Στο επίκεντρο του νέου κύματος έργων υποδομών βρίσκεται η Κρήτη, καθώς μια σειρά μεγάλων έργων κοντά στα 3,5 δισ. ευρώ μπαίνουν μετά από καθυστερήσεις πολλών ετών σε τροχιά υλοποίησης.
Ο λόγος για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι, τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) αλλά και τη διασύνδεση της Κρήτης με το ηλεκτρικό σύστημα της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Με το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι που θα αντικαταστήσει το «Νίκος Καζαντζάκης» ξεκινά η λεγόμενη «Τρίτη Γενιά» των μεγάλων έργων. Η σύμβαση παραχώρησης με την κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ – GMR υπογράφθηκε πριν από ένα μήνα και αναμένεται η έγκρισή της από την Βουλή. Έτσι φαίνεται ότι μπαίνει τέλος σε ένα σίριαλ που ξεκίνησε το 2009.
Το αεροδρόμιο θα περιλαμβάνει ένα διάδρομο κατηγορίας Ε, μήκους 3.200 μέτρων, ένα τροχόδρομο παράλληλο με τον διάδρομο κατηγορίας Ε πλάτους 23 μέτρων, με πρόβλεψη για μελλοντική κατασκευή και δεύτερου τροχόδρομου, τρεις κατ’ ελάχιστο συνδετήριους τροχόδρομους υψηλής ταχύτητας και δύο κατ’ ελάχιστον συνδετήριους τροχόδρομους μεταξύ του Αεροδρομίου και του Στρατιωτικού Αεροδρομίου.
Προβλέπονται, επίσης, 27 θέσεις στάθμευσης στην πίστα, με δυνατότητα Αυτόνομης Προσέγγισης και Απομάκρυνσης, σύστημα αποθήκευσης και διανομής καυσίμων με υπόγειο δίκτυο τροφοδοσίας αεροσκαφών για κάθε Θέση Στάθμευσης και 19 Αίθουσες Αναμονής Επιβατών.
Με βάση πρόσφατη έκθεση του Air Transport Action Group (ATAG), εκτιμάται ότι το Αεροδρόμιο Καστελλίου θα δημιουργήσει περίπου 7000 – 7500 θέσεις άμεσης απασχόλησης (στην εταιρεία του Αεροδρομίου, τις αεροπορικές εταιρείες, τις εταιρείες διαχείρισης handling, τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών κ.α.). Ακόμη, υπολογίζεται ότι θα κινητοποιήσει περίπου 35.000 με 37.000 θέσεις έμμεσης απασχόλησης, κυρίως στον τουρισμό και στο εμπόριο
Στο αντικείμενο της Σύμβασης Παραχώρησης περιλαμβάνεται και η μελέτη, κατασκευή και χρηματοδότηση των οδικών προσβάσεων σύνδεσης του νέου αεροδρομίου με το Βόρειο και Νότιο Οδικό άξονα της Κρήτης.
Η τελική χάραξη του ΒΟΑΚ
Σύμφωνα με την τελική χάραξη που παρουσίασε αυτή την εβδομάδα ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης ο ΒΟΑΚ θα έχει συνολικό μήκος 192 χιλιομέτρων, εκ των οποίων τα 51 χιλιόμετρα είναι υφιστάμενα τμήματα (παρακάμεις Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου). Στο έργο προβλέπονται 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι, γέφυρες μήκους 18,8 χιλιομέτρων και σήραγγες συνολικού μήκους 32 χιλιομέτρων.
Αυτό που άλλαξε είναι η προσθήκη 32 χιλιομέτρων στο δυτικό κομμάτι του ΒΟΑΚ και συγκεκριμένα το τμήμα από Χανιά μέχρι Κίσσαμο στο έργο Χανιά-Χερσόνησος και θα κατασκευαστεί με βάση την ίδια σύμβαση παραχώρησης. Η τελική χάραξη που επιλέχθηκε είναι η εναλλακτική χάραξη από Χανιά έως Χερσόνησο και όπως είπε ο κ. Σπίρτζης αποτελεί μια πρόταση ελκυστική για τους επενδυτές, καθώς η δεσμευτική επένδυση φθάνει τα 245 εκατ. ευρώ, ενώ τα δανειακά κεφάλαια που θα απαιτηθούν υπολογίζεται στα περίπου 400 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι το έργο με συνολικό προϋπολογισμό 1,7 δισ. ευρώ, «σπάει» σε τρία τμήματα. Το πρώτο τμήμα, από Χανιά έως Χερσόνησο, θα υλοποιηθεί με σύμβαση παραχώρησης. Το δεύτερο τμήμα, από Χερσόνησο έως Νεάπολη, θα πραγματοποιηθεί με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Τέλος το τρίτο κομμάτι, από Νεάπολη έως Άγιο Νικόλαο, θα γίνει ως δημόσιο έργο.
Αξίζει να σημειωθεί πως για το κομμάτι της παραχώρησης έχουν δηλώσει ενδιαφέρον πέντε σχήματα και συγκεκριμένα : ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, Μυτιληναίος-Acciona και η Vinci. Για το ΣΔΙΤ έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον οι: ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ- Μargeurite, Μυτιληναίος-Acciona και η Shikun Binui.
Σύμφωνα με πληροφορίες όλα τα σχήματα πρόκειται να προχωρήσουν στη δεύτερη φάση των δεσμευτικών προσφορών που αναμένεται αν ξεκινήσει μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Στόχος του υπουργείου είναι η αξιολόγηση των προσφορών και για τα δύο τμήματα να έχει ολοκληρωθεί ώς το φθινόπωρο του 2019.
Η διασύνδεση της Κρήτης
Μέσα στις επόμενες εβδομάδες αναμένεται να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για τη διασύνδεση της Κρήτης με το ενεργειακό σύστημα της ηπειρωτικής Ελλάδας. Πρόκειται για έργο προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει την τοποθέτηση υποβρύχιου καλωδίου μήκους 330 χιλιομέτρων που θα συνδέσει το Λαύριο με το Ηράκλειο. Στόχος είναι η διασύνδεση να είναι λειτουργική στα τέλη του 2022.
Πριν από δύο εβδομάδες η «Αριάδνη Interconnection», η θυγατρική εταιρεία ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ που έχει αναλάβει τη χρηματοδότηση και κατασκευή του έργου, έστειλε προς έγκριση στην ΡΑΕ την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την είσοδο ενός ή περισσότερων στρατηγικών επενδυτών στο μετοχικό της κεφάλαιο, με την απόκτηση ποσοστού έως 39%.
Με το που ολοκληρωθεί το έργο εκτιμάται ότι το ετήσιο όφελος για τους κατοίκους από τη μείωση των χρεώσεων ΥΚΩ θα φθάσει τα 326 εκατ. ευρώ το πρώτο έτος και θα αυξάνεται έως τα 570 εκατ. ευρώ το 2043.
