Εν προκειμένω, ο ιδιωτικός τομέας που είναι και η \”ατμομηχανή\” της οικονομίας έχει υποστεί μνημειώδη \”καθίζηση\” με σαρωτικά ποσοστά ανεργίας, ανασφάλιστης εργασίας και υποαπασχόλησης. Προφανέστατα, η μέση Ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση ολίγον ευθύνεται για το έλλειμμα του προϋπολογισμού και για τις σπατάλες του κράτους. Άν και διάφορα μεγάλα συμφέροντα επί χρόνια προσέγγιζαν τους κυβερνώντες για να επιζήσουν με \”ντιλ\” και παρασιτικές μεθόδους, ο μέσος εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα ποτέ δεν άγγιξε τους πακτωλούς των επιδοτήσεων, επιχορηγήσεων, αναθέσεων έργων και \”υπόγειων\” διαδρομών του χρήματος.
Λόγω όμως της εκ φύσεως αδυναμίας του μέσου εργαζόμενου στον ιδιωτικό τομέα να απεργήσει, να διεκδικήσει και να πετύχει μονιμότητα, κοινωνική και επαγγελματική ανέλιξη και εργασιακή δικαιοσύνη, η κρίση έπεσε πάνω του σαν τυφώνας των Μεσοδυτικών ΗΠΑ και \”σάρωσε\” την επαγγελματική και οικογενειακή του ασφάλεια.
Αναρίθμητοι εργοδότες βρέθηκαν να τους χρωστούν δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ τα οποία λόγω κρίσης απλά…εξατμίστηκαν. Με τη σειρά τους αυτοί δήλωσαν ντε φάκτο σε όσους περίμεναν λεφτά να τα ξεχάσουν και η όλη \”φούσκα\” έσκασε εκκωφαντικά. Έτσι, άρχισε η \”μόδα\” της περικοπής μισθών, της δήλωσης παρτ τάϊμ ενώ οι εργαζόμενοι δουλεύουν και υπερωρίες, η ανασφάλιστη εργασία και η άνευ προηγουμένου συσσώρευση βιογραφικών στην περίπτωση που μια θέση εργασίας προκηρυσσόταν όχι σε κανένα υπουργείο μα σε μια απλή επιχείρηση.
Στην αναμπουμπούλα βέβαια, διάφοροι εργοδότες που ούτως ή άλλως ήταν παραδόπιστοι και φραγκοφονιάδες, πέρασαν από \”φωτιά και τσεκούρι\” αρκετούς εργαζόμενους χωρίς οι ίδιοι να κινδυνεύουν άμεσα από \”ανοίγματα\”, χρέη και ακάλυπτες επιταγές. Κάποιοι άλλοι φυγάδευσαν τα πολύτιμα λεφτούλια τους στο εξωτερικό φοβούμενοι την πτώχευση και τη δραχμή και ορκίζονται στα λείψανα της μάνας τους οτι δεν έχουν λεφτά και οτι τους τα έφαγε η κρίση.
Πέραν όμως των διαφόρων τσιγκούνηδων, απατεώνων και δουλεμπόρων εργοδοτών, η κρίση έχει πλήξει και τους έντιμους και δίκαιους. Για αυτό, και επειδή η κοινωνία μας κινδυνεύει με ντόμινο εργατικών, οικογενειακών και κοινωνικών εκρήξεων, η κυβέρνηση οφείλει να δράσει άμεσα και αποφασιστικά για να διαφυλάξει τα συμφέροντα των πληγέντων αλλά μη δυνάμενων να αντιδράσουν, δηλαδή των απλών υπαλλήλων και των ανέργων ιδιαίτερα αυτών που απολύθηκαν τα τελευταία 2-3 χρόνια.
Οι δράσεις για να αναχαιτιστεί μια πιθανή κοινωνική έκρηξη θα μπορούσαν να είναι πολλές. Κυρίως όμως θα πρέπει να στοχεύουν, καταρχάς, στην επανακατάρτιση των ανέργων και την επανασύνδεσή τους με τις νέες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Ο τομέας των υπηρεσιών δυστυχώς θα πάσχει για πολύ καιρό ακόμα. Ο πρωτογενής και δευτερογενής τομέας όμως έχουν ελπίδες. Η στροφή σε προγράμματα τεχνολογίας, ευρεσιτεχνιών και σε επαγγέλματα που δεν είναι κορεσμένα, μπορεί να αποβεί σωτήρια για πολλούς ανέργους. Η ναυτιλία και ο τουρισμός επίσης, είναι βιομηχανίες που δεν έχουν βγει και ούτε πρόκειται να βγουν νοκ-άουτ.
Επίσης, η άμεση απαγκίστρωση των νέων, που τώρα μπαίνουν στα πανεπιστήμια, από τα \”πτυχία ανεργίας\” που ναι μεν έχουν πρεστίζ και κάνουν τους γονείς υπερήφανους αλλά αργότερα οδηγούν σε ετεροαπασχόληση ή ανεργία, θα γλιτώσει χιλιάδες νέα παιδιά και θα τα κάνει να στραφούν σε πραγματικές επενδύσεις για το μέλλον τους κι ας είναι σε σχολές μικρότερου κύρους.
Μια τρίτη δράση θα μπορούσε να είναι η άμεση και αυστηρή παρέμβαση στις περιπτώσεις που καταστρατηγούνται βάναυσα όλες οι έννοιες του εργατικού δικαίου. Εργοδότες που αφήνουν για μήνες απλήρωτο το προσωπικό, που τους αναγκάζουν δια της ψυχολογικής βιας να υπογράφουν ατομικές συμβάσεις ή μια λευκή κόλλα χαρτί που αυτοί αργότερα θα συμπληρώσουν με ότι τους αρέσει, πρέπει να υπόκεινται σε βαριές και άμεσες κυρώσεις. Με αυτό τον παραδειγματισμό, όλο και λιγότεροι θα τολμούν να αυθαιρετούν εις βάρος των ανήμπορων να αντιδράσουν εργαζομένων.
Η τωρινή κρίση θέλει περισσότερο συνεργασία, αλληλεγγύη, αλληλοσυμπαράσταση μεταξύ των εργαζομένων (οι εποχές \”ο καθένας κι απάνω του\” θα πρέπει να θεωρούνται παρελθόν) και αρωγή από το κράτος για να αποφευχθούν ενέργειες οργής και αγανάκτησης που θα δυσφημίσουν ακόμη περισσότερο την Ελλάδα στο εξωτερικό και θα επιφέρουν συνθήκες άτυπου εμφυλίου στη χώρα.
Στο χέρι όλων είναι να εργαστούμε για να δώσουμε ελπίδα στην παρούσα αλλά και στις ερχόμενες γενιές.
Μανόλης Μπουχαλάκης
Εκπαιδευτικός – Δημοσιογράφος