Την 1η Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί ο δημόσιος ανοιχτός διαγωνισμός που προκήρυξε ο ΕΟΤ για την αποκατάσταση της οικίας του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Χαλέπα Χανίων με συνολικό προυπολογισμό 2.555.045 ευρώ.

Χαρακτηριστικό της αναγκαιότητας του έργου, είναι ότι – όπως αναφέρεται και στην προκήρυξη της δημοπρασίας – « η σημερινή κατάσταση της οικίας δεν είναι καθόλου ικανοποιητική. Υπάρχουν πολλά σημάδια «κόπωσης» και έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση της αντοχής του κτιρίου (ρωγμές, διάβρωση κτιρίου, φθορά αντικειμένων).»

Το έργο έχει ενταχθεί στο Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα», για την περίοδο 2007 – 2013 του ΕΣΠΑ και συγχρηματοδοτείται κατά 85% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο ΠεριφερειακήςΑνάπτυξης (ΕΤΠΑ) το οποίο συμβάλλει στην άμβλυνση των ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατά 15% από το Ελληνικό Δημόσιο.

Η αποκατάσταση της οικίας του Ελευθερίου Βενιζέλου πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια (24 μήνες) από την υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο του έργου.

Περιγραφή και ουσιώδη χαρακτηριστικά του έργου

«Το πατρικό σπίτι του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Χαλέπα Χανίων αποτέλεσε τη στέγη της ζωής του επί τριάντα και πλέον χρόνια, από το 1880 μέχρι το 1910 και αργότερα κατά διαστήματα από το 1927 μέχρι το 1936.
Το 1876 ο πατέρας του Ελευθερίου Βενιζέλου, Κυριάκος, αγοράζει το οικόπεδο, που βρίσκεται στο κέντρο της Χαλέπας, του ιστορικού προαστίου των Χανίων ιδιαίτερα κατά την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας. Τη σημερινή του μορφή την απέκτησε το 1927 όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιστρέφει στα Χανιά και προβαίνει στη ριζική ανακαίνιση του σπιτιού της Χαλέπας.

Τη μελέτη μετατροπής την ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Σταυρίδη και επέβλεψε προσωπικάτις εργασίες. Το σπίτι φέρει την προσωπική του σφραγίδα και όλοι οι χώροι έχουν διατηρήσει μέχρι και σήμερα την αυθεντική τους μορφή, αυτή που είχαν την εποχή που κατοικούσε στο σπίτι ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Πρόκειται επομένως για τον προσωπικό «ιδανικό» του χώρο.

Έπιπλα της δεκαετίας του 1925-’35 διαλεγμένα από τον ίδιο τον Ε. Βενιζέλο και τη γυναίκα του Έλενα που ήρθαν από την Αθήνα και το εξωτερικό, κινητά διακοσμητικά αντικείμενα και πίνακες εποχής, πρωτότυπες φωτογραφίες, προσωπικά του αντικείμενα ιδιαίτερα σημαντικής αξίας κοσμούν το εσωτερικό του σπιτιού. Τα επόμενα χρόνια μέχρι και την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το σπίτι κατοικείται από τους γιους του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Το 1941 στη Μάχη της Κρήτης το σπίτι βομβαρδίζεται. Οι Γερμανοί το αναστηλώνουν και το χρησιμοποιούν ως στρατηγείο και κατοικία του εκάστοτε Γερμανού Διοικητή του Φρουρίου Κρήτης. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής το σπίτι υπέστη σοβαρές φθορές και βανδαλισμούς. Ένα δωμάτιο του ισογείου, που οι Γερμανοί χρησιμοποιούσαν ως αίθουσα διασκέδασης, φέρει τοιχογραφίες με διασκεδαστικές φιγούρες (A.D. 1942).

Μετά την απελευθέρωση ο Σοφοκλής Βενιζέλος αναλαμβάνει την πρώτη αποκατάσταση του κτιρίου, κυρίως εξωτερικά, ενώ αργότερα μετά το θάνατό του υπό την εποπτεία της Μαρίκας Βενιζέλου, γυναίκας του γιου του Ελευθερίου Βενιζέλου, Κυριάκου, έγιναν κάποιες βελτιώσεις κυρίως στους εσωτερικούς χώρους. Στη συνέχεια το σπίτι της Χαλέπας κληροδοτήθηκε στο Νικήτα Βενιζέλο, εγγονό του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Το 2002 το Ελληνικό Δημόσιο αγοράζει το σπίτι και το παραχωρεί στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», κι έκτοτε αποτελεί την έδρα του Ιδρύματος.

Η οικία αποτελείται από εννέα (9) δωμάτια στο ισόγειο, εννέα (9) στον όροφο και μία (1) μεγάλη σοφίτα. Έχει δύο υπόγειους βοηθητικούς αποθηκευτικούς χώρους.Εξωτερικά πλαισιώνεται από μεγάλο κήπο , το αμαξοστάσο και το «καταφύγιο» της Γερμανικής κατοχής. Τα δωμάτια, τα οποία είναι επισκέψιμα στο κοινό, είναι όσα παρουσιάζουν ιδιαίτερο ιστορικό και μουσειακό ενδιαφέρον. Συγκεκριμένα, στο ισόγειο επισκέψιμα είναι όλα τα δωμάτια, ο προθάλαμος, το πολιτικό γραφείο του Ε. Βενιζέλου, το σαλόνι, η τραπεζαρία, το μικρό καθιστικό με τις τοιχογραφίες της περιόδου της Κατοχής και ο διάδρομος (εξαιρούνται η κουζίνα και ένα βοηθητικό δωμάτιο), στον όροφο επισκέψιμα είναι το υπνοδωμάτιο-
προσωπικό γραφείο του Ελευθερίου Βενιζέλου, το υπνοδωμάτιο-ξενώνας, το υπνοδωμάτιο της Έλενας Βενιζέλου και το ιδιαίτερο καθιστικό του Ε. Βενιζέλου και της συζύγου του Έλενας.

Το έργο της αποκατάστασης

Μετά την αποκατάσταση η σοφίτα και οι λοιποί χώροι θα γίνουν επισκέψιμοι. Η σημερινή κατάσταση της οικίας δεν είναι καθόλου ικανοποιητική. Υπάρχουν πολλά σημάδια «κόπωσης» και έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση της αντοχής του κτιρίου (ρωγμές, διάβρωση κτιρίου, φθορά αντικειμένων). Τα αυξημένα φορτία και οι απαιτήσεις που επιφέρει στο κτίριο η λειτουργία του ως μουσείο είναι παράγοντας επίσπευσης της αποκατάστασής του. Χρειάζεται μεθοδευμένη ήπια
επέμβαση, όπου υπάρχει ανάγκη, από τα θεμέλια ως τη σκεπή. Το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση της μορφής που έδωσε ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος στο κτίριο το 1927 και η θωράκιση του, ώστε να αντέξει στο χρόνο.

Οι επεμβάσεις που προβλέπονται να γίνουν αφορούν αφενός την ενίσχυση της στατικής επάρκειας του κελύφους του κτιρίου, αφετέρου την μορφολογική του αποκατάσταση όσον αφορά το αρχιτεκτονικό μέρος αφορούν γενικευμένες αντικαταστάσεις – αποκαταστάσεις δαπέδων, εσωτερικών, εξωτερικών κουφωμάτων, χρωματισμούς ειδικών προδιαγραφών κλπ. απαραίτητες εργασίες. Στο έργο επίσης προβλέπονται η προμήθεια των προθηκών και οι
ενέργειες πληροφόρησης και δημοσιότητας.»

Δείτε εδώ μια εικονική περιήγηση στην οικία του Ελευθερίου Βενιζέλου

Δείτε εδώ ολόκληρη την προκήρυξη της δημοπρασίας