“Τα Μαθηματικά υπάρχουν μέσα σε όλους μας” – Μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον γνωστό μαθηματικό Τεύκρο Μιχαηλίδη που βρέθηκε στα Χανιά στην απονομή βραβείων της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας
Τα Μαθηματικά και η σχέση τους με τον πολιτισμό βρέθηκαν σήμερα στο επίκεντρο εκδήλωσης για την βράβευση μαθητών των Χανίων που διακρίθηκαν φέτος στους μαθηματικούς διαγωνισμούς – πανελλαδικούς και τοπικούς – που διοργανώνει η Μαθηματική Εταιρεία.
Βασικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο μαθηματικός – συγγραφέας Τεύκρος Μιχαηλίδης (δείτε ένα σύντομο βιογραφικό στο τέλος του άρθρου), ο οποίος στο περιθώριο της ομιλίας του, με τίτλο “Μαθηματικά και Τέχνη: Ένας Ζωντανός Διάλογος”, σε δηλώσεις του στο Flashnews.gr, μίλησε για την κρυμμένη ομορφια των Μαθηματικών, για το πως ξεπερνιέται η “αρρώστια” της μαθηματικοφοβίας αλλά και για την ικανότητα όλων να ασχοληθούν με τα Μαθηματικά, αφού όπως σημειώνει “τα Μαθηματικά υπάρχουν μέσα σε όλους μας”
“Αυτό που κυρίως θέλω να αναδείξω είναι τις στενές σχέσεις που έχουν τα Μαθηματικά και οι εξελίξεις τους με τους διάφορους τομείς του πολιτισμού. Θέλω να εξηγήσω πως τα μαθηματικά επηρέασαν τη ζωγραφική και επηρεάστηκαν από αυτήν, την λογοτεχνία, την ποίηση, την γλυπτική αλλά και πως οι τεχνολογικές εξελίξεις δημιούργησαν καινούριες ιδέες στα εικαστικά. Πως για παράδειγμα ο κινηματογράφος επηρέασε την ζωγραφική και δημιουργήθηκε ο κυβισμός που είναι μια σαφώς επηρεασμένη από τα Μαθηματικά τέχνη. Αυτή ειναι η βασική μου ιδέα γιατί υπάρχει συχνά η αντίληψη οτι έχουμε δύο απομονωμένα νησιά. Από τη μια μεριά είναι τα Μαθηματικά και από την άλλη ο υπόλοιπος πολιτισμός. Η δική μου η θεώρηση είναι οτι υπάρχει μια σαφής και πολύ ισχυρή γέφυρα ανάμεσα στα δύο, απλώς είναι λίγο κρυμμένη”, τόνισε ο κ. Μιχαηλίδης.
Πόσο σχέση όμως έχουν αυτά τα Μαθηματικά της αρμονίας και της ομορφιάς που περιγράφει ο γνωστός μαθηματικός και συγγραφέας με τα “Μαθηματικά του σχολείου και τον τρόπο που διδάσκονται στα ελληνικά σχολεία;
“Η μαθηματικοφοβία είναι μια “αρρώστια” διεθνής. Μην νομίζετε οτι δεν υπάρχει έξω. Καμιά φορά μάλιστα σε ορισμένες χώρες αντιμετωπίζεται απλώς με υποβάθμιση του επιπέδου της διδασκαλίας των Μαθηματικών. Αυτό δεν είναι κατά τη γνώμη μου ο σωστός τρόπος. Ο σωστός τρόπος είναι να δειξουμε τα Μαθηματικά που είναι ένας κλάδος, ένα γνωστικό αντικείμενο που απαιτεί κόπο, κούραση, προσπάθεια αλλά να αναδείξουμε ταυτόχρονα το κέρδος, το γιατί αξίζει ένα νέο παιδί να στερηθεί μια – δυο ώρες από το παιχνίδι του για να ασχοληθεί με μαθηματικά προβλήματα εκτός σχολείου”, αναφέρει ο κ. Μιχαηλίδης ενώ αναφερθείς στα παιδιά που θα βραβευτούν σήμερα στην εκδήλωση της Μαθηματικής Εταιρείας, πρόσθεσε οτι τα παιδιά αυτά έχουν την απάντηση στο γιατί αξίζει να ασχοληθούν με τα Μαθηματικά και αργότερα στην ζωή τους η ανταμοιβή θα έρθει στην ψυχή τους. “Έχουν κάνει ήδη αυτόν τον άθλο να θυσιάσουν ένα μέρος από τον ελεύθερο χρόνο τους για να προσπαθήσουν. Δεν είναι δηλαδή μονο το βραβείο που θα λάβουν σήμερα, κάποια στιγμή μέσα στην ψυχή τους αυτή η προσπάθεια θα αποδώσει”, σημειώνει.
Τα Μαθηματικά επισημαίνει, δεν είναι μόνο για τους έξυπνους και τους ταλαντούχους
“Ένας από τους κορυφαίους μαθηματικούς του 20ου αιώνα, ο Λοράν Λαφόργκ, τιμημένος με το Μετάλλιο Fields, που είναι η ανώτερη διάκριση για τους Μαθηματικούς, μου είχε πει κάποτε σε μια συζήτηση οτι “η ευφυία και το ταλέντο στα Μαθηματικά είναι πολύ μεγάλο βαρίδι, γιατι αν μεν πιστεύεις ή σου πουν οτι το έχεις ταλέντο, νομίζεις οτι δεν χρειάζεται να καταβάλεις μεγάλη προσπάθεια και άρα πας χαμένος ενώ αν σου πουν ή νομίζεις οτι δεν το έχεις, είναι μια καλή δικαιολογία για να μην προσπαθείς. Θεωρώ οτι τα Μαθηματικά υπάρχουν μέσα σε όλους μας. Με διαφορετικούς τρόπους στον καθένα, με διαφορετικές πύλες εισόδου – αυτή είναι η βασική φράση που χρησιμοποιώ πάντα, τα Μαθηματικά έχουν πολλαπλές πυλες εισόδου. Υπάρχουν άνθρωποι που σήμερα θεωρούνται πολύ σημαντικοί μαθηματικοί όπως ο γραφίστας Μάουριτς Κορνέλις Έσερ (Maurits Cornelis Escher), ο οποίος δήλωνε οτι δεν καταλαβαίνει μαθηματικά και αυτή τη στιγμή υπάρχουν ένα σωρό ερευνητικά προγράμματα στα Πανεπιστήμια που προσπαθούν να κατανοήσουν τα Μαθηματικά μέσα στο έργο του Έσερ”
(ο Μίνως Κουντουράκης, ένας από τους διακριθέντες μαθητές που βραβεύτηκαν στην εκδήλωση)
Μεταξύ των βραβευθέντων μαθητών είναι και ο Μίνως Κουντουράκης που το ταλέντο του στους αριθμούς και τα Μαθηματικά φάνηκε όταν ήταν ακόμα βρέφος, αφού πριν καν καλά καλά μιλήσει αντί για λέξεις «συλλάβιζε» αριθμούς και μπορούσε με άνεση να γράφει τριψήφιους αριθμούς. Ο Μίνως επιβεβαιώνει αυτό που σημείωσε ο κ.Μιχαηλίδης, οτι δηλαδή το ταλέντο δεν αρκεί αλλά χρειάζεται πολύ δουλειά και προσπάθεια.
“Για να φτάσεις σε υψηλό επίπεδο, χρειάζονται και τα δύο, ταλέντο και δουλειά”, σημειώνει. Ο ίδιος, πέρα από το σχολείο, ασχολείται με τα Μαθηματικά για περίπου δύο ώρες σε καθημερινή βάση ενώ οι ώρες αυτές αυξάνονται σε περιόδους μαθηματικών διαγωνισμών, στους οποίους λαμβάνει μέρος. Μάλιστα, έχει κατορθώσει να συμμετέχει στην εξαμελή ομάδα που εκπροσωπεί την Ελλάδα στην Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα.
Στόχος του Μίνωα είναι η εισαγωγή του στην Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ και είναι ένας από τους υποψήφιους μαθητές των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων. Στα Μαθηματικά που εξετάστηκε, έγραψε άριστα ενώ όπως ήταν αναμενόμενο δεν υπήρχε ερώτημα που να τον δυσκολέψει ιδιαίτερα. Αυτό που συμβουλεύει τα παιδιά που έχουν αγάπη για τα Μαθηματικά είναι να ξεκινήσουν λύνοντας γρίφους λογικής και απλά μαθηματικά προβλήματα για να μπουν στο πνεύμα της συγκεκριμένης επιστήμης, να διαβάζουν βιβλία μαθηματικών, εκτός από τα σχολικά συγγράματα, αλλά και να αναζητήσουν σχετικές σελίδες στο διαδίκτυο.
Αξίζει να σημειωθεί οτι στην εκδήλωση βραβεύτηκαν περίπου 70 μαθητές, από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης
Σύντομο βιογραφικό του Τεύκρου Μιχαηλίδη
Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης γεννήθηκε το 1954 στην Αθήνα και κατάγεται από την Κύπρο. Είναι διδάκτωρ των μαθηματικών του Πανεπιστημίου Pierre et Marie Curie. Από το 1981, διδάσκει μαθηματικά στη μέση εκπαίδευση. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες σχετικά με τη διδακτική των μαθηματικών, την εισαγωγή της πληροφορικής στην εκπαίδευση και τη χρήση της αφήγησης και της ιστορίας στη διδασκαλία των μαθηματικών. Έχει κατά καιρούς συνεργαστεί με τις εφημερίδες “Τα Νέα”, “Ελευθεροτυπία”, “Ελεύθερος Τύπος” και “Καθημερινή”. Έχει μεταφράσει από τα αγγλικά και τα γαλλικά 28 βιβλία, λογοτεχνικά και επιστημονικά, σχετικά μετά μαθηματικά και την ιστορία των επιστημών. Το 2006 η γαλλική κυβέρνηση του απένειμε τον τίτλο τού Chevalier dans l’ Ordre des Palmes Academiques. Είναι ιδρυτικό μέλος της ομάδας Θαλής+Φίλοι και της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας. Το μυθιστόρημα “Πυθαγόρεια Εγκλήματα” (“Πόλις” 2006) έχει μεταφραστεί σε 6 γλώσσες -ιταλικά, ισπανικά, αγγλικά, κορεάτικα, κινέζικα, γαλλικά, ενώ για το “Αχμές, ο γιος του φεγγαριού” (“Πόλις” 2013) του έχει απονεμηθεί το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συμμετείχε με διηγήματα του στους συλλογικούς τόμους “Ελληνικά Εγκλήματα” 2, 3 και 4 των εκδόσεων “Καστανιώτη”, “Είσοδος Κινδύνου” των εκδόσεων Μεταίχμιο, και στη σειρά “Κλέφτες και Αστυνόμοι” του ραδιοσταθμού “902 Αριστερά στα FΜ”.