Με αφορμή την διαμαρτυρία κατοίκων του οικισμού που γειτονεύει με τις εγκαταστάσεις του Βιολογικού καθαρισμού Χανίων
Τα προβλήματα από την λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού, όπως ηχορύπανση, στάσιμα νερά στα παλιά μικρά φυσικά λιμανάκια, συζητήθηκαν στην διάρκεια συνάντησης κατοίκων του Κουμπελή με την διοίκηση της ΔΕΥΑΧ (δείτε εδώ).
Με αφορμή αυτή την συνάντηση ο αρχαιολόγος , πρώην προϊστάμενος της Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Χανίων Μιχάλης Ανδριανάκης αναφέρεται στην περιοχή του Κουμπελή και σε παρεμβάσεις που όπως αναφέρει είναι εφικτές να γίνουν προκειμένου να αναδειχθεί ότι έχει απομείνει από το παλαιό μοναστήρι αλλά και η ευρύτερη περιοχή στην οποία θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα μνημειακό πάρκο και μάλιστ αμε την χρήση και νερού από τον βιολογικό καθαρισμό.
Αναλυτικά ο κ.Ανδριανάκης αναφέρει τα εξής:
Ο ΚΟΥΜΠΕΛΗΣ…..Ήταν ένα από τα ωραιότερα τοπία στο Ακρωτήρι. Δυο βαθιά λιμανάκια σαν φιόρδ, με καταγάλανα νερά, δίπλα σε βράχια, πάνω στα οποία έβλεπες σκαλισμένες δεξαμενές και ιχθυοπαγίδες φτιαγμένες από τους καλόγερους του γειτονικού μοναστηριού του 16ου αιώνα, του Αγίου Ιωάννη στο Αγιασμάτσι, ή Άγιο Γεώργιο Κουμπελή (από το σωζόμενο “κουμπέ”-τρούλο).
Πριν από πολλά χρόνια είχαμε κάνει εργασίες ανασκαφής και στερέωσης στο ερειπωμένο μοναστηριακό συγκρότημα. Από την κάπως ιδιόρρυθμη τρίκογχη με τρεις τρούλους εκκλησία, σώζονται σήμερα μόνο ο νότιος τρούλος (του διακονικού) και σε μεγάλο ύψος οι υπόλοιποι τοίχοι του ναού ανατολικά, καθώς και δυο υπόγεια θολωτά οστεοφυλάκια. Σε κάποιο ύψος σώζονται και τα υπόλοιπα κτίσματα της Μονής. Τα τελευταία χρόνια είχαν προσθέσει ένα ακαλαίσθητο δωμάτιο για τη λειτουργία του ναού, το οποίο κατεδαφίστηκε από την Ενορία του Προφήτη Ηλία.
Είχαμε ξεκινήσει μια διαδικασία ανάδειξης του μνημείου, σε συνδυασμό με το μεγάλης αισθητικής αξίας φυσικό περιβάλλον, όταν κάποιοι άλλοι σχεδίαζαν άλλα. Έτσι κάποια στιγμή διαπιστώσαμε ότι προχωρούσε από τη “νεαρή” τότε ΔΕΥΑΧ η κατασκευή στον ίδιο χώρο του Βιολογικού Καθαρισμού της πόλης. Δεν είχε υποβληθεί καμιά μελέτη και ήδη οι δαπανηρές εργασίες είχαν προχωρήσει, ακόμη και με “κλείσιμο” των δυο λιμανιών για να περνά από χαμηλά ο αγωγός.
Για χρόνια υπήρξε μια ανταλλαγή εγγράφων και προσπάθειες από την πλευρά της ΔΕΥΑΧ για νομιμοποίηση με την έκδοση σχετικής απόφασης από το ΥΠΠΟ. Παρά τις αντιρρήσεις μας επειδή βλέπαμε πως θα κατέληγε το θέμα (συνήθως δεν εφαρμόζονται όροι που μπαίνουν σε αποφάσεις), στο τέλος δόθηκε “κατ’ οικονομία” η άδεια εκ των υστέρων με όρους, μεταξύ των οποίων και η προστασία των δυο μικρών λιμανιών, που είχαν μετατραπεί σε μια “λίμνη” με βουρκόνερα. Κάποια στιγμή συντάχθηκε μια μελέτη από το Δήμο και τη ΔΕΥΑΧ για ανάδειξη του χώρου, εφαρμόστηκε εν μέρει και έμεινε στη μέση.
Βλέπω ότι δικαιολογημένα οι κάτοικοι αντιδρούν στην αλλοίωση του χώρου και σε κάποια άλλα θέματα, που έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του. Θα επανέλθω λοιπόν σε μια παλιά πρόταση, που νομίζω πως τώρα μπορεί να εφαρμοστεί, αφού η έρημη τότε περιοχή είναι πλέον ζωντανός οικισμός και η ασθενική τότε ΔΕΥΑΧ είναι σήμερα ένας πανίσχυρος οργανισμός, χωρίς τα τότε προβλήματα:
-Να εξεταστεί το θέμα (δεν είμαι τεχνικός, αλλά γνωρίζω πως όλα γίνονται) της μετακίνησης μικρού τμήματος του κεντρικού αγωγού μεταφοράς των λυμάτων, ώστε να απελευθερωθεί η είσοδος των δυο λιμανακιών και να επανέλθουν στην αρχική φυσική τους κατάσταση.
-Να προχωρήσουν οι εργασίες έρευνας και ανάδειξης του μοναστηριακού συγκροτήματος και η δημιουργία ενός μνημειακού πάρκου (δεν ξέρω αν μπορεί να ενοποιηθεί με το γειτονικό πάρκο του Πολυτεχνείου) σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, που μπορεί να ποτίζεται από το νερό του Βιολογικού.
-Να γίνει μια φύτευση ακόμη πυκνότερη για την απόκρυψη και αισθητική αναβάθμιση των εγκαταστάσεων του Βιολογικού Καθαρισμού.
Η πόλη έλυσε για πολλά χρόνια το πρόβλημα της αποχέτευσης, κάτω από δύσκολες οικονομικά και τεχνικά συνθήκες και τόσο η αρχική αυθαιρεσία και αδιαφορία για το μνημείο και το φυσικό περιβάλλον, όσο και η ανοχή από τις αρμόδιες για την προστασία τους Υπηρεσίες, ας πούμε πως ήταν δικαιολογημένες.
Σήμερα από πολλές απόψεις η κατάσταση έχει αλλάξει, οι “λύσεις ανάγκης” μπορούν να δώσουν τη θέση της σε ορθές λύσεις και η προστασία του μνημειακού και φυσικού περιβάλλοντος, θέλω να πιστεύω πως είναι σε άλλη προτεραιότητα. Οι προϋποθέσεις λοιπόν για μια “άλλη” λύση,χωρίς να θιγεί η πολύ σοβαρή λειτουργία του Βιολογικού Καθαρισμού, πιστεύω πως είναι κάτι όχι μόνο εφικτό, αλλά και απαραίτητο.
(Φωτο: Μιχάλης Ανδριανάκης)
