Γιορτινές μελωδίες, παιδικές φωνές και τραγουδάκια, ιστορίες γιαγιάδων για καλικάντζαρους δίπλα στο τζάκι, χριστουγεννιάτικα δέντρα, γλυκές μυρωδιές από μελομακάρονα και κουραμπιέδες, αρώματα παραδοσιακών φαγητών δίνουν αυτές τις ημέρες τη δική τους ξεχωριστή νότα από το πιο απομακρυσμένο χωριό μέχρι και τις μεγαλουπόλεις. Κάθε περιοχή έχει τα δικά της ξεχωριστά έθιμα και παραδοσιακά φαγητά αυτές τις χριστουγεννιάτικες μέρες.

Η Ήπειρος φημίζεται για την παράδοσή της στις πίτες. Ειδικά στην επαρχία οι νοικοκυρές φτιάχνουν καθημερινά σπιτικές πίτες, είτε γλυκές είτε αλμυρές, αλλά και ειδικά τα Χριστούγεννα έχουν την τιμητική τους. Μια παραδοσιακή χριστουγεννιάτικη συνταγή είναι η κρεατόπιτα με κρεμμύδια και πράσα.

Άλλη μια γιαννιώτικη συνταγή είναι η κοθρόπιτα με βραστό κοτόπουλο και ρύζι. Αν βράσουμε το κρέας και τα λαχανικά χωρίς λάδι ή βούτυρο, τότε η πίτα θα είναι πιο στεγνή και με λίγες θερμίδες. Η κλασική χορτόπιτα της Ηπείρου είναι η μπατσάρα. Προμηθευθείτε φρέσκα χόρτα από τη λαϊκή, καλαμποκάλευρο αλεσμένο σε πετρόμυλο, εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και αρωματικό αλάτι με βότανα και φτιάξτε αυτήν την πεντανόστιμη, υγιεινή και εύκολη πίτα που δεν έχει φύλλο, μία παραδοσιακή συνταγή από την Ροδαυγή Άρτας.

Τα παραδοσιακά φαγητά που φτιάχνουν οι Ηπειρώτες τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά είναι συνήθως κοτόσουπα, χοιρινό με πράσα στην κατσαρόλα και γεμιστή γαλοπούλα με κάστανα και κουκουνάρια. Μαγειρευτά φαγητά που αν προσέξουμε το λάδι και το βούτυρο, και επιλέξουμε ένα άπαχο κομμάτι κρέας είναι σίγουρο πως δεν θα μας δώσουν πολλές θερμίδες. Τα λαχανικά που προσθέτουμε, όπως πράσα, κρεμμύδι, καρότο, κουκουνάρια, κάνουν το φαγητό πιο νόστιμο, πιο θρεπτικό, αλλά και πιο όμορφο στο πιάτο μας.

Τα πιο παλιά χρόνια, οι χριστουγεννιάτικες προετοιμασίες στην Ήπειρο άρχιζαν από την γιορτή του Αγίου Ανδρέα, όπου οι γυναίκες έβραζαν τα παραδοσιακά πολυσπόρια (μπόλια), καλαμπόκι και άλλα όσπρια. Την Παραμονή των Χριστουγέννων, οι νοικοκυρές συνήθιζαν να φτιάχνουν τις τηγανίτες στην πλάκα, ένα τοπικό γλύκισμα, που τις μέλωναν με ζαχαρόνερο, καρύδια και κανέλα.

Όπως λέγεται, συμβόλιζαν τα σπάργανα του Χριστού και γι’ αυτό τις έτρωγαν το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων. Η γαλατόπιτα είναι ένα άλλο νόστιμο γλύκισμα που φτιάχνεται από γάλα, σιμιγδάλι, αυγά, ζάχαρη και λίγο φρέσκο βούτυρο, και όλα αυτά τυλιγμένα μέσα σε χειροποίητα φύλλα ή αλλιώς πλαστά.

«Αρνιά, κατσίκια, νύφες και γαμπρούς!» εύχονταν στα Γιάννενα παλιά και εννοούσαν να είναι καλά τα ζώα που τους δίνανε λεφτά, να προκόβουν τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, να τους δώσουν εγγόνια που δε θα αφήσουν το όνομα το πατρικό να σβήσει.

Ελευθερία Ε. Ρέντζιου
Κλινικός Διατροφολόγος – Διαιτολόγος, Μ. Μed. Sci.
Βιογραφικό σημείωμα

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook