Πριν από επτά δεκαετίες, ο Robert Schuman παρουσίαζε την πρόταση του για την Ένωση της Ευρώπης, την δημιουργία μιας υπερεθνικής δημοκρατικής οντότητας, μια μοναδική ως προς τις διεθνείς σχέσεις απόφαση κυρίαρχων εθνικών κρατών να εκχωρήσουν μέρος της εθνικής τους κυριαρχίας, για να διασφαλίσουν την ειρήνη, για να επιτύχουν την οικονομική και κοινωνική τους πρόοδο δια της αλληλεγγύης, μέσω κοινών πολιτικών.
Αυτές οι επτά δεκαετίες καθόρισαν και προσδιόρισαν το ενωσιακό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, το Κοινοτικό Δίκαιο αρχίζει να ενσωματώνεται σταδιακά στην έννομη τάξη των κρατών-μελών, αρχίζει να υπερισχύει του εθνικού δικαίου. Η Κοινή Αγροτική Πολιτική, η ενίσχυση των θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ελευθεριών των Ευρωπαίων Πολιτών, οι Πόλεις και οι Περιφέρειες, η Αυτοδιοίκηση, γίνονται συμμέτοχοι του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι.
Ο οραματισμός των Ιδρυτών-Πατέρων της Ευρώπης, του Αντενάουερ, του Ντε Γκάσπερι, του Σπάακ, του Μονέ, τα πολιτικά σχέδια για την ομοσπονδιακή Ευρώπη, με κυρίαρχα το Μανιφέστο του 1941 από τον Altiero Spinelli, το Συνέδριο της Χάγης το 1948 και την ομιλία του Τσώρτσιλ, έδωσαν την αναγκαία ώθηση στο εγχείρημα της ενοποίησης.
Εβδομήντα χρόνια μετά την Διακήρυξη Schuman και εξήντα τρία χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης, έρχονται ξανά στο επίκεντρο οι μεγάλες και σημαντικές στιγμές του ενοποιητικού σχεδίου. Τα οφέλη και τα πλεονεκτήματα για τους λαούς της Ευρώπης. Όποτε επιδείχθηκε και επικράτησε η υπερεθνική αντίληψη, ο Φεντεραλισμός, η Ευρώπη προχώρησε μπροστά, η Διεύρυνση και η Συνοχή, η Δημοκρατία, ο θεσμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρώτες άμεσες εκλογές του 1979, το Μάαστριχτ, μας το θυμίζουν. Αντίθετα, η επικέντρωση στην άθροιση του χαμηλού εθνικού κοινού παρονομαστή, η διακυβερνητικότητα, μας θυμίζουν τις χαμένες ευκαιρίες, τα ελλείμματα για την Πολιτική Ενοποίηση, την Ασφάλεια και την Άμυνα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, την ημιτελή ΟΝΕ, την υποχώρηση της θεσμικής εμβάθυνσης.
Το διακυβερνητικό άθροισμα, οι χαμηλές προσδοκίες των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων, οι Συνθήκες ως απόρροια εθνικών συμβιβασμών αντί μιας Συνταγματοποίησης τους με την ενεργή συμμετοχή του Ευρωκοινοβουλίου, οι οικονομικές και κοινωνικές κρίσεις των τελευταίων ετών, έδωσαν το περιθώριο στην ενίσχυση δημαγωγικών και λαϊκιστικών ρευμάτων, αριστερού και δεξιού αντιευρωπαϊσμού, άκρατου εθνικισμού, όλων εκείνων που σταθερά ήταν απέναντι στην Ιδέα της Ευρώπης. Ο κοινός ευρωπαϊκός προσανατολισμός είχε απέναντι του τον εθνικισμό της Γερμανικής Εναλλακτική για την Γερμανία, τον αριστερισμό του Γάλλου Μελανσόν, τους εκφραστές της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα, το ελληνικό καλοκαίρι του 2015.
Με την συνήθη επιθετικότητα, αυτοί που υποκρύπτουν την άρνηση και την εχθρότητα απέναντι στην διαδρομή όλων αυτών των ετών ευρωπαϊκής ενοποίησης, προσπαθούν να επενδύσουν στον φόβο, να μειώσουν την εμπιστοσύνη των Κοινωνιών, ακόμα και στα ίδια τα πολιτικά συστήματα, τόσο στο υπερεθνικό επίπεδο, όσο και στο εθνικό.
Όσοι υποστηρίζουν την επιστροφή στην περίκλειστη και φοβική ακινησία, της επιστροφής σε μια οπισθοδρομική αντίληψη κυριαρχίας των εθνοκεντρικών μικροσυμφερόντων, επιδιώκουν την πρόκληση κλίματος ανησυχίας στην οικονομική και κοινωνική ζωή, να ενσπείρουν την ανασφάλεια, συνεχίζοντας την αναπαραγωγή γνωστών απορριπτικών θέσεων τους για την Ευρώπη.
Και απέναντι σε αυτόν την ακραία απορριπτική τάση λαϊκιστικών και εθνικιστικών καταβολών, η υγειονομική κρίση, έρχεται να υπογραμμίσει την αναγκαιότητα ενισχυμένης διακυβέρνησης στο επίπεδο της ΕΕ. Μια συζήτηση που χρήζει επικαιροποίησης, στα κοινοτικά θεσμικά κέντρα, στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, στις πόλεις, στην αυτοδιοίκηση. Να αναθερμανθεί η συζήτηση για τον ρόλο του εθνικού κράτους, των εθνικών πολιτικών συστημάτων στον καθορισμό του σχεδίου της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, την πολιτική ένωση, με βαθύτερη νομιμοποίηση, με συνεκτική δράση.
Το ενοποιητικό σχέδιο χρειάζεται έναν ολοκληρωμένο πολιτικό κύκλο, ο οποίος θα αποτυπώνει με έμφαση την χρησιμότητα της Ευρώπης, από τα πρώτα βήματα της δεκαετίας του ’50 έως και σήμερα. Γιατί η Ευρώπη ήταν αυτή που καθόρισε την 70χρονη διαρκή ειρήνη μετά τους δυο καταστροφικούς Παγκοσμίους Πολέμους, δημιουργώντας οικονομική πρόοδο, κοινωνική σταθερότητα, ενίσχυση της Δημοκρατίας.
Στον πολιτικό χρόνο των προσπαθειών της ευρωπαϊκής ενοποίησης, η εισαγωγή στενών εθνικών εσωτερικών παραμέτρων στο κοινοτικό επίπεδο, δεν αποτελούσε λύση για την ΕΕ. Και σήμερα, που ο λαϊκισμός, ο εθνικισμός, συνεχίζουν να απειλούν την κοινή προσπάθεια, η ύπαρξη μιας δυνατής και αποτελεσματικής ΕΕ, εμπεριέχει από την ολοκλήρωση του νομισματικού πυλώνα, μέχρι και οι αποφάσεις που θα ληφθούν να είναι φεντεραλιστικής κατεύθυνσης. Και αυτό απαιτεί βαθιές και ριζικές τροποποιήσεις των Συνθηκών.
Ο κ. Γιώργος Α. Ζερβάκης, είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης. Το άρθρο έχει γραφεί για τον ιστότοπο flashnews.gr
