Μία ενδιαφέρουσα πρόταση προς τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο, κατέθεσε η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής, Φώφη Γεννηματά, σχετική με την δυνατότητα υιοθέτησης ενός εθνικού κλιματικού νόμου. Ήδη ο πρωθυπουργός και αρχηγός του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, απάντησε θετικά στην πρόταση της Φώφης Γεννηματά, ζητώντας από τον αρμόδιο υπουργό Περιβάλλοντος, Κώστα Σκρέκα, να προωθήσει το θέμα σε κοινοβουλευτικό επίπεδο.[1]

Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε πως η πρόταση της Φώφης Γεννηματά και ευρύτερα του Κινήματος Αλλαγής ως Σοσιαλδημοκρατικού πολιτικού κόμματος, είναι σημαντική, πέρα από ενδιαφέρουσα, στο βαθμό που μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία πολιτικών-κοινοβουλευτικών συναινέσεων (εισχωρώντας σε ένα πεδίο που άλλοτε συνδέονταν στην Ελλάδα με αριστερές κομματικές-πολιτικές μορφές), ως προς το επίδικο της κλιματικής αλλαγής και της στρατηγικής αντιμετώπισης της, διαμορφώνοντας τις προϋποθέσεις εκείνες ώστε και τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα να καταθέσουν τις δικές τους, περί περιβάλλοντος και κλιματικής κρίσης, πολιτικές προτάσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο, επιχειρούμε μία βαθύτερη ανάλυση, εντοπίζοντας δύο επιμέρους στοιχεία που θεωρούμε πως χαρακτηρίζουν την συγκεκριμένη πρόταση. Και ποια είναι αυτά; Το πρώτο στοιχείο έχει να κάνει με την ευκαιρία που ανοίγεται στο Κίνημα Αλλαγής, και να παραγάγει το ίδιο, αυτοτελώς, πολιτικά αποτελέσματα μέσω της πρότασης, ιδίως εάν αυτή φθάσει να συζητηθεί στη Βουλή,[2] εκκινώντας να συγκροτεί την περιβαλλοντική του πρόταση, κάτι που στερούνταν το προηγούμενο διάστημα, καθιστάμενο έτσι ένα κόμμα που προσιδιάζει προς την κατεύθυνση δράσης του με τους επι-γενόμενους όρους της «προσφοράς»[3] (supply-side explanations), για να παραπέμψουμε στην Βασιλική Γεωργιάδου.

Κάτι που σημαίνει ουσιαστικά, πως το Κίνημα Αλλαγής εδώ, μπορεί να λειτουργήσει διαμορφώνοντας ένα προωθητικό αφήγημα που θα συντίθεται από την «προσφορά» θέσεων, αντιλήψεων και προτάσεων επί του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής γενικότερα και του κλίματος ειδικότερα (Ελλάδα), διεκδικώντας με αυτόν τον τρόπο την διεύρυνση της κοινωνικής-πολιτικής του επιρροής.

Και το δεύτερο στοιχείο για το οποίο έγινε λόγος πιο πάνω, σχετίζεται, εμπρόθετα θα προσθέταμε, με την δυνατότητα που ανακύπτει για να καταστεί η Κιναλίτικη[4] πρόταση το έναυσμα για την από κοινού διαμόρφωση μίας περιβαλλοντικής-οικολογικής στρατηγικής στην Ελλάδα, που εν προκειμένω, θα θέτει υλοποιήσιμους στόχους, χρονικά ορόσημα και θα διεκδικεί την ενεργοποίηση ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και την μόχλευση πόρων.[5]

 Η συζήτηση που μπορεί να διεξαχθεί επί του συγκεκριμένου θέματος, οφείλει να είναι ανοιχτή, και σε βάθος, και όχι στερεοτυπική έως συνθηματολογική, αναπαράγοντας τετριμμένους λόγους περί της ‘αναγκαιότητας’ προστασίας του περιβάλλοντος.

 Διότι, ένα από τα ζητούμενα, είναι, τόσο η ‘καθημερινοποίηση’ της περιβαλλοντικής[6] συζήτησης, ώστε αυτή να συμπεριλάβει και φορείς της κοινωνίας των πολιτών, όσο και η εναρμόνιση του εθνικού με το ευρωπαϊκό και το διεθνικό στοιχείο, εκεί όπου οι συζητήσεις και οι ανταλλαγές απόψεων έχουν ενταθεί. Η συζήτηση αυτή δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί.

Η πρόταση του Κινήματος Αλλαγής[7] δεικνύει ό,τι το τρίτο κόμμα του ελληνικού κοινοβουλίου, μπορεί να καταθέτει καινοτόμες προτάσεις,  να ανοίγει την συζήτηση και να επιζητεί την σύγκλιση επί τη βάση των δικών του αφηγήσεων. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ό,τι αρκετές εκ των θέσεων του, καταπίπτουν υπό το βάρος της επικαιρότητας, με την ευθύνη του κόμματος να συνδέεται και με το πλαίσιο της πολιτικής επιμονής.

«Ο Πρόεδρος της Βουλής όρισε την κοινή συνεδρίαση των Διαρκών Επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου και Οικονομικών Υποθέσεων, της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων την Τρίτη 18 Μαΐου».[8] Το Κίνημα Αλλαγής δεν μετασχηματίζεται, καταστατικά-πολιτικά, σε Πράσινο κόμμα, αλλά κάνει λόγο για το οικολογικό σημαίνον ως αξιακό και ιδεολογικό  σημαίνον.

[1] Βλέπε σχετικά, ‘Ναι» Μητσοτάκη σε Γεννηματά για Νέο Κλιματικό Νόμο,’ Διαδικτυακή έκδοση εφημερίδας ‘Η Καθημερινή,’ 26/04/2021, https://www.kathimerini.gr/politics/561344557/nai-mitsotaki-se-gennimata-gia-neo-klimatiko-nomo/ «Όπως είχε αναφέρει η κ. Γεννηματά, στόχος είναι η διαμόρφωση διακομματικής συναίνεσης ώστε να υπερψηφιστεί ο νόμος «με την ευρύτερη δυνατή κοινοβουλευτική πλειοψηφία».

[2] Κάτι τέτοιο απαιτεί, πολιτικώ τω τρόπω, περαιτέρω συζητήσεις και επεξεργασίες σε επίπεδο κόμματος, με στόχο η κατάθεση της αρχικής πρότασης για την υιοθέτηση ενός κλιματικού νόμου, να εμπλουτισθεί, αποκτώντας οικολογικό περιεχόμενο, σε μία περίοδο όπου οι λεγόμενες ‘πράσινες’ πολιτικές, δεν κερδίζουν έδαφος (κάτι που ήδη έχει συντελεσθεί), αλλά διευρύνουν την επιρροή τους, διαπερνώντας τον λόγο αλλά και τις πρακτικές παραδοσιακών πολιτικών κομμάτων.  

[3] Βλέπε σχετικά, Γεωργιάδου Βασιλική, ‘Η Άκρα Δεξιά στην Ελλάδα 1965-2018,’ Εκδόσεις Καστανιώτης, Αθήνα, 2019, σελ. 23.

[4] Ευρύτερα ομιλώντας, θα υπογραμμίσουμε πως το Κίνημα Αλλαγής είναι δραστήριο κοινοβουλευτικά, και στο επίπεδο του καθαυτό κοινοβουλευτικού ελέγχου (μέσω της κατάθεσης επίκαιρων ερωτήσεων), της κυβέρνησης και των κυβερνητικών πολιτικών, αλλά και στο επίπεδο της παραγωγής πολιτικού λόγου για διάφορα ζητήματα, κάτι που άπτεται και του ευρύτερου κομματικού-πολιτικού ανταγωνισμού. Βλέπε σχετικά, ‘Βουλή: Οι “πρωταθλητές” του κοινοβουλευτικού ελέγχου,’ Ιστοσελίδα Antenna news,’ 10/02/2021, https://www.ant1news.gr/eidiseis/article/595078/boyli-oi-protathlites-toy-koinoboyleytikoy-elegxoy

[5] Με βάση τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πολλά από τα προτεινόμενα έργα που διεκδικούν χρηματοδότησε από το ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης, οφείλουν να έχουν ένα άμεσο περιβαλλοντικό πρόσημο, ακόμη και με υπό μορφή έργων μικρής κλίμακας (βλέπε την δυνατότητα πραγματοποίησης έργων σε επίπεδο πόλης), που είναι σε θέση όμως να αποκτήσουν προστιθέμενη αξία. Οπότε, ο κλιματικός νόμος δεν θα ήταν παράδοξο εάν εντασσόταν κάτω από την συγκεκριμένη ομπρέλα, ιδίως στο σκέλος των χρηματοδοτήσεων.

[6] Ένα ‘διεισδυτικός’ τόμος που επιχειρεί την χαρτογράφηση της παρουσίας των πράσινων κομμάτων στην Ευρώπης είναι αυτός που φέρει τον τίτλο ‘Οικολογικά πολιτικά κόμματα. Η Ευρωπαϊκή εμπειρία και η ελληνική διάσταση.’ Οι συγγραφείς του τόμου εστιάζουν και στις εκ-πεφρασμένες θέσεις κομμάτων που τείνουν προς τον άξονα της λεγόμενης πολιτικής οικολογίας, αλλά και στο προφίλ των ψηφοφόρων αυτών των πολιτικών συσσωματώσεων. Ξεχωρίζουμε (ενδεικτικά) το κείμενο των Κώστα Γεμενή και Παύλου Βασιλόπουλου που μελετούν τις θέσεις των εν Ελλάδι Οικολόγων Πράσινων εν καιρώ κοινωνικοοικονομικής και πολιτικής κρίσης, εκεί όπου οι Πράσινοι δεν απέκτησαν ιδιαίτερη δυναμική, ακόμη και με χαρακτηριστικά άντλησης κοινωνικής δυσαρέσκειας. Όπως επίσης, την συγκριτική μελέτη του Martin Dolezal, σχετικά με τα μέλη των πράσινων κομμάτων και την προέλευση τους. Βλέπε σχετικά, Μποτετζάγιας Ιωσήφ & Ρούντιχ Βόλφγκανγκ,  ‘Οικολογικά πολιτικά κόμματα. Η Ευρωπαϊκή εμπειρία και η ελληνική διάσταση,’ Μετάφραση: Χρυσανθοπούλου Κατερίνα, Πρόλογος: Καραμίχας Γιάννης, Πράσινο Ινστιτούτο, 2016.

[7] Έμφαση μπορεί να δοθεί, και από πλευράς Κινήματος Αλλαγής, στη θεματική της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, στην ανάπτυξη δράσεων σε τοπικό επίπεδο, στη συγκρότηση και ενίσχυση δράσεων ανακύκλωσης, σε πολιτικές αναδάσωσης, ενεργειακής εξοικονόμησης,  στην μεταβολή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, πράγμα βέβαια που απαιτεί έναν ευρύ κοινωνικό διάλογο.

[8] Βλέπε σχετικά, ‘Ναι» Μητσοτάκη σε Γεννηματά για Νέο Κλιματικό Νόμο…ό.π.

Σίμος Ανδρονίδης, διδάκτωρ ΑΠΘ

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook