Ποιοι και γιατί κινδυνεύουν να χάσουν την ενίσχυση
Τέσσερις «κόφτες» για το έκτακτο επίδομα των 250 ευρώ στους συνταξιούχους που έχουν να κάνουν με το ατομικό εισόδημα, το πραγματικό εισόδημα, τα τεκμήρια διαβίωσης, την ακίνητη περιουσία και τις φορολογικές δηλώσεις περιλαμβάνει η νομοθετική ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή. Το πρώτο και βασικό κριτήρια για τη χορήγηση της ενίσχυσης είναι το φορολογητέο εισόδημα δηλαδή αυτό που δηλώθηκε στην εφορία φέτος και που προκύπτει μετά την αφαίρεση της κράτησης 6% για υγειονομική περίθαλψη.
Όμως το μπέρδεμα αρχίζει με το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα. Όπως προκύπτει από τη σχετική διάταξη αν ένας συνταξιούχους έχει εισόδημα πάνω από 7.200 ευρώ και η σύζυγός μηδενικό δεν σημαίνει ότι επειδή το οικογενειακό εισόδημα είναι χαμηλότερο από το όριο των 14.400 ευρώ ο συγκεκριμένος συνταξιούχος θα λάβει το επίδομα. Κι αυτό γιατί η υπέρβαση στο ατομικό εισόδημα δεν μεταφέρεται στο όριο του οικογενειακού. Αντίθετα αν ζευγάρι συνταξιούχων έχουν ο ένας 7.000 ευρώ και ο άλλος 7.000 ευρώ θα λάβουν ο καθένας 250 ευρώ αφού το οικογενειακό εισόδημα είναι χαμηλότερο από τα 14.400 ευρώ και ταυτόχρονα το ατομικό είναι και αυτό κάτω από το όριο των 7.200 ευρώ.
Το μπλόκο των τεκμηρίων και της ακίνητης περιουσίας
Ακόμα όμως και στη περίπτωση που το φορολογητέο ατομικό η οικογενειακό εισόδημα καλύπτει τα κριτήρια υπάρχει η παγίδα των τεκμηρίων. Σύμφωνα με τη διάταξη για τον υπολογισμό του εισοδηματικού ορίου δεν λαμβάνεται υπόψη μόνο το φορολογητέο αλλά και το πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημά για το φορολογικό έτος 2020 που δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 7.200 ευρώ για ένα άτομο η τις 14.400 ευρώ για οικογένεια. Με άλλα λόγια αν κάποιος έχει εισόδημα από συντάξεις 7.000 ευρώ αλλά έχει και εισοδήματα άλλα για παράδειγμα από ενοίκια που αθροιστικά υπερβαίνουν τα 7.200 ευρώ μένει εκτός επιδόματος. Επίσης αν συνταξιούχος έχει φορολογητέο εισόδημα 7.200 ευρώ αλλά λόγω των τεκμηρίων διαβίωσης (κατοικίες, αυτοκίνητα κ.α) το εισόδημα του υπερβαίνει το ποσό αυτό δεν θα λάβει το επίδομα. Το ίδιο ισχύει και στη περίπτωση ζευγαριού. Αν το οικογενειακό τεκμαρτό εισόδημα ξεπερνά τα 14.400 ευρώ το επίδομα «χάνεται».
Το δεύτερο βασικό κριτήριο όπως αναφέρει η διάταξη είναι «η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ η οποία προκύπτει από την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του έτους 2021, του υπόχρεου, του/της συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και των εξαρτώμενων τέκνων, που αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2020, να μην υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ» Από τη διατύπωση προκύπτουν τα εξής:
Για τον υπολογισμό της αξίας λαμβάνονται υπόψη μόνο τα ακίνητα που αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος δηλαδή οι κατοικίες και όχι τα οικόπεδα και αγροτεμάχια.
Λαμβάνεται υπόψη η αξία του συνόλου των ακινήτων που έχει ο συνταξιούχος η όλη η οικογένεια σύζυγος και παιδιά. Έτσι δεν θα λάβουν το επίδομα συνταξιούχοι για περιπτώσεις που πληρούν μεν το εισοδηματικό όριο αλλά η αντικειμενική αξία των ακινήτων τους υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ
Η άλλη προϋπόθεση για την καταβολή του επιδόματος είναι οι συνταξιούχοι να έχουν υποβάλλει φέτος δήλωση φορολογίας εισοδήματος ως φορολογικοί κάτοικοι της Ελλάδος σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρούνται στο μητρώο της ΑΑΔΕ.
Ποιοι είναι οι δικαιούχοι
Αξίζει να επισημανθεί ότι δικαιούχοι του επιδόματος υπό τον όρο ότι καλύπτουν τα παραπάνω κριτήρια είναι:
οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν κατά τον μήνα Νοέμβριο 2021 οριστική ή προσωρινή κύρια σύνταξη ή προκαταβολή κύριας σύνταξης (γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου) ή προσυνταξιοδοτική παροχή
τα πρόσωπα που λαμβάνουν κατά τον μήνα Νοέμβριο 2021 αναπηρικά επιδόματα που καταβάλλονται από τον e-ΕΦΚΑ, καθώς και πρόσωπα που λαμβάνουν συνταξιοδοτικές παροχές η δικαιούνται πολεμική σύνταξη ή σύνταξη αναπήρου οπλίτη ειρηνικής περιόδου ή σύνταξη Εθνικής Αντίστασης Ο.Γ.Α. ή ανασφάλιστου Αγωνιστή Εθνικής Αντίστασης
λογοτέχνες καλλιτέχνες που δικαιούνται σύνταξη από το Δημόσιο
πρόσωπα που λαμβάνουν προσωπική σύνταξη, καθώς και πρόσωπα που λαμβάνουν σύνταξη λόγω ανικανότητας ή λόγω θανάτου που προήλθε πρόδηλα και αναμφισβήτητα εξαιτίας της υπηρεσίας και ένεκα ταύτης
Το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται ανά δικαιούχο που πληροί τα κριτήρια σε 250 ευρώ, προσαυξημένο κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος του φορολογούμενου, σύμφωνα με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2020.
Τι ισχύει για οικογένειες
Για οικογένειες η ενίσχυση καταβάλλεται ως εξής:
- Σε περίπτωση που και οι δύο σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι δικαιούχοι της ενίσχυσης, τότε η ενίσχυση 250 ευρώ καταβάλλεται και στους δύο δικαιούχους.
- Σε περίπτωση που και οι δύο σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι δικαιούχοι της ενίσχυσης και υποβάλλουν ξεχωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος
- Εφόσον ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών είναι ο ίδιος και στις δύο δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, τότε η προσαύξηση της ενίσχυσης για τα εξαρτώμενα μέλη υπολογίζεται ως 50 ευρώ, πολλαπλασιαζόμενη με τον αριθμό των εξαρτώμενων μελών και καταβάλλεται κατά το ήμισυ στον κάθε έναν εκ των δύο δικαιούχων.
- Εφόσον ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών είναι διαφορετικός στις δύο φορολογικές δηλώσεις, τότε η προσαύξηση της ενίσχυσης για τα εξαρτώμενα μέλη υπολογίζεται ως 50 ευρώ, πολλαπλασιαζόμενη με τον ελάχιστο αριθμό των εξαρτώμενων μελών στις δύο φορολογικές δηλώσεις και καταβάλλεται κατά το ήμισυ στον κάθε έναν εκ των δύο δικαιούχων και ο σύζυγος ή το μέρος συμφώνου συμβίωσης που έχει περισσότερα εξαρτώμενα μέλη λαμβάνει επιπλέον προσαύξηση 50 ευρώ, πολλαπλασιαζόμενη με τη διαφορά των εξαρτώμενων μελών που έχει δηλώσει σε σχέση με τον έτερο σύζυγο ή το μέρος συμφώνου συμβίωσης.
- Σε περίπτωση που οι σύζυγοι υποβάλλουν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος αλλά δικαιούχος της ενίσχυσης είναι μόνο ο ένας εξ αυτών, καταβάλλεται σε αυτόν η προσαύξηση των 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο που αναγράφεται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, καθώς και για καθένα από τα λοιπά εξαρτώμενα μέλη που βαρύνουν τον δικαιούχο και αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Η ενίσχυση θα καταβληθεί μέχρι τις 31.12.2021 στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων εφόσον από τις διασταυρώσεις στοιχείων που θα διενεργήσει η ΑΑΔΕ διαπιστωθεί ότι πληρούνται όλα τα κριτήρια και είναι αφορολόγητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη στη Φορολογική Διοίκηση και στο υπόλοιπο Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.