18 Οκτώβριου 1981.Αναμφιβολα μια ιστορική ημέρα με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση με ποσοστό 48,06% .Ενας θρίαμβος για τον Ανδρεα Παπανδρεου που κατάφερε να συνενώσει τις δυνάμεις της κεντροαριστεράς με μοναδικό τρόπο επιτρέποντας σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού που εως τότε βρισκόταν στο παρασκήνιο να πρωταγωνιστήσει δημιουργώντας ευκαιρίες σε χιλιάδες νέους ανθρώπους.
Στις εκλογές αυτές που διεξήχθησαν από την κυβέρνηση του Γ. Ράλλη, μπήκαν μόνο τρία κόμματα που έλαβαν:
Το ΠΑΣΟΚ με 48,07% κατέλαβε 172 έδρες, η ΝΔ με 35,87% των ψήφων κατέλαβε 115 έδρες και το ΚΚΕ με 10,93% 13 έδρες. Τα υπόλοιπα κόμματα που συμμετείχαν δεν κατάφεραν να εκλέξουν κανένα βουλευτή, ενώ ο «πατέρας» του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ Εσωτερικού με τον Λεωνίδα Κύρκο, έλαβε 1,37% και δεν κατόρθωσε να μπει στη Βουλή.
Η νίκη του ΠΑΣΟΚ θεωρήθηκε ιστορική για την Ελλάδα και τα συνθήματα που ΑΚΟΜΑ θυμόμαστε προεκλογικά ήταν «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» και βεβαίως « Εδω και τώρα αλλαγή ».
Όπως έγραφε ο διεθνής τύπος και όπως συνομολογήθη από κάθε πολιτική και κονωνική πλευρά, οι εκλογές της 18.10.1981 υπήρξαν ένα «πρότυπο γνησιότητας και ειλικρίνειας της εκφράσεως του Ελληνικού Λαού».
35 χρόνια μετά από την ιστορική εκεινη (πρώτη) νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εθνικές εκλογές , έκλεισε ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ελληνική πολιτική ιστορία και ταυτόχρονα άνοιξε ένα νέο. Ο Ανδρέας Παπανδρέου έκλεισε τα τραύματα του Εμφυλίου, άνοιξε τους διεθνείς ορίζοντες της χώρας και πραγματοποίησε με επιτυχια τα περισσοτερα από εκείνα που είχε υποσχεθεί προεκλογικά αναφερόμενος στη «μεγάλη αλλαγή».
Όμως το αποτέλεσμα των εκλογών του 1981, δεν ήταν μια απλή εναλλαγή των δύο τότε μεγάλων κομμάτων από την κυβέρνηση στην αξιωματική αντιπολίτευση και αντίστροφα, αλλά η ετυμηγορία αυτή της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού που έμελλε με βάση τα όσα ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια να επηρεάσει θετικοτατα την μετέπειτα πορεία της χώρας.
35 χρόνια μετα και από την « δεξιά » αλλα περισσότερο από την δήθεν « αριστερα » επιχειρείται, να απαξιωθούν τα κεκτημένα εκείνα που κερδήθηκαν στα χρόνια της διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ: άνοδος του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών στρωμάτων, συντριβή του αυταρχικού κράτους της δεξιάς και του ‘φόβου του χωροφύλακα’, αναγνώριση της εθνικής αντίστασης και επιστροφή (όχι όλων) των πολιτικών προσφύγων, εκδημοκρατισμός και επέκταση του συνδικαλιστικού κινήματος, νόμος-πλαίσιο στα πανεπιστήμια, πολιτικός γάμος, μονοτονικό κτλ.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε βεβαία ο μοιραίος πολιτικός για την Αριστερά μετά την μεταπολίτευση, υπό την έννοια ότι αξιοποίησε στο έπακρο όλες τις σπάνιες, χαρισματικές πτυχές του χαρακτήρα του, για να απαλλοτριώσει την πολιτική και εκλογική δεξαμενή της Αριστεράς, προς όφελος της δικής του κομματικής εκδοχής του τότε σύγχρονου Κέντρου. Σε επίπεδο συνθημάτων, οι Αριστεροί άκουγαν από τα χείλη του Ανδρέα, όσα ονειρεύονταν να εκστομίζουν οι δικοί τους ηγέτες.
Το ΠΑΣΟΚ , προσέφερε κάτι το οποίο οι Αριστεροί απώλεσαν με την ήττα τους στον Εμφύλιο: Τη δυνατότητα πρόσβασης στη νομή της εξουσίας. Κάπως έτσι, η σαρωτική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981, στηρίχτηκε πρωτίστως στους μέχρι τότε και επί δεκαετίες περιθωριοποιημένους Αριστερούς. Εκείνοι ήταν που έδωσαν διαστάσεις ηγεμονίας στην πολιτική επικράτηση του Κέντρου. Και την ίδια στιγμή, απονεύρωσαν και αποδόμησαν το αυτόνομο πολιτικό μέλλον της Αριστεράς.
Kατι που ποτε δεν ξεχασε ένα κομματι της αριστεράς, η οποια είχε παντα μια αμφίθυμη σχέση απέναντι στο ΠΑΣΟΚ.
Στις 18 Οκτωβρίου 1981 βγήκαν στο δρόμο να πανηγυρίσουν όχι μόνο νέοι με πράσινες σημαίες αλλά και με πολίτες με κόκκινες. Όντας το μόνο αριστερό κοινοβουλευτικό κόμμα κατά την πρώτη τετραετία διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ συμπορεύθηκε σε πολλά με το ΠΑΣΟΚ ακολουθώντας μια στάση κριτικής στήριξης, και στήριξε καθοριστικά την υποψηφιότητα Σαρτζετάκη για την Προεδρία της Δημοκρατίας το 1985 (…) Αλλά και η ανανεωτική αριστερά κράτησε φιλική στάση, ενώ μετά την ίδρυση του ενιαίου ΣΥΝ πολλά στελέχη της συμμετείχαν στον κρατικό μηχανισμό και στήριξαν π.χ. τις κυβερνήσεις Σημίτη.
Για τον Ανδρέα Παπανδρέου η ημερομηνία των εκλογών (18 Οκτωβρίου) ήταν συναισθηματικά φορτισμένη, καθώς ακριβώς 37 χρόνια πριν, στις 18 Οκτωβρίου 1944, ο πατέρας του Γεώργιος Παπανδρέου είχε εισέλθει απελευθερωτής στην Αθήνα ως πρωθυπουργός της ελεύθερης ελληνικής κυβέρνησης (στην οποία συμμετείχαν και υπουργοί του ΕΑΜ), όπου είχε υψώσει τη γαλανόλευκη στην Ακρόπολη, και στη συνέχεια στην πλατεία Συντάγματος εκφώνησε τον ιστορικό «λόγο της απελευθέρωσης» ενώ οι Αθηναίοι τον αποθέωναν.
Η 18η Οκτωβρίου 1944 ήταν η κορυφαία στιγμή του Γεωργίου Παπανδρέου και η 18η Οκτωβρίου 1981 η κορυφαία στιγμή του γιου του .
Τα χρόνια της διακυβέρνησης της χωρας από το ΠΑΣΟΚ πραγματοποιήθηκαν ιστορικές αλλαγές προς οφελος της Ελληνικης κοινωνιας. Ελάχιστοι από τους υπουργούς ή στελεχη που χρησιμοποιήθηκαν σε θεσεις ευθυνης προέβηκαν σε ατασθαλίες ή παρουσίασαν φαινόμενα αλαζονείας.Αυτα όμως τα μεμονωμένα προσωπα δεν μειώνουν διολου το τεραστιο εργο που προσεφερε το ΠΑΣΟΚ και την ξεχωριστή θεση του Ανδρεα Παπανδρεου στην Ιστορια.
Χρύσα Χαριτάκη Μακράκη
Γραμματέας Ν.Ε. ΠΑΣΟΚ Χανίων