Το κλίμα απαισιοδοξίας αποτυπώνεται για άλλη μια φορά και στην συγκεκριμένη έρευνα όπως δημοσιεύει το in.gr, όπου πάνω από το 91% των νοικοκυριών, αναμένει περαιτέρω συρρίκνωση του εισοδήματος του εντός του 2012.
Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία της έρευνας, το 91,2% των νοικοκυριών, είχε σημαντική μείωση των εισοδημάτων το 2011. Ο μέσος όρος μείωσης του οικογενειακού εισοδήματος σε σχέση με 12 μήνες πριν, καταγράφεται στο 30%, ενώ το 78% των νοικοκυριών, αντιμετωπίζει πλέον σοβαρές δυσκολίες στη κάλυψη των αναγκών, με αποτέλεσμα να καταφεύγει σε δραστικές περικοπές στη κατανάλωση. Η κατάσταση αυτή όπως είναι φυσικό οδηγεί σε ταυτόχρονη μείωση των καταθέσεων των νοικοκυριών.
Μάλιστα πάνω από το 13% των ερωτηθέντων, ανέφερε ότι το σημερινό εισόδημα δεν επαρκεί ούτε για την κάλυψη των αναγκαίων, ενώ πάνω από 6 στα 10 νοικοκυριά χρειάζεται να κάνουν δραστικές περικοπές για να καλύψουν τα απολύτως απαραίτητα.
Ενδεικτικό είναι ότι το 68% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έχει κάνει περικοπές μέχρι και στα είδη διατροφής.
Σύμφωνα με την ΓΣΕΒΕΕ, χαρακτηριστικό της «αναποτελεσματικότητας της πολιτικής« που εφαρμόζεται, είναι ότι ενώ 4 στους 10 ερωτηθέντες, δήλωσαν τη σύνταξη ως βασική πηγή εισοδήματος τους, τα μέτρα έπληξαν οριζόντια αυτή ακριβώς τη κατηγορία, όπου κατά μέσο όρο οι απολαβές είναι μικρότερες των 900 ευρώ.
Οι αντιδράσεις θα είναι αλυσιδωτές στο σύνολο της οικονομίας (μεταποίηση, εμπόριο, τουρισμός), τόσο στη κατανάλωση, όσο και στη παραγωγή και την απασχόληση, ενώ ημεγάλη συρρίκνωση του αγοραστικού κοινού, «νεκρώνει» αναπόφευκτα τη μεταποίηση, αλλά έχει επιφέρει και κάμψη σχεδόν 30% και στη εγχώρια τουριστική κίνηση, όπως επιοσημαίνει η Συνομοσπονδία.
Παράλληλα, η έρευνα αποτυπώνει το πόσο έχουν πληγεί συγκεκριμένοι επαγγελματικοί κλάδοι μέσα σε ένα μόλις έτος. Σύμφωνα και με επίσημα στοιχεία, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία, μειώθηκε κατά 28 μονάδες σε σχέση με το 2007, ενώ ο αντίστοιχος δείκτης για το λιανεμπόριο υποχώρησε κατά 57 σχεδόν μονάδες μέσα στη τετραετία.
Ο κλάδος της ένδυσης – υπόδησης επλήγη περισσότερο, καθώς το 91,8% των νοικοκυριών κατέγραψε δραστικές περικοπές στην εν λόγω δαπάνη. Μεγάλες απώλειες κατεγράφησαν και στο κλάδο της εστίασης με σχεδόν το 89,2% των νοικοκυριών, να περιορίζει τις δαπάνες για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες, ενώ πάνω από το 63% των νοικοκυριών έφτασε στο σημείο να κάνει περικοπές και στη κατανάλωση ειδών διατροφής.
Οι σχετικές μειώσεις, έχουν συμπαρασύρει όχι μόνο τις εμπορικές αλλά και τις παραγωγικές επιχειρήσεις, τα έσοδα του κράτους από τη φορολογία, τις θέσεις εργασίας και κατ\’ επέκταση τα ασφαλιστικά ταμεία.
Σύμφωνα με την έρευνα τα νοικοκυριά έκαναν σημαντικές περικοπές δαπανών σε σχέση με ένα χρόνο πριν.
Τα μισά περίπου νοικοκυριά (51,9%) που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη κάλυψη καθημερινών βασικών αναγκών, απευθύνθηκαν περισσότερο στη βοήθεια φίλων και συγγενών, ενώ μόλις το 3,7% στράφηκε προς το τραπεζικό δανεισμό.
Είναι ξεκάθαρη η δυσπιστία που αντιμετωπίζει το σύνολο της κοινής γνώμης απέναντι στα τραπεζικά ιδρύματα, σύμφωνα με την ΓΣΕΒΕΕ που επισημαίνει ότι ο κίνδυνος για τα τραπεζικά ιδρύματα είναι μεγάλος, λόγω της αποστράγγισης των καταθέσεων (για τη στήριξη αναγκών των νοικοκυριών, αλλά και λόγω της κινδυνολογίας για έξοδο της χώρας από ευρώ).
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, γίνεται αντιληπτό, ότι έστω και μια μικρή επιπρόσθετη αύξηση τιμών στα είδη διατροφής, θα δημιουργούσε πολύ μεγαλύτερές κοινωνικές επιβαρύνσεις σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη κατηγορία αγαθών. Τα νοικοκυριά, δεν είναι πλέον σε θέση να επωμιστούν νέες αυξήσεις σε αγαθά με ανελαστική ζήτηση, τα οποία εκ των πραγμάτων είναι πρώτης ανάγκης και θα επηρεάσουν δυσανάλογα τον οικιακό προϋπολογισμό.
Η άποψη αυτή δικαιολογεί και την αντίθεση της συντριπτικής πλειοψηφίας των ερωτηθέντρων στο ενδεχόμενο επιβολής εν\’ος ενιαίου ΦΠΑ 18-19%, αφού αυτό μπορεί μεν να μείωνε τον υψηλό συντελεστή 23%, αλλά θα οδηγούσε σε αύξηση τον αντίστοιχο χαμηλό του 13%, γεγονός που θα επιβάρυνε αυτόματα πολλά είδη πρώτης ανάγκης.
Ενδεικτικό είναι ότι στην ερώτηση, σε ποια κατηγορία αγαθών/υπηρεσιών μια ενδεχόμενη αύξηση τιμών θα δημιουργούσε μεγαλύτερο πρόβλημα, το 90% σχεδόν των νοικοκυριών εκτιμά ότι η οποιαδήποτε επιβάρυνση στα είδη διατροφής θα επιφέρει μεγάλες δυσκολίες στον οικογενειακό προϋπολογισμό.
* Η συγκεκριμένη έρευνα εντάσσεται στις ειδικές και έκτακτες έρευνες του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, σε συνεργασία με την εταιρία MARC AE. Έγινε σε δείγμα 601 αντιπροσωπευτικών νοικοκυριών του λεκανοπεδίου Αττικής το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου. Στόχος είναι η καταγραφή των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στο εισόδημα και τις δαπάνες των νοικοκυριών, καθώς και η αποτύπωση της στάσης των καταναλωτών στο ενδεχόμενο ενός ενιαίου ΦΠΑ (18-19%) για όλα τα είδη.