Με την δέουσα λαμπρότητα τα εγκαίνια του ανακαινισμένου μουσείου – στρατηγείου της επανάστασης του 1905
«Είναι μια ιδιαίτερα σημαντική μέρα για το Θέρισο καθώς αποδίδεται ανακαινισμένο το στρατηγείο του Βενιζέλου, μιας προσωπικότητας που έχει σφραγίσει την πορεία όχι μόνο της Κρήτης αλλά και της Ελλάδας».
Την επισήμανση αυτή έκανε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη κατά την άφιξή της στο ιστορικό Θέρισο για την τελετή των εγκαινίων του μουσείου, για να συμπληρώσει:
« Είναι πολύ μεγάλη η χαρά και η τιμή που εγκαινιάζουμε σήμερα το ανακαινισμένο στρατηγείο του Βενιζέλου και εύχομαι να έχει καθημερινά όλο και μεγαλύτερη επισκεψιμότητα. Το Ίδρυμα Ελ Βενιζέλος επιτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο. Μόνο θετικά στοιχεία, γνώσεις και εμπειρίες μπορεί να αντλήσει όποιος επισκέπτεται το σπίτι του Βενιζέλου και το στρατηγείο στο Θέρισο».
Στο Μουσείο – Στρατηγείο της Επανάστασης του Θερίσου (1905) πραγματοποιήθηκαν εργασίες συντήρησης και μουσειακής αναβάθμισης και λειτουργεί, από τον Ιούλιο του 2019, ως μουσειακός χώρος υπό τη διαχείριση και τη φροντίδα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος».
Κύριοι χορηγοί του έργου της ανακαίνισης του Μουσείου είναι η Cosmote, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση και η Εριέττα Λάτση.
Ο πρόεδρος του Ομίλου ΟΤΕ Μιχάλης Τσαμάζ, ήταν ο πρώτος που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του Ιδρύματος «Ελ. Βενιζέλος», για την ανακαίνιση του κτιρίου.
Σε μια έντονα συγκινησιακά ομιλία ο κ. Τσαμαζ είπε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να συμμετέχει στην προσπάθεια αυτή για συναισθηματικούς και πατριωτικούς λόγους.
Όπως εξήγησε ο κ.Τσαμάζ, ο ίδιος κατάγεται από το Θέρισο και μάλιστα ο παππούς του έλαβε μέρος στην επανάσταση του 1905.
«Από μικρό παιδί άκουγα τις ιστορίες για τα χρόνια εκείνα, για τον Βενιζέλο, για την επανάσταση από τον παππού μου Γιαννικάκη Γεώργιο του Ιωάννου. Η οικογένειά μου ξεκίνησε από εδώ….Άκουγα αυτές τις ιστορίες – και τις θυμάμαι πολύ έντονα – από έναν άνθρωπο που είχε συμμετάσχει σε αυτή την επανάσταση και ήταν και από αυτούς που πήγε αργότερα στην Μακεδονία ως Μακεδονομάχος» είπε ο κ.Τσαμάζ, ενώ συνεχίζοντας επεσήμανε:
«Αυτό μου ενέπνευσε την αγάπη μου για την πατρίδα, για την Κρήτη. Ο Βενιζέλος είναι αναμφισβήτητα ένας από τους πλέον κορυφαίους πρωθυπουργούς, πολιτικούς που είχε η χώρα μας. Καθόρισε την Ελλάδα μας, την διπλασίασε και θα είχε κάνει πολύ περισσότερα εάν δεν είχαν δημιουργηθεί διάφορα εμπόδια που ήταν πέραν από αυτόν.
Το στρατηγείο αυτό, ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της πατρίδας μας έπρεπε να διασωθεί. Όταν ήρθε ο κ.Παπαδάκης και μου πρότεινε να βοηθήσουμε στην ανακαίνισή του, δεν είχα επιλογή. Για συναισθηματικούς και πατριωτικούς λόγους, αμέσως αγκάλιασα την ιδέα και την στήριξα. Για ν αέχουν την ευκαιρία οι νέοι να το επισκεφθούν και να μάθουν αυτή την ιστορία.
Στον Όμιλο ΟΤΕ θεωρούμε ότι είναι χρέος μας να συμβάλουμε στην στήριξη της ιστορίας και του πολιτισμού της χώρας μας. Ο ΟΤΕ είναι αναπόσπαστο τμήμα της ζωής της πατρίδας μας και θεωρεί χρέος του, την προώθηση της ιστορίας της Ελλάδας μας στους νέους….
Πιστεύω ότι γνωρίζοντας την ιστορία μας, αυτό βοηθάει να δημιουργούμε το όραμα για το μέλλον και να προχωράμε μπροστά.»
Χορηγοί του έργου είναι επίσης η ANEK LINES, τα Super Markets SYNKA, η ΕΤΑΝΑΠ – SAMARIA, η εταιρεία ΗΛΕΚΤΩΡ (Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ), η ΦΙΝΟΜΠΕΤΟΝ Α.Ε., ο Παύλος Χανιωτάκης, ο Δικηγορικός Σύλλογος Χανίων, η Ένωση Ξενοδόχων Νομού Χανίων, ο Κωνσταντίνος Γύπαρης και ο Πέτρος Παπακυριακού. Στην πραγματοποίηση του έργου της ανακαίνισης συνέβαλλαν το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος – Τμήμα Δυτικής Κρήτης και ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Νομού Χανίων.
Η υπεύθυνη αρχείου του Ιδρύματος “Ελευθέριος Βενιζέλος” Χαρά Αποστολάκη, αναφέρθηκε στα χαρακτηριστικά του μουσείου μετά την ανακαίνιση και περιέγραψε τα εκθέματα που περιλαμβάνει.
Η έκθεση εκτείνεται σε δύο ορόφους και περιλαμβάνει πρωτότυπο μουσειακό και αρχειακό υλικό. Το μουσειακό υλικό που ήδη βρισκόταν στο μουσείο συντηρήθηκε και επανεκτέθηκε και η έκθεση συμπληρώθηκε με πλούσιο, ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας, πρωτότυπο αρχειακό υλικό του Ιδρύματος, καθώς και με πρόσφατες δωρεές.
Ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος “Ελευθέριος Βενιζέλος” Νίκος Παπαδάκης ευχαρίστησε θερμά τους χορηγούς και όλους όσοι συνέβαλαν για να γίνει πραγματικότητα το Μουσείο.
Ακολούθησε ξενάγηση των παρευρισκόμενων στους χώρους του μουσείου
Τέλος η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκοψε την κορδέλα των εγκαινίων
Στην τελετή παρέστησαν και, οι Υφυπουργοί Εξωτερικών Αντώνης Διαματάρης, Παιδείας Βασίλης Διγαλάκης, Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης, η ειδική σύμβουλος του Υπ.Πολιτισμού Άννα Παναγιωταρέα, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, οι Αντιπεριφερειάρχες Χανίων Νίκος Καλογερής και Πολιτικής Προστασίας Τάσος Κουρουπάκης, ο βουλευτής Χανίων Μανούσος Βολουδάκης, ο Δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, των ενόπλων σωμάτων και σωμάτων ασφαλείας καθώς και τοπικών φορέων.
Το μουσείο – στρατηγείο της Επανάστασης του Θερίσου
Το 1905 το Στρατηγείο της Επανάστασης ήταν ένα μονώροφο, μικρό, απλό, αγροτικό κτίσμα, το οποίο προσφέρθηκε στους επαναστάτες από την οικογένεια Μπούλακα. Στο πέρασμα του χρόνου υψώθηκε άλλος ένας όροφος και το Στρατηγείο άλλαξε αρκετούς ιδιοκτήτες μέχρι το 1985, που αγοράστηκε από το Ελληνικό Δημόσιο.
Το 1986 ξεκίνησε να λειτουργεί ως Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο Θερίσου. Το 1993 με δαπάνες της Νομαρχίας Ρεθύμνου το κτίριο αναστηλώθηκε και έγιναν εκτεταμένες προσπάθειες να λειτουργήσει απρόσκοπτα. Από το 2000, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» ανέλαβε τη φροντίδα του χώρου, ενώ σε συνεργασία με τον Δήμο Χανίων πραγματοποίησαν μικρής κλίμακας έργα συντήρησης.
Το 2018 το κτίριο παραχωρήθηκε από την ΕΤΑΔ Α.Ε. στο Εθνικό Ίδρυμα «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» και ξεκίνησαν εργασίες συντήρησης και μουσειακής αναβάθμισης, οι οποίες ολοκληρώθηκαν τον φετινό Ιούλιο. Από τότε, λειτουργεί ως σύγχρονο μουσείο, υπό τη διαχείριση και τη φροντίδα του Ιδρύματος.
Η έκθεση εκτείνεται στους δύο ορόφους του κτιρίου και περιλαμβάνει πρωτότυπο μουσειακό και αρχειακό υλικό. Τα εκθέματα και τα τεκμήρια που ήδη βρισκόταν στο μουσείο (δύο σημαίες-η μία νεωτερική, τυπογραφική πρέσα, τμήματα κρητικών στολών, προπλάσματα αγαλμάτων, εφημερίδες, κάρτες, φωτογραφίες, γραμματόσημα, έγγραφα) συντηρήθηκαν και επανεκτίθενται με μέριμνα για την προστασία τους από τις εγγενείς δυσκολίες του χώρου (υγρασία, ήλιος κ.λπ.). Παράλληλα, η μουσειακή έκθεση εμπλουτίστηκε σημαντικά με υλικό από το αρχείο του Ιδρύματος και πρόσφατες δωρεές.
Στο ισόγειο του Μουσείου δεσπόζουν η αυθεντική σημαία-λάβαρο της Επανάστασης, με την αναγραφή «Θέρισο 1905», και το χειροκίνητο επίπεδο πιεστήριο (πρέσα) που χρησιμοποιήθηκε από τους επαναστάτες. Επίσης, μία στολή υπηρεσίας Κρητικού χωροφύλακα (δωρεά: Π. Παπακυριακού), αυθεντικά τεκμήρια και φωτογραφίες της εποχής. Μέσω εποπτικού υλικού παρουσιάζεται το ιστορικό του κτιρίου και μία σύντομη επισκόπηση των επαναστατικών γεγονότων.
Στον όροφο εκτίθενται δύο όπλα που χρησιμοποιήθηκαν κατά την Επανάσταση (δωρεά: Κ. Γύπαρη). Συγκεκριμένα: (α) ένα τουφέκι τύπου Peabody Martini, το οποίο κατασκευάστηκε στις ΗΠΑ το 1871, έπειτα από παραγγελία του οθωμανικού στρατού, χρησιμοποιήθηκε στην Κρήτη εναντίον των επαναστατών και κατέληξε ως λάφυρο στα χέρια των Κρητικών και (β) ένα πολεμικό τουφέκι τύπου γκρα, γαλλικής κατασκευής 1877, που χρησιμοποιούνταν από τον ελληνικό στρατό. Επίσης, παρουσιάζεται μία αυθεντική καθημερινή κρητική ενδυμασία των αρχών του 20ού αιώνα και μία ενδεικτική έκθεση εφημερίδων και μονόφυλλων της Επίσημης Εφημερίδας της Κρητικής Πολιτείας σχετικών με την Επανάσταση του Θερίσου.
Μέσω πλούσιου εποπτικού υλικού από το αρχείο φωτογραφιών, εφημερίδων και ταχυδρομικών καρτών του Ιδρύματος, παρουσιάζονται τα γεγονότα της πρώτης φάσης της Κρητικής Πολιτείας (1898-1908) με έμφαση στην Επανάσταση του Θερίσου.
Η ανακαίνιση του Μουσείου έχει ήδη προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον και αναμένονται νέες προσκτήσεις–δωρεές, οι οποίες θα συμβάλουν στον περαιτέρω εμπλουτισμό της μουσειακής έκθεσης. Εντός του 2020 πρόκειται να εγκατασταθούν στο Μουσείο σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές με διαδραστικό περιεχόμενο για τους επισκέπτες στο πλαίσιο ενός έργου το οποίο εντάσσεται σε εγκεκριμένο πρόγραμμα με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Κρήτης.
