στο έδαφός της αποτελεί παραβίαση τόσο της Συμφωνίας της 25ης Οκτωβρίου 2015 για τη μεταναστευτική διαδρομή στα Δυτικά Βαλκάνια όσο και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.
Πρέπει επίσης να γίνει σαφές προς τους Ιταλούς ιθύνοντες, ότι η απόφαση της Ιταλίας να συνεργαστεί με τις αλβανικές αρχές για την φύλαξη της μεθορίου με την Ελλάδα προσβάλλει την καλόπιστη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. που επιβάλλουν οι Συνθήκες.
Είναι επίσης ευκαιρία να συζητηθούν ιδέες που έχουμε υποβάλει από την πρώτη στιγμή, τον περασμένο Νοέμβριο, τόσο στην Ευρωβουλή όσο και σε σχετική αρθρογραφία μας (Κυριακάτικη KontraNews 29/11/2015, κλπ). Μεταξύ άλλων, προτείναμε να δημιουργηθούν hotspots εκτός Ε.Ε., στις Αραβικές χώρες απ’ όπου οι πρόσφυγες θα μεταφέρονται απ’ ευθείας στις χώρες τελικού προορισμού, παρακάμπτοντας την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο αυτό η πολυπληθής Αίγυπτος και η πλούσια Σαουδική Αραβία καθώς και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα πρέπει με γενναιότητα να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης τους, Ιδίως το Ριάντ το οποίο έχει άμεση ευθύνη αλλά και εμπλοκή στο Συριακό.
Στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου, με αφορμή τη συζήτηση για την Σλοβακική Προεδρία, επισημάναμε στον ίδιο τον Πρωθυπουργό της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο ότι το μεγάλο ζήτημα που ταλανίζει αυτή την περίοδο την Ευρώπη παραμένει αυτό των προσφυγικών ροών, αφού δεν εφαρμόζονται τα συμφωνηθέντα, ακόμα και μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. ιδίως όσον αφορά τις μετεγκαταστάσεις. Στην ίδια συζήτηση παρατηρήσαμε επίσης ότι εκκρεμεί η αναμόρφωση των κανόνων του Δουβλίνου ούτως ώστε να υπάρξει δίκαιη ανάληψη της ευθύνης όλων των κρατών μελών της Ε.Ε. έναντι των προσφύγων, και προκειμένου η Ελλάδα και η Ιταλία να μην μετατρέπονται σε αποθήκες ψυχών.
Η Σλοβακική Προεδρία οφείλει να ασχοληθεί ενεργά με όλα αυτά τα ζητήματα και δεν θα το κάνει εάν δεν πιέσουν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι.
Η Ελληνική διπλωματία πρέπει συνεπώς να προωθήσει τις θέσεις αυτές εδώ και τώρα.
Οψόμεθα λοιπόν.
O Νότης Μαριάς είναι Ανεξάρτητος Ευρωβουλευτής, Επικεφαλής του Πολιτικού Κινήματος Αντιμνημονιακοί Πολίτες, Καθηγητής Θεσμών Ε.Ε. στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.