Μέρες τώρα παρακολουθώ με ιδιαίτερη προσοχή όσα διαδραματίζονται, ύστερα από το θλιβερό περιστατικό, του πρόωρου χαμού ενός Κρητικού νέου.
Η Κρήτη είναι μια υπερήφανη μα και δυστυχισμένη μάνα, γιατί γεννά τα παιδιά της και αυτά θυσιάζονται στο βωμό της περηφάνιας. Σχήμα οξύμωρο, όμως θλιβερά αληθινό.
Η μάνα αυτή, γίνεται μάρτυρας ξανά ενός κύκλου αίματος που κανείς δεν ξέρει πώς θα κλείσει, πώς θα συνεχιστεί. Και αγωνιά ποιό θα ‘ναι το επόμενο σπλάχνο της που θα αγκαλιάσει στα χώματά της και θα ποτίσει με το αίμα του την πικραμένη της γη.
Στους τίτλους των ειδήσεων δεσπόζουν οι λέξεις ”φονιάς”, ”δράστης”, ”θύμα”, ”φονικό”, και όλες τους έχουν αποδέκτη κάποιο φυσικό πρόσωπο.
Κοιτάζοντάς τα αναρωτιέμαι ποιός είναι τελικά ο δράστης σε αυτές τις περιπτώσεις και ποιό το θύμα;
Είναι το θύμα μόνο αυτός που κόβεται το νήμα της ζωής του;
Και είναι ο δράστης εκείνος που τελεί την πράξη του θανάτου;
Ή μήπως θύματα και θύτες είμαστε όλοι μας;
Μεγάλωσα σε ορεινό χωριό και γνώρισα καλά την ζωή των ανθρώπων της Κρήτης και ιδιαίτερα των ανθρώπων κρητικών όρεων. Πρόκειται για προσωπικότητες που γαλουχήθηκαν με τις αξίες της τιμής και της υπερηφάνιας.
Λέξεις που στο βωμό τους αξίζει να θυσιαστείς.
Είναι λεπτά τα όρια όμως ανάμεσα στο πότε οι λέξεις αυτές αποτελούν όπλα ηθικής και πότε γίνονται όπλα ανύποτου πόνου.
Χρόνια πριν ο Αλβέρτος Άινσταιν τόνισε πως: ”Η ηθική ενός ανθρώπου πρέπει να βασίζεται στη συμπάθεια, στην παιδεία, στις κοινωνικές σχέσεις. Είναι πολύ μικροπρεπές να πρέπει να παρακινείται ο άνθρωπος από το φόβο της τιμωρίας ή από την ελπίδα για ανταμοιβή μετά θάνατον.”
Ήθος, λοιπόν, θα πρέπει να είναι η ηθική υπερηφάνεια που γεννά η κοινωνική ειρήνη.
”Είρω” σημαίνει ενώνω. Η ειρήνη εκφράζει την ενότητα, τη συμφιλίωση των ανθρώπων, τη θέλησή τους για επικράτηση ενός τρόπου ζωής απαλλαγμένου από συγκρούσεις και ανταγωνισμούς σε επίπεδο καθημερινής ζωής.
Είπαμε πως η ειρήνη είναι η συμφιλίωση των ανθρώπων,που όμως δεν έχει τυπικό χαρακτήρα, ούτε καθαρό νομικό περιεχόμενο. Δεν πρόκειται για μια σύμβαση μικρής ή μεγάλης διάρκειας.
Αν συνέβαινε εύκολα κάτι τέτοιο θα ήταν αρκετό να πούμε πως οι άνθρωποι είναι συμφιλιωμένοι αφού είναι όντα κοινωνικά.
Όμως η ειρήνη δεν είναι προυπόθεση της κοινωνικότητας αλλά ο σκοπός της είναι η συνεκτική δύναμη των κοινωνιών.
Άρα, ειρήνη δεν είναι φυσική κατάσταση του ανθρώπου αλλά η διακαίωσή του ως όντος κοινωνικού που εξασφαλίζεται με την αναζήτηση της ποιότητας ζωής.
Η συνοχή δεν είναι εύκολο να εξασφαλιστεί μόνο με το νόμο και το φόβο της τιμωρίας.
Προυποθέτει την συγκατάθεση των πολιτών την συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας της φιλίας, της εμπιστοσύνης,της αλληλεγγύης,της ομόνοιας.
Έχουμε χρέος σαν άνθρωποι, σαν πολίτες, σαν Κρητικοί να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.
Να προβληματιστούμε, να πράξουμε ορθά και να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα στις ρίζες και όχι στην κορυφή του δέντρου.
Όλοι καλούμαστε να συνεισφέρουμε στον αγωνα για κοινωνική ειρήνη και γαλήνη.
Η ελληνική διακαιοσύνη θα αποδώσει τις ευθύνες στους φαινομενικά αίτιους.
Όμως το χρέος για την απόδοση των ευθυνών στην κοινωνία μας το έχουμε καθένας από εμάς ξεχωριστά. Η μάνα Κρήτη μας μας δίδαξε την υπερηφάνια και τιμή, όπως μας δίδαξε την ομόνοια και την αγάπη στον συνάνθρωπο.
Ο τόπος που έχουμε την τύχη να μας αναθρέψει είναι τόπος που προάγει πολιτισμό, που γεννά και φιλοξενεί ήθη και αρχές.
Αυτές οι αξίες ας επικρατήσουν.
Μέσα από αυτό το μέγα πάθος του οποίου γίναμε μάρτυρες , ας οδηγήσει την κρητική κοινωνία στην Ανάσταση της κοινωνικής ειρήνης και ευημερίας.
- Η Σοφία Γ. Παπαδάκη είναι φιλόλογος, μέλος ΝΕ Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών Ηρακλείου