20 Ιουνίου, 2022 | 13:30

Το δημογραφικό ζήτημα έχει δίκαια αναδειχθεί ψηλά στην ατζέντα το πολιτικών κομμάτων,  ως ένα πρόβλημα που επίμονα χρήζει αντιμετώπισης. Η ΕUROSTAT το 2016 δημοσίευσε μελέτη, σύμφωνα με την οποία ο πληθυσμός των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης γερνάει σημαντικά, δημιουργώντας  κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα στους λαούς της. Την ίδια εικόνα δίνει και η έρευνα της διαΝΕΟσις το 2019 σχετικά με τη δημογραφική κρίση στη χώρα μας προβλέποντας σημαντική μείωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της Ελλάδας.

Η επιδοματική πολιτική που ακολουθείται επί χρόνια για την αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος, αποδεικνύεται μονοσήμαντη και αναποτελεσματική, καθώς αγνοεί τους βαθύτερους και αιτιώδεις παράγοντες του προβλήματος. Διαφαίνεται επιτακτική η ανάγκη κατάρτισης μιας νέας πολιτικής που θα διαφοροποιεί τα σημερινά υπολειμματικά μοντέλα κοινωνικής προστασίας και θα προτείνει ένα νέο μείγμα κοινωνικών και οικονομικών παρεμβάσεων. Οι πολιτικές για την προώθηση της ισότητας των φύλων είναι σημαντικός πυλώνας ανάμεσα στις πρωτοβουλίες κοινωνικής πολιτικής  που θα πρέπει να αναληφθούν.

Η εργασιακή ανασφάλεια των γυναικών αποτελεί σημαντική τροχοπέδη για τη γονεϊκότητα. Οι γυναίκες συχνά εκτοπίζονται από το πεδίο της αγοράς εργασίας λόγω της μητρότητας και η επανένταξή τους αποδεικνύεται δυσχερής και αμφίβολη. Προγράμματα ενδυνάμωσης της γυναικείας απασχόλησης, και της επανόδου των μητέρων στην εργασία, είναι σημαντικά εργαλεία για την υπέρβαση της εργασιακής ανασφάλειας που τείνει να ακολουθεί τη μητρότητα. Η ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση συνδέεται επίσης  με την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην ενεργή οικονομική ζωή και απασχόληση. Η προώθηση της ισότητας στην αμοιβή και η υπέρβαση του ασφαλιστικού χάσματος ανάμεσα στα δύο φύλα κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση, ενώ παράλληλα βελτιώνουν την πρόσβαση των γυναικών σε υπηρεσίες υγείας, οι οποίες είναι  σημαντικές για την τεκνοποίηση. Νευραλγικής σημασίας για την αντιμετώπιση της δημογραφικής κρίσης είναι η εναρμόνιση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής που θα επιτρέψει στις γυναίκες να αποδομήσουν το υποτιθέμενο δίλημμα καριέρα ή οικογένεια. Η δημιουργία ποιοτικών δομών μέριμνας, όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τα γηραιά και τα ευάλωτα μέλη της οικογένειας θα επιτρέψει στις γυναίκες να καταρτίσουν τον οικογενειακό τους προγραμματισμό δημιουργώντας ευνοϊκότερα δεδομένα για την απόκτηση παιδιών. Οι δράσεις ευαισθητοποίησης της κοινωνίας για την άρση των έμφυλων στερεοτύπων, επίσης αποτελούν καλές πρακτικές που θα οδηγήσουν στην ισότιμη κατανομή των υπηρεσιών φροντίδας ανάμεσα στα άτομα διαφορετικού φύλου.

Ωστόσο, οι πρωτοβουλίες αυτές θα πρέπει να κινούνται πάντα με γνώμονα το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των γυναικών. Αποτελούν πολιτικές που θέτουν τα θεμέλια ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους και μιας κοινωνίας συμπερίληψης και ισότητας και δε θα πρέπει να αποτελέσουν πλαίσιο περιχαράκωσης της γυναικείας ελευθερίας και επιβολής των εμπεδωμένων κοινωνικών ιδεοληψιών.

Μαρία Δαφέρμου

Ιδρύτρια – Διευθύνουσα Σύμβουλος του οργανισμού isotis.eu