Ήταν 8 Φεβρουαρίου του 1980 όταν ο «Αρχάγγελος της Κρήτης» ο Ψαρονίκος, ο Ανωγειανός καλλιτέχνης, Νίκος Ξυλούρης, αφήνει την τελευταία του, πνοή στο Νοσοκομείο Πειραιώς, χτυπημένος από την επάρατη νόσο.
Η απώλεια του, αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό, τόσο στην μεγαλόνησο, όσο και στην Ελλάδα.
Σε νεαρή ακόμα ηλικία, με την βοήθεια του δασκάλου του, κατάφερε να πείσει τον πατέρα του, να του αγοράσει την πρώτη του λύρα και πολύ γρήγορα άρχισε να παίζει σε γάμους και πανηγύρια.
Στα 17 του, αποφάσισε να μετακομίσει στο Ηράκλειο και έπιασε δουλειά στο νυχτερινό κέντρο \”Κάστρο\”.
Τα πράγματα όμως, δεν ήταν όπως τα περίμενε, γιατί βρέθηκε αντιμέτωπος με τη \”μόδα\” της Ευρωπαϊκής μουσικής, κάτι τελείως ξένο για αυτόν. Τα έσοδα του μόλις και μετα βίας έφταναν να τον συντηρήσουν και πέρασε δύσκολες εποχές.
Ωστόσο, οι συνεργασίες του με τους μεγάλους μουσικοσυνθέτες, Σταύρο Ξαρχάκο και Γιάννη Μαρκόπουλο, αναδεικνύουν το σπάνιο χάρισμα της φωνής του.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κρητών Σύρου
Στο μεταξύ, ο πολιτιστικός Σύλλογος Κρητών Σύρου, με ανακοίνωσή του, αναφέρει για το Νίκο Ξυλούρη:
\”Ως τέκνο της Κρήτης, με τη δωρική του φωνή του, φανέρωσε τη δύναμη της ψυχής και του πνεύματος, με σεμνότητα που πλημμυρίζει με έντονα συναισθήματα την ψυχή του ακροατή και σκορπά ρίγη συγκίνησης, εκφράζοντας την ανάγκη ενός λαού για ελευθερία και δημοκρατία.
Το όνομά του, έχει ξεφύγει από τα στενά όρια της Κρήτης, της Ελλάδας και εξαπλώθηκε στα πέρατα του κόσμου. Μετέφερε τις ηθικές αξίες σε όλο τον κόσμο, εμπνέοντας με τα τραγούδια του, ακόμα και σήμερα.
Αποτελεί πηγή έμπνευσης και δύναμης, με υψηλή παρακαταθήκη, για την πολιτιστική μας κληρονομιά. Η φωνή του, μας κάνει υπερήφανους, δίνοντας αυτοπεποίθηση και ψυχική δύναμη. Θα είναι για πάντα μες στην καρδιά μας, γιατί στο πρόσωπό του, ο κόσμος αναγνώρισε τη κρητική λεβεντιά, και την κρητική παράδοση.\”