Το όνειρο της οικογενειακής προόδου που «υποχρέωνε» τον Έλληνα να κάνει αιματηρές οικονομίες για να σπουδάσει τα παιδιά του, στα χρόνια της κρίσης γίνεται εφιάλτης που χωρίζει οικογένειες και στερεί από την πατρίδα τις υπηρεσίες των πιο ταλαντούχων από τα παιδιά αυτά. Βλέπετε βιαστήκαμε να κάνουμε το άλμα από τη «θυσία» ολόκληρων οικογενειών που μοχθούσαν για να σπουδάσουν όποιο παιδί «έπαιρνε» τα γράμματα, στην εποχή που οι μαθητές τελειώνοντας το σχολείο θεωρούσαν τη συνέχιση των σπουδών τους αυτονόητη. Η κατάληξη της υπερβολής μπορεί να έφερε χιλιάδες νέους ανθρώπους να φέρουν τον τίτλο του επιστήμονα που θεραπεύει επιστήμες χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο και επαγγελματικά δικαιώματα, προσέφερε όμως και νέους επιστήμονες με όλη την σημασία του όρου, νέες και νέους λαμπρούς με όρεξη και διάθεση εργασίας, εξέλιξης και προσφοράς. Αυτά τα άξια και άριστα καταρτισμένα ελληνόπουλα αφού βαρέθηκαν να κουταλάνε στους τοίχους της έλλειψης αξιοκρατίας και της διαφθοράς που εξ ορισμού περιέχει, αλλά κυρίως αφού βαρέθηκαν την αβεβαιότητα για το μέλλον που δημιουργεί η ανικανότητα του πολιτικού συστήματος να πάρει τα αναγκαία μέτρα για την οικονομική ανάκαμψη, πήραν την πικρή απόφαση να ξενιτευτούν.
Εδώ που τα λέμε γιατί να το μην το κάνουν, αφού το ανάπηρο κράτος μας από τη μια δρα αποτρεπτικά στις επενδυτικές προσπάθειες του ιδιωτικού τομέα, ενώ οι προσλήψεις στο δημόσιο διέπονται από την προλεγόμενη διαφθορά. Από την αρχή της κρίσης, το μακρινό 2008 έως πέρυσι, 500.000 Έλληνες έφυγαν αναζητώντας εργασία σε άλλες χώρες. Τις διαστάσεις του «brain drain» καταδεικνύουν τα αποτελέσματα της έρευνας της ICAP People Solutions, η οποία διεξήχθη το 2017 για τρίτη συνεχή χρονιά. Στην έρευνα μετείχαν 1.268 Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό, εκ των οποίων η πλειονότητα –ποσοστό 68%– είναι έως 35 ετών, χωρίς οικογενειακές υποχρεώσεις και με υψηλή εξειδίκευση (κάτοχοι μεταπτυχιακού ή διδακτορικού σε ποσοστό 64%), κυρίως στις επιστήμες της Πληροφορικής, της Τεχνολογίας, της Μηχανικής και των Μαθηματικών. Πέρα από τα θλιβερά ευρήματα της έρευνας που απλά αποδεικνύουν τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια, το χειρότερο κατά τη γνώμη μου εύρημα είναι η αύξηση όσων δήλωσαν ότι δεν θεωρούν πιθανή την επιστροφή τους στην Ελλάδα (42% έναντι 35% πέρυσι).
Και εδώ που τα λέμε τι να κινητροδοτήσει αυτούς τους νέους, με πλούσια προσόντα ανθρώπους να επιστρέψουν στον τόπο τους; Η επιχειρηματικότητα, οι μισθοί ή οι προοπτικές εξέλιξης; Είναι δυνατόν να περιμένουμε την επιστροφή των καλών ημερών όταν το παραγωγικότερο και πιο ελπιδοφόρο κομμάτι της κοινωνίας μας έφυγε από την πατρίδα του τόσο απογοητευμένο που ούτε να ακούσει δεν θέλει για επιστροφή; Ας το πάρουμε απόφαση, τα νέα παιδιά θέλουν να πετάξουν και δεν δέχονται από κανένα να τους ψαλιδίζει τα φτερά. Αποτέλεσμα, τα σπουδάσαμε, τα μορφώσαμε και τα διώξαμε.
*Ο Κώστας Ν.Πολυχρονάκης είναι Director of Operations