Σημαντικές αλλαγές στην Ελληνική Γεωργία φέρνει η Ψηφιακή Βίβλος. Στον σχεδιασμό είναι νέα πλατφόρμα Ψηφιακού Μετασχηματισμού του Γεωργικού Τομέα αλλά και οι ψηφιακοί μετασχηματισμοί των ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ

Αποκαλυπτική για το αύριο της Ελληνικής Γεωργίας είναι η η Ψηφιακή Βίβλος του υπουργείου Ψηφιακής Μεταρρύθμισης που έκδόθηκε σε ΦΕΚ. Σύμφωνα με την Ψηφιακή Βίβλο θα δημιουργηθεί νέα πλατφόρμα Ψηφιακού Μετασχηματισμού του Γεωργικού Τομέα  πλατφόρμα και συνιστά τον κεντρικό πυλώνα για την εφαρμογή πολιτικών ψηφιακού μετασχηματισμού στο γεωργικό τομέα.

Μέσω της πλατφόρμας δημιουργείται κοινότητα χρηστών για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα, διασυνδέοντας παραγωγούς, οργανώσεις, ερευνητικά ιδρύματα, Τοπική Αυτοδιοίκηση και εμπλεκόμενους με τη γη, την παραγωγή
και τη διάθεση αγροτικών προϊόντων.

Σύμφωνα με την ψηφιακή χάρτα του υπουργείου Ψηφιακής Μεταρρύθμισης η πλατφόρμα θα αναγνωρίζει τις ανάγκες του καλλιεργητή, του γεωργικού συμβούλου και των οργανώσεων που συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγική διαδικασία και μέσω της κοινότητας θα παρέχει συμβουλές και υπηρεσίες αναφορικά με συγκεκριμένες θεματικές και μελέτες περίπτωσης που αφορούν το γεωργικό τομέα. Η διασύνδεση αυτή θα στηρίζεται στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, στα ανοικτά δεδομένα και στη γνώση.

Τα δεδομένα που θα συλλέγονται θα αφορούν όλες τις συνιστώσες που σχετίζονται με την αγροτική παραγωγή, δηλαδή το έδαφος, το φυτό, την ατμόσφαιρα, το νερό, την αγροτική εκμετάλλευση και τις μεθόδους παραγωγής. Τα δεδομένα αυτά θα μπορούν παράλληλα να αξιοποιούνται σε εφαρμογές και άλλων τομέων, όπως η μετεωρολογία, το περιβάλλον, η βιομηχανία τροφίμων. Για το λόγο αυτό τα δεδομένα των αισθητήρων του παρόντος έργου θα παρέχονται ανοιχτά από εθνική υποδομή αποθετηρίου, σύμφωνα με τα πρότυπα του σημασιολογικού ιστού, για την αξιοποίησή τους από τρίτους. 

Η πλατφόρμα θα παρέχει τη δυνατότητα ανάπτυξης υποσυστημάτων που θα αφορούν, ενδεικτικά συγκεκριμένες περιοχές (π.χ. νησιά), επί μέρους δραστηριότητες (π.χ. απομακρυσμένη παρακολούθηση, συμβουλευτικές υπηρεσίες κ.λπ.), καθώς και συγκεκριμένες διαδικασίες (π.χ. δακοκτονία) κ.ά. Διαδικτυακό εργαλείο παροχής συμβουλών έξυπνης γεωργίας στους παραγωγούς

Στην πρόταση για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2021-2027 προβλέπεται, το αργότερο μέχρι το 2024, η παροχή στους αγρότες, δικαιούχους κοινοτικών ενισχύσεων, διαδικτυακού εργαλείου συμβουλών για την αειφορική χρήση των θρεπτικών στοιχείων
στις καλλιέργειες, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να τεθεί στη διάθεση των παραγωγών ένα διαδικτυακό εργαλείο προσαρμοσμένο στο προφίλ του κάθε κλάδου παραγωγής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη σχεδιάσει
και διαθέτει ένα πρωτότυπο εφαρμογής,126 που θα ήταν δυνατό να εφαρμοστεί για το σκοπό αυτό, συγκεντρώνοντας τα απαραίτητα δεδομένα και βαθμονομώντας σχετικά χαρακτηριστικά του, όπως τα μοντέλα ανάπτυξης των καλλιεργειών και τα ισοζύγια
θρεπτικών στοιχείων.

Σκοπός του έργου είναι να τεθεί σε πιλοτική λειτουργία το εργαλείο που έχει αναπτυχθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είτε άλλο αντίστοιχο που θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του παρόντος έργου και να βαθμονομηθεί κατάλληλα για τις ελληνικές συνθήκες εφαρμογής του. Το έργο θα εστιάσει, αρχικά, στην προσαρμογή και αξιολόγηση των μοντέλων για τη διαχείριση του αζώτου και του φωσφόρου σε δύο αρόσιμες καλλιέργειες (σιτηρά και καλαμπόκι) και σε δύο πολυετείς (δενδρώδη και αμπέλι). Η επιλογή των καλλιεργειών έγινε με κριτήριο την κατανάλωση λιπασμάτων που χρησιμοποιείται σε αυτές, τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο που αυτή επιφέρει, καθώς και την επίδραση που έχει στο κόστος παραγωγής.

Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΟΠΕΚΕΠΕ

Στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού του, ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ήδη προχωρήσει στην ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών καθώς και των δημόσιων και ιδιωτικών δομών που συναλλάσσονται με τον Οργανισμό. Με στόχο τη συνεχή βελτίωση της εξυπηρέτησης των παραγωγικών και επιχειρηματικών συντελεστών της αγροτικής οικονομίας και την ευρεία εφαρμογή του μοντέλου της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ο ΟΠΕΚΕΠΕ προτείνει σειρά δράσεων που θα συμβάλλουν στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και στην ικανοποίηση των ψηφιακών αναγκών του πρωτογενούς τομέα.

Οι δράσεις περιλαμβάνουν:
• Ενοποίηση υφιστάμενων Πληροφοριακών Συστημάτων του ΟΠΕΚΕΠΕ (ΕΓΤΕΕ και ΕΓΤΑΑ) για την προσωποποιημένη πληροφόρηση των Αγροτών και την παροχή στοιχείων προς τη Δημόσια Διοίκηση.
• Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Απομακρυσμένου Ελέγχου δηλώσεων φυτικού κεφαλαίου (monitoring) και επιτόπιων ελέγχων του ΟΠΕΚΕΠΕ.
• Ανάπτυξη Πληροφοριακού Συστήματος Εσωτερικής Οργάνωσης του ΟΠΕΚΕΠΕ (ERP).

Υπηρεσίες ευφυούς γεωργίας στα νησιά των Κυκλάδων

Για την αντιμετώπιση των ζητημάτων της υφιστάμενης κατάστασης, καθίσταται απαραίτητη η ανάγκη για υπηρεσίες που τροφοδοτούνται από την επιστημονική γνώση, οδηγούνται από τα γεγονότα και προσφέρουν πολύτιμες συμβουλές στους εμπλεκόμενους στην παραγωγική διαδικασία. Σε αυτό το πλαίσιο, ως αντικείμενο του έργου ορίζεται η πραγματοποίηση των απαραίτητων εργασιών για την ανάπτυξη ενός συνόλου ψηφιακών υπηρεσιών με εστίαση στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ευφυούς γεωργίας, προσαρμοσμένες στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των Κυκλάδων, με την αξιοποίηση των οποίων θα επιτευχθεί η υποστήριξη του παραγωγικού μοντέλου της περιοχής.

Οι υπηρεσίες, που θα αναπτυχθούν, θα αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνολογίας αιχμής (Big Data, IoT, Machine Learning κ.λπ.), θα επιτρέπουν τη συνεχή και απομακρυσμένη παρακολούθηση των εδαφοκλιματικών συνθηκών και τη δυνατότητα μεγιστοποίησης της αξιοποίησης σημαντικών πρωτογενών δεδομένων και θα αφορούν στην ορθολογική διαχείριση των καλλιεργειών και των βοσκοτόπων καθώς και στη διάθεση των τοπικών παραγόμενων προϊόντων.

Αναλυτικότερα, στο πλαίσιο της υλοποίησης του έργου, αναμένεται να αναπτυχθούν και να παρασχεθούν οι ακόλουθες υπηρεσίες στους ωφελούμενους, υπηρεσίες απομακρυσμένης παρακολούθησης, συμβουλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες παρακολούθησης και διαχείρισης βοσκοτόπων, καθώς και ηλεκτρονική διάθεση αγροτικών προϊόντων.

Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο της υλοποίησης του έργου αναμένεται να παρασχεθούν και μια σειρά από υποστηρικτικές υπηρεσίες, οι οποίες θα αφορούν κατ’ ελάχιστον τον προσδιορισμό θέσης εγκατάστασης σταθμών και πειραματικών αγροτεμαχίων, την καταγραφή εφαρμογών, εισροών και εκροών, τη συλλογή και επεξεργασία περιβαλλοντικών δεδομένων από τρίτες πηγές, την παρακολούθηση υποδομών, την εκπαίδευση χρηστών, την ενημέρωση εμπλεκομένων, καθώς και την ευαισθητοποίηση ομάδων ωφελούμενων.

Πιλοτική πλατφόρμα για την ιχνηλασιμότητα ελληνικού τροφίμου 

Αντικείμενο του παρόντος έργου αποτελεί η ανάπτυξη πιλοτικής πλατφόρμας για την ιχνηλασιμότητα, τη δυνατότητα δηλαδή ανίχνευσης αμφίδρομα (εμπρός και πίσω) όλων των μετακινήσεων στην αλυσίδα παραγωγής και διάθεσης της τροφής, περιλαμβάνοντας
ζώα και ζωικά προϊόντα, σπέρμα και έμβρυα, ζωοτροφές και φυτά, συσκευασμένα και νωπά προϊόντα. Η πλατφόρμα θα λειτουργεί σε εθνικό επίπεδο, συμβάλλοντας στη μείωση των επιπτώσεων οποιασδήποτε νόσου μπορεί να σχετίζεται με την τροφή. Μέσω της ιχνηλασιμότητας είναι εφικτό να έχουμε μια γρήγορη απάντηση σε οποιαδήποτε υγειονομική προειδοποίηση, για την καλύτερη προστασία των καταναλωτών, των ζώων και των φυτών.

Στην πλατφόρμα θα καταχωρίζεται και θα τηρείται κάθε βήμα της αλυσίδας, από την παραγωγή έως την τελική διάθεση των προϊόντων, περιλαμβάνοντας μεθόδους παραγωγής, εκτροφής, γεωγραφικής προέλευσης, ταυτότητας παραγωγού ή εκτροφέα, πιστοποιημένων διαδικασιών που ακολουθήθηκαν, πρωτοκόλλων που εφαρμόστηκαν κ.ά. 

Η πληροφορία θα είναι διαθέσιμη στις αρχές και τους εμπλεκόμενους, διαφυλάττοντας τυχόν εμπορικό απόρρητο και προσωπικά δεδομένα. Παράλληλα, η πληροφορία προέλευσης θα γνωστοποιείται σε ετικέτες που συνοδεύουν το προϊόν καθώς και σε δικτυακό τόπο προς ενημέρωση του καταναλωτή. Η πλατφόρμα θα διαλετουργεί με συστήματα ιχνηλάτησης που τυχόν ήδη εφαρμόζονται από επιχειρήσεις τροφίμων καθώς και με πλατφόρμες έγκαιρης προειδοποίησης (RASFF)127 για τροφές και ζωοτροφές καθώς και πλατφόρμες διασυνοριακής ιχνηλασιμότητας (TRACES).128 

Μέσω της πλατφόρμας, θα διευκολύνεται η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων εμπόρων και των αρχών ελέγχου, θα επιταχύνονται οι διοικητικές διαδικασίες και θα εποπτεύονται διαδικασίες χαρακτηρισμού και απόρριψης ακατάλληλων τροφίμων. Το σύστημα μέσω εργαλείων στατιστικής και αναλυτικής δεδομένων θα επιτρέπει τη γρήγορη αναγνώριση προβλημάτων καθώς και την ανίχνευση πλαστών πιστοποιητικών και με τον τρόπο αυτό θα συμβάλει στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ των εμπλεκομένων στην εφοδιαστική αλυσίδα. Παράλληλα, θα ενισχύεται η εμπιστοσύνη του καταναλωτή και των αγορών στα ελληνικά τρόφιμα και την ελληνική ετικέτα.

Δεδομένων των απαιτήσεων που τίθενται από τον πρόσφατο Κανονισμό σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων και των ζωοτροφών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ),129 στο πιλοτικό έργο θα επιχειρείται εφαρμογή της ιχνηλάτησης για επιλεγμένες κατηγορίες προϊόντων
και αλυσίδες τροφής, με σκοπό την επίλυση των θεσμικών, τεχνικών και οργανωτικών ζητημάτων που απαιτούνται για την πλήρη εφαρμογή.

Ψηφιακή Χάρτα του διατροφικού πλούτου της Ελληνικής Επικράτειας

Προβλέπεται η δημιουργία μιας ψηφιακής χάρτας – αποθετηρίου και εκθετηρίου του Αγροτικού πλούτου της Ελληνικής Επικράτειας με έμφαση στα προϊόντα αιχμής (ΠΟΠ) και θα έχει σαν βασικό στόχο την ανάδειξη των τοπικών ιδιαιτεροτήτων αλλά και της αξίας
των τοπικών και παραδοσιακών προϊόντων αγροτικής παραγωγής τα οποία αναδεικνύουν τη γαστρονομική φυσιογνωμία της εκάστοτε Περιφέρειας. Το ψηφιακό αποθετήριο θα είναι πολύγλωσσο και θα δομηθεί με βάση την πλατφόρμα «Διαθέσιμη Παραγωγή» (Greek
Farms) η οποία έχει αναπτυχθεί από το ΥΠΑΑΤ και παρέχεται μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης gov.gr.

Στόχος του έργου είναι η διασύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με τον τουρισμό και προώθηση των τοπικών, παραδοσιακών και υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντων μέσω αυτού.

Η ψηφιακή λύση θα παρέχει πληθώρα ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους χρήστες. Οι ψηφιακές υπηρεσίες που θα παρέχονται περιλαμβάνουν:
• Εφαρμογής εικονικής έκθεση (virtual exhibition) η οποία θα παρουσιάζει το διατροφικό πλούτο της Ελλάδας και το εξωτερικό.
• Ψηφιακές εφαρμογές gaming για τη διαδραστική εξερεύνηση και γνωριμία με τον αγροτικό πλούτο της Ελλάδας χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές παιχνιδοποίησης (gamification techniques) που προσελκύουν το ενδιαφέρον των ψηφιακών επισκεπτών.
• Ανάπτυξη ηλεκτρονικού μητρώου του αγροδιατροφικού πλούτου. Θα παρέχονται πληροφορίες (τόποι παραγωγής, τα βασικά οργανοληπτικά/γευστικά χαρακτηριστικά του, συνδυασμοί γεύσεων, παραδοσιακές συνταγές κ.λπ.), οι οποίες Θα διατίθενται
ελεύθερα στο κοινό.
• Ψηφιακές τουριστικές διαδρομές γαστρονομίας και γνωριμίας της αγροδιατροφικής κληρονομιάς.

Στόχος του έργου είναι η διασύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με τον τουρισμό και προώθηση των τοπικών, παραδοσιακών και υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντων μέσω αυτού.

Η ψηφιακή λύση θα παρέχει πληθώρα ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους χρήστες. Οι ψηφιακές υπηρεσίες που θα παρέχονται περιλαμβάνουν:
• Εφαρμογής εικονικής έκθεση (virtual exhibition) η οποία θα παρουσιάζει το διατροφικό πλούτο της Ελλάδας και το εξωτερικό.
• Ψηφιακές εφαρμογές gaming για τη διαδραστική εξερεύνηση και γνωριμία με τον αγροτικό πλούτο της Ελλάδας χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές παιχνιδοποίησης (gamification techniques) που προσελκύουν το ενδιαφέρον των ψηφιακών επισκεπτών.
• Ανάπτυξη ηλεκτρονικού μητρώου του αγροδιατροφικού πλούτου. Θα παρέχονται πληροφορίες (τόποι παραγωγής, τα βασικά οργανοληπτικά/γευστικά χαρακτηριστικά του, συνδυασμοί γεύσεων, παραδοσιακές συνταγές κ.λπ.), οι οποίες Θα διατίθενται
ελεύθερα στο κοινό. 
• Ψηφιακές τουριστικές διαδρομές γαστρονομίας και γνωριμίας της αγροδιατροφικής κληρονομιάς.

Πληροφοριακό Σύστημα ΕΛΓΑ

Περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός Ψηφιακού κέντρου διεργασιών και τη διασύνδεσή του με υπάρχουσες ψηφιακές υπηρεσίες και υποδομές του Οργανισμού. Η υλοποίηση του Ψηφιακού κέντρου διεργασιών θα στηρίζεται πάνω στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, θα διαχειρίζεται και θα αξιοποιεί δεδομένα παρατήρησης γης και δεδομένα προερχόμενα από μετεωρολογικά ραντάρ. Σκοπός του Ψηφιακού κέντρου διεργασιών, είναι να υποστηρίξει βασικές λειτουργίες του οργανισμού και των τμημάτων του (Διοίκηση και διοικητικό προσωπικό, εκτιμητές και ανταποκριτές) καθώς και των ασφαλισμένων σε αυτόν, ενσωματώνοντας ψηφιακές υπηρεσίες και ενδυναμώνοντας βασικές του λειτουργίες όπως: α) του οργανωτικού προγραμματισμού, β) της διαχείρισης αιτημάτων καταστροφής, γ) της εκτίμησης και διαχείρισης συμβάντων, καθώς και δ) των εκτιμήσεων και αποζημιώσεων. Το Ψηφιακό Κέντρο διεργασιών θα διασυνδεθεί με υπάρχουσες ψηφιακές υπηρεσίες και υποδομές του Οργανισμού, επιτρέποντας τη συνολική ψηφιοποίηση υπηρεσιών και διαδικασιών, καθώς και την επιτάχυνση των διεργασιών του οργανισμού (εκτίμηση ζημιάς και απόδοση αποζημίωσης) με τους ασφαλισμένους του.

Σημαντικό δομικό μέρος του Ψηφιακού Κέντρου διεργασιών, είναι η ανάπτυξη ενός δικτύου μετεωρολογικών ραντάρ και η διασύνδεση τους με το υφιστάμενο δίκτυο μετεωρολογικής παρακολούθησης, τους σταθμούς επιφανείας της πολιτικής προστασίας και του ΥΠΑΑΤ.

Συνδυαστικά τα δεδομένα παρατήρησης γης, με την παρακολούθηση των επικρατουσών καιρικών συνθηκών και τη μελλοντική εξέλιξή τους, θα δώσει τη δυνατότητα στον οργανισμό να πραγματοποιεί στοχευμένες εκτιμήσεις ζημιών καθώς και να ενισχύσει την ετοιμότητα του οργανισμού στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της στην αγροτική παραγωγή.

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook