Τα ΓΑΚ (Γενικά Αρχεία του Κράτους) –  Ιστορικό Αρχείο Κρήτης, όπως τυπικά ονομάζεται η υπηρεσία,  περιέχει πολύτιμους ιστορικούς θησαυρούς και πλούσια λαογραφική συλλογή. Ειδικά ο αρχειακός πλούτος τους είναι αξιομνημόνευτος :  οθωμανικά αρχεία, συλλογές της τουρκοκρατίας και των μεγάλων κρητικών επαναστάσεων, αρχεία της κρητικής πολιτείας, μεταξύ των οποίων αυτό του Αυτοκρατορικού  Ρωσικού Προξενείου, της γερμανικής κατοχής , του β’ παγκοσμίου πολέμου και της μεταπολεμικής περιόδου. Φυσικά εμπλουτίζεται διαρκώς με αρχεία  άλλων υπηρεσιών, σχολείων και με ιδιωτικές συλλογές, τα οποία σήμερα είναι δυσπρόσιτα σε ερευνητές και επισκέπτες λόγω της στενότητας του χώρου και της γενικότερης παραμέλησης της ίδιας της συντήρησής του. 

Σήμερα σχεδόν 100 χρόνια μετά την ίδρυσή του και 75 χρόνια  από την εγκατάστασή του στο κτίριο της οδού Ι. Σφακιανάκη 20  , το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης  στο εσωτερικό του  κυριολεκτικά καταρρέει  λόγω της διάβρωσης από την υγρασία, ενώ  το Υπουργείο Παιδείας που είναι καθ’ όλα αρμόδιο και υπεύθυνο, εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια ακόμα «συντάσσει  μελέτη»  για τις εργασίες αποκατάστασης. 
Ο σύλλογος  μας «Φίλοι Ιστορικού Αρχείου Κρήτης» ιδρύθηκε πριν πέντε χρόνια από μία ομάδα περίπου εκατό συμπολιτών μας,  οι οποίοι είχαν και έχουν έντονη ανησυχία για την απογοητευτική σημερινή του κατάσταση, αλλά και μεγάλες προσδοκίες για την πρόοδο και την μετεξέλιξή του σε ένα Ιστορικό  Αρχείο – Μουσείο, για το οποίο όλοι θα αισθανόμαστε υπερήφανοι.  Πιέζει τους αρμόδιους φορείς να υλοποιήσουν  έργα απαραίτητα τόσο για την ασφάλεια όσο και για τη σωστή λειτουργία του αρχείου – μουσείου :  αποκατάσταση των διαβρώσεων σε όλο το κτίριο, υλοποίηση της τροχοδρομημένης προσωρινής μεταφοράς συλλογών που κινδυνεύουν, σε κτίριο του πρώην Δημαρχείου της Νέας Κυδωνίας, το οποίο  ο Δήμος Χανίων μας παραχώρησε, αλλά και τη στελέχωση του αρχείου με μόνιμο σταθερό Προϊστάμενο και μόνιμο εξειδικευμένο προσωπικό, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία.  

Ο σύλλογός μας από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, έθεσε ως στόχο να αναδείξει την πραγματική κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό του κτιρίου. Με τη συνδρομή των τοπικών ΜΜΕ  ενημέρωσε όλους τους αρμόδιους, βουλευτές, αυτοδιοικητικούς  της Περιφέρειας  και του Δήμου Χανίων, έτσι ώστε δεν δικαιούνται να επικαλεστούν άγνοια της επικρατούσας κατάστασης. 

Με στόχο την  καλύτερη λειτουργία του Αρχείου  εξασφάλισε ένα  σύγχρονο μηχάνημα ψηφιοποίησης (σαρωτή) και ένα νέο ηλεκτρονικό υπολογιστή , ώστε να ξεκινήσει άμεσα η ψηφιοποίηση των αρχείων . Σήμερα πλέον μετά από πέντε ολόκληρα χρόνια, μπορούμε να αισθανόμαστε ικανοποιημένοι, ότι τουλάχιστον χάρη  στην υποστήριξη και τη δωρεά της Περιφέρειας Κρήτης (Σ.Αρναουτάκης, Δ.Μιχελογιάννης, Α.Βουλγαράκης), αλλά  και της Συνεταιριστικής Τράπεζας Χανίων (με πρόεδρο το Μιχ. Μαρακάκη)  το ΙΑΚ μπαίνει πλέον στην ψηφιακή εποχή  με την κατάλληλη δραστηριοποίηση των υπαλλήλων  του και εθελοντών φίλων. Επίσης διαρκώς αξιοποιούνται πολύτιμες για μας χορηγίες από τοπικούς φορείς. 

Η ενίσχυση του ΙΑΚ με προσφορές  από αυτοδιοικητικούς  ή ιδιωτικούς φορείς ( όπως η πρόσφατη από τον Συνεταιρισμό Ηλεκτρολόγων Χανίων, για τον εξωτερικό φωτισμό του κτιρίου)  είναι βεβαίως  πολύ σημαντικές , όμως η μεγάλη ευθύνη βαρύνει την Πολιτεία. Η εκάστοτε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας , η Εφορεία και η Διεύθυνση των ΓΑΚ  οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους  απέναντι στον Κρητικό λαό και να κάνουν ό τι είναι απαραίτητο,  εξοικονομώντας   τα απαραίτητα κονδύλια, ώστε το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης  να βγει από την μιζέρια, στην οποία το έχουν καταδικάσει οι  αρμόδιοι με την αδιαφορία τους,  και να μπει σε μια δημιουργική πορεία. Μάλιστα, μπορεί να μετεξελιχθεί σε ένα αυτοχρηματοδοτούμενο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο, με δυνατότητες συνεχούς βελτίωσης και ανάπτυξης , σε ένα Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο    το οποίο θα αποτελεί   πόλο έλξης για τους ταξιδιώτες – επισκέπτες του τόπου μας και θησαυροφυλάκιο της τοπικής ιστορικής μνήμης και κληρονομιάς για  τον κρητικό λαό. 

Οραματιζόμενοι αυτή τη μετεξέλιξη,  την ερχόμενη Κυριακή 31 Μαρτίου και ώρα 12:00 στην αίθουσα εκδηλώσεων της  Συνεταιριστικής Τράπεζας  Χανίων, ο σύλλογός μας σε συνεργασία με τα ΓΑΚ/ Ιστορικό Αρχείο Κρήτης και την Προϊσταμένη κυρία Μαρίνα Αρετάκη, διοργανώνουν εκδήλωση με θέμα « Προσεγγίσεις στον ρόλο των Ιστορικών Αρχείων σήμερα».

Προσκεκλημένες ομιλήτριες είναι η  κυρία  Ντίνα Αδαμοπούλου Προϊσταμένη των ΓΑΚ/Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας με θέμα: « Η δημιουργική προσέγγιση του παρελθόντος με το παρόν, μέσω ενός σύγχρονου Αρχείου – Μουσείου.»   και η κυρία Ελένη Κωβαίου, Υπεύθυνη των Κλειστών Συλλογών της  Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης, με θέμα: « Βιβλιοθήκες και Αρχεία στον Παγκόσμιο Ιστό».
Η συμμετοχή  στην εκδήλωσή μας, όλων όσων νοιάζονται για την διατήρηση της ιστορικής μνήμης και την προβολή της με τρόπο σύγχρονο, αποτελεσματικό, αξιοπρεπή και τιμητικό  για όλους μας, είναι απαραίτητη, ώστε να στείλουμε το μήνυμα στους αρμόδιους του Υπουργείου Παιδείας ότι το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης με τους Φίλους κοντά του, δεν μπορεί να περιμένει άλλο πια.

Γιάννης Πλατσιδάκης
Πρόεδρος του Δ.Σ.
Του συλλόγου «Φίλοι Ιστορικού Αρχείου Κρήτης»

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook