Η δοκιμασία των εξετάσεων αρχίζει: άλλωστε είναι απαραίτητη η καταιγίδα στα δέντρα που θέλουν να φτάσουν σε περήφανα ύψη.  Λίγες συμβουλές κατά τις ημέρες της προετοιμασίας από το Φροντιστήριο “Διαλεκτική” 

Κατά τις ημέρες αυτές αρχίζουν οι πανελλήνιες εξετάσεις. Συνήθως , όπως και φέτος, το μάθημα της Έκθεσης εξετάζεται πρώτο. Το γεγονός ότι οι μαθητές δεν γνωρίζουν με ακρίβεια τις επιδόσεις τους θεωρείται θετικό για τη διατήρηση καλής ψυχολογίας. Το  δεύτερο θετικό του γνώρισμα είναι ότι δεν θέλει τόσο εντατική δουλειά κατά  τις τελευταίες ημέρες.   Η ικανότητα κατανόησης γραπτών κειμένων, ο τρόπος γραφής, η εκφραστική ικανότητα, το λεξιλόγιο, η βαθύτητα της σκέψης είναι ή δεν είναι κατακτημένα από καιρό. Δεν εξαρτώνται από τις τελευταίες επαναλήψεις. 

Ωστόσο η μελέτη είναι απαραίτητη και η διαρκής προπόνηση ως την τελευταία ημέρα πιο αναγκαία από τα άλλα μαθήματα

Σήμερα ένα μεγάλο μέρος του βαθμού εξαρτάται από τις ασκήσεις : η θεωρία του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας θέλει προσεκτικό διάβασμα και συστηματική εξάσκηση για την εμπέδωση. Η δομή και οι τρόποι ανάπτυξης παραγράφων, η συνοχή και η συνεκτικότητα, τα σημεία στίξης και ο ρόλος τους , τα ρηματικά πρόσωπα, οι τρόποι σύνταξης των ρημάτων , οι σχετικές μετατροπές, οι λειτουργίες της γλώσσας μπορεί να είναι πράγματα που συζητούνται σε όλο το λύκειο. Όμως, όταν ζητούνται στις πανελλήνιες ακόμη απασχολούν και διχάζουν. 
Η μελέτη της θεωρίας της γ΄ λυκείου, τρόποι και μέσα πειθούς, συλλογιστικές πορείες και θεωρία της λογικής, οι μορφές πειθούς και τα γραμματειακά είδη μπορεί να διδάσκονται κυρίως στη γ΄ λυκείου αλλά απαιτούν επίπονη δουλειά. Αυτά, ωστόσο, εξασφαλίζουν 35 μόρια με σχετικά εύκολο τρόπο. Εξάλλου η  Β1 με το σωστό – λάθος, που τα τελευταία χρόνια αντικατέστησε την παράγραφο, χωρίς να διασφαλίσει με βεβαιότητα μεγαλύτερη βαθμολογική επίδοση, σύμφωνα με τα στατιστικά δεν είναι συνολικά δυσπρόσιτη για τους μαθητές.  

Η διαδικασία συμπύκνωσης , η περίληψη (25 μόρια)

Οι τεχνικές που διδάσκονται οι μαθητές για την περίληψη είναι χρήσιμες για την κατάκτηση ενός μεγαλύτερου βαθμού. Όμως, η επιτυχία της εξαρτάται, κατά κύριο λόγο, από τη σχέση του μαθητή με το γραπτό λόγο, την ικανότητά του να κατανοεί και να αποδίδει με σαφήνεια όσα εντόπισε. Άρα και πάλι η δουλειά των τελευταίων ημερών δεν καθορίζει κάτι σημαντικό. Ωστόσο, η συγκέντρωση και η μεθοδική εργασία κατά την εξέταση είναι επιτακτική. 

Η παραγωγή λόγου – η έκθεση (40 μόρια)

Απαιτεί καλή γνώση των διδαγμένων θεμάτων, εντρύφηση στους προβληματισμούς που έχουν τεθεί, αξιοποίηση της μεθοδολογίας εργασίας, που έχει υποδείξει η εργασία του φροντιστηρίου ή και του σχολείου. Προσοχή στο επικοινωνιακό πλαίσιο, για να μην χαθούν πολύτιμοι βαθμοί και αντιθέτως για να αξιοποιηθούν τα δεδομένα με τον καλύτερο δυνατό  τρόπο. 

Προσοχή στη  μάστιγα του παπαγαλισμού 

Η στείρα αποστήθιση αποσπασμάτων, έτοιμων προλόγων – επιλόγων, η ευκαιριακή καταγραφή τυποποιημένων στοιχείων έχει αποδειχθεί πολλές φορές μεγάλη παγίδα για τους μαθητές. Τα παιδιά συχνά μυούνται σε τέτοιες «τεχνικές» από ανθρώπους που τυποποιούν τη φροντιστηριακή εργασία και υποτιμούν τους μαθητές τους, έτσι ώστε να τους θεωρούν ανάξιους να συνθέσουν το δικό τους προσωπικό γραπτό. Οι μαθητές γράφουν με υφολογική ανομοιογένεια, συχνά οι διορθωτές διαβάζουν πανομοιότυπα αποσπάσματα, αφού διορθώνουν γραπτά  μαθητών που προέρχονται από τις ίδιες περιοχές και δεν είναι σπάνιο να  τιμωρούν βαθμολογικά την απουσία πρωτοτυπίας και προσωπικής γραφής, ενώ δεν αποκλείεται  και η απόκλιση από το θέμα. 

Η προσωπική δημιουργία 

Για τους παραπάνω λόγους τα παιδιά πρέπει να ενθαρρύνονται καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς να γράφουν με το δικό τους τρόπο, να καλλιεργούν το δικό τους ύφος, να αξιοποιούν τις γνώσεις που διδάσκονται και να ενσωματώνουν τους προβληματισμούς και τις  ιδέες τους εμπλουτίζοντάς τις με βαθύτερους στοχασμούς και με πλουσιότερο λεξιλόγιο. Η ελευθερία των επιλογών, βέβαια, στο μοντέλο εργασίας και φροντιστηριακής προετοιμασίας είναι δεδομένη. 
Οι μαθητές πρέπει να υποκινούνται να γράφουν προσωπικά, δημιουργικά, ωστόσο με κανόνες τεχνικής που θα τους οδηγήσουν στην κατάκτηση του υψηλότερου βαθμού και θα τους κάνουν να αγαπήσουν το γράψιμο, την αυτοέκφραση. Το στοίχημα αυτό δεν το κερδίζουμε συχνά εμείς οι φιλόλογοι, αλλά δεν πρέπει να το θεωρούμε και εκ των προτέρων χαμένο. 

Τις αμέσως  πριν την εξέταση ημέρες 

Διαβάζουμε προσεκτικά θεωρία και θέματα, που έχουν διδαχθεί και μελετάμε τις εργασίες και τις διορθώσεις όλης της χρονιάς. Άλλωστε “το ταξίδι προς την τελειότητα είναι η συνεχής μάθηση”.
Διαβάζουμε κάποια κείμενα δοκιμιακού χαρακτήρα ή ποιοτικά άρθρα, για να μυηθούμε στον προβληματισμό και να οικειωθούμε  το επιλεγμένο λεξιλόγιο τους . 
Την παραμονή, δεν ξενυχτάμε, κλείνουμε σχετικά νωρίς τα βιβλία μας, για να κρατήσουμε δυνάμεις για τα επόμενα πιο δύσκολα μαθήματα και για όλες τις ημέρες των εξετάσεων. Χαλαρώνουμε με ό τι μας ευχαριστεί και προσέχουμε τη διατροφή να είναι σπιτική, υγιεινή και ελαφριά.

Κατά την ημέρα των εξετάσεων

•    Δεν διαβάζουμε το πρωί, δεν έχει νόημα.
•    Δεν αγχωνόμαστε με όσα συζητούν όλοι πριν έλθουν τα θέματα στο σχολείο, συζητάμε με τους ψυχραιμότερους φίλους μας. Αφήνουμε τους αυτόκλητους μάντεις και τις διαδιδόμενες προβλέψεις. Συχνά, όπως πέρσι, έπεσαν τραγικά εκτός των εξεταστικών θεμάτων.

Κατά την ώρα της εξέτασης 

Οργανώνουμε το χρόνο του διαγωνίσματος και τις εργασίες που απαιτούνται, αφού σχηματίσουμε συνολική εικόνα των θεμάτων με πρόχειρη ανάγνωση. 
•    Διαβάζουμε προσεκτικά το κείμενο. Γράφουμε προσεκτικά την περίληψη ξεκινώντας πάντα από το θεματικό κέντρο και χωρίς να παραλείπουμε τις διαρθρωτικές λέξεις και δευτερεύοντα νοήματα, ανάλογα με την έκταση του κειμένου. 
•    Περνάμε στις ασκήσεις και γράφουμε πρώτα όποιες είναι ευκολότερες και σαφέστερες, έτσι ώστε να μη χάσουμε πολύτιμο χρόνο.  Προσέχουμε το χρόνο, αλλά και τη λεπτομέρεια της διατύπωσης και παρουσίασης. 
•    Για την έκθεση (την παραγωγή κειμένου, όπως λέγεται επίσημα στο διαγώνισμα) πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας τουλάχιστον 80 λεπτά. Οργανώνουμε στο πρόχειρο το σχεδιάγραμμά μας με ισομερή ανάλυση των ζητουμένων. Έτσι διασφαλίζουμε και τη σωστή παραγραφοποίηση. Το κυριότερο είναι να γράψουμε επιχειρήματα, να μην βγούμε από το θέμα, να καταγράψουμε τα σπουδαιότερα στοιχεία του και να το διερευνήσουμε πολύπλευρα, προκειμένου να κατακτήσουμε ό τι περισσότερο από τα 40 μόρια. 
•    Προσέχουμε το επικοινωνιακό πλαίσιο, τα ρηματικά πρόσωπα, που απαιτούνται, επιλέγουμε πρωτότυπο πρόλογο και ωραίο, όχι μηχανιστικό επίλογο. 
•    Ελέγχουμε αν καταγράψαμε όλες τις ασκήσεις. Αν χρειαστεί, σημειώνουμε σημειώσεις και συμπληρώσεις με ευδιάκριτες παραπομπές στο τέλος του γραπτού.

Μετά το τέλος της εξέτασης  

Όταν τελειώσει η εξέταση, έχουμε στο νου μας ότι όσα γράψαμε δεν αλλάζουν . Παρόλα αυτά, αν θέλουμε να ξέρουμε λεπτομέρειες, συζητάμε ό,τι γράψαμε με τους καθηγητές, που συνεργαστήκαμε όλο το χρόνο, οι οποίοι γνωρίζουν τις δυνάμεις μας αλλά και την ψυχολογία μας. Έτσι, ερευνούμε ό,τι θέλουμε και μαθαίνουμε στοιχεία των απαντήσεων, εάν το επιθυμούμε.  Δεν έχει νόημα οι μαθητές να βλέπουν τηλεοπτικές, ηλεκτρονικές απαντήσεις ή έντυπες και  να αναλώνονται σε σχετικές συζητήσεις. 
Είναι καλό να ασχοληθούν με το επόμενο μάθημα τους και όχι με το προηγούμενο.

Υπενθύμιση

Η επιτυχία στις εξετάσεις δεν είναι μόνο ζήτημα γνώσεων. Οι γνώσεις είναι απαραίτητες αλλά δεν φτάνουν. Σπουδαίος είναι ο ρόλος της ψυχραιμίας, της αυτοκυριαρχίας, της καλής συγκέντρωσης, της σωστής οργάνωσης του χρόνου, πράγματα που εξαρτώνται κυρίως από την προπόνηση.   Γι’ αυτό θωρακιστείτε με αυτοπεποίθηση, δύναμη και αποφασιστικότητα. Η δοκιμασία των εξετάσεων είναι ένας από τους αγώνες της ζωής μας και, όπως σε όλους τους αγώνες, συμμετέχουμε με στόχο τη νίκη.  

Καλή τύχη και καλή αρχή στις εξετάσεις σας. Μπορεί να είναι η αρχή μιας μεγάλης πορείας, αλλά απλώς και μία χρήσιμη εμπειρία για προβληματισμό. Πολύ περισσότερο από τις εξετάσεις και την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, μπροστά σας είναι η ζωή ολόκληρη και αυτή θα έχει πολύ σπουδαιότερες και κρισιμότερες εξετάσεις! Καλή σας δύναμη!

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook