Ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης παρουσιάζοντας το νομοσχέδιο έκανε λόγο για ανειλημμένη δέσμευση της χώρας να αναδιαρθρώσει το σύστημα υπεραστικών μεταφορών ενώ δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι τα χρονοδιαγράμματα της απελευθέρωσης έχουν συμφωνηθεί με την τρόικα
Το Νέο Σύστημα Υπεραστικών Οδικών Μεταφορών, που προβλέπει την δημιουργία τριών κατηγοριών γραμμών, δεν αφορά τις γραμμές που υπάρχουν στις αστικές περιοχές και γενικότερα γραμμές που χαρακτηρίζονται αστικές, ωστόσο «ανοίγει» την αγορά σε κάθε είδους λεωφορεία πχ τουριστικά.
Η μεταρρύθμιση λαμβάνει υπόψη το κοινοτικό δίκαιο που προβλέπει μεταβατική περίοδο ως το 2019, ωστόσο πρόθεση του υπουργείου είναι οι βασικές διαδικασίες να ξεκινήσουν άμεσα ώστε να υπάρξουν αποτελέσματα συντομότερα, σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης ο οποίος τόνισε το περίπλοκο της διαδικασίας.
«Βασικός στόχος να μην υπάρξει κενό στο συγκοινωνιακό έργο» είπε ο υπουργός σημειώνοντας πάντως ότι το κείμενο του Ν/Σ δεν είναι καταληκτικό, αλλά υπόκειται σε αλλαγές που θα προκύψουν από το διάλογο.
Τρεις κατηγορίες γραμμών
Με το νέο σύστημα προβλέπεται η δημιουργία τριών κατηγοριών γραμμών. Ειδικότερα:
-οι γραμμές αποκλειστικού έργου, δηλαδή εκείνες στις οποίες ο ανάδοχος εξασφαλίζει την αποκλειστικότητα εκτέλεσης έργου στις συγκεκριμένες γραμμές χωρίς ανταγωνισμό.
-οι άγονες γραμμές, δηλαδή εκείνες για τις οποίες ο ανάδοχος εξασφαλίζει αποκλειστικότητα εκτέλεσης έργου και ταυτόχρονα, λόγω μικρού οικονομικού ενδιαφέροντος και επιδότηση (αποζημίωση)
-οι γραμμές ελεύθερης επιλογής.
Στην πρώτη κατηγορία ο ανάδοχος αναλαμβάνει κατ’ αποκλειστικότητα να εκτελεί το έργο, χωρίς ανταγωνισμό, σε όλες τις υπεραστικές γραμμές για γεωγραφική ενότητα που αποτελεί ένα δίκτυο γραμμών, μετά από δημόσιο ανοικτό διαγωνισμό και με κριτήριο επιλογής την υψηλότερη προσφορά που θα κατατεθεί.
Στην δεύτερη κατηγορία, σε αυτές δηλαδή που το οικονομικό ενδιαφέρον είναι μειωμένο, προβλέπεται ότι ανάδοχος θα έχει το δικαίωμα και επιδότησης – κατά το πρότυπο των άγονων αεροπορικών δρομολογίων. Οι ανάδοχοι θα αναλαμβάνουν τις γραμμές αυτές κατόπιν διαγωνισμού. Στην συγκεκριμένη κατηγορία εμπίπτουν πολλές νησιωτικές περιοχές.
Στις δύο πρώτες κατηγορίες οι ανάδοχοι θα αναλαμβάνουν το έργο με συμβάσεις διάρκειας εως 10 ετών και με δυνατότητα παράτασης.
Στην τρίτη κατηγορία οι γραμμές ελεύθερης επιλογής, δηλαδή αυτές που έχουν μεγάλο εμπορικό ενδιαφέρον, θα μπορούν να εκτελούνται από κάθε ενδιαφερόμενο αρκεί να μην δημιουργείται ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού.
Βασικές αρχές Ν/Σ
-Οι φορείς θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν ελεύθερα την εταιρική μορφή οργάνωσης των επιχειρήσεων τους. απλοποιούνται οι διαδικασίες και καθίσταται ελεύθερη η μεταβίβαση του οχήματος αλλά και η απόκτηση άδειας για την εκτέλεση επιβατικών μεταφορών.
Παράλληλα οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να λειτουργούν νέες γραμμές, υπό τον όρο ότι δεν ανταγωνίζονται αθέμιτα άλλους φορείς. Το Ν/Σ προβλέπει ότι το κράτος παύει πλέον να καθορίζει τις τιμές των κομίστρων. Ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα καθορισμού των ανώτατων ορίων χρέωσης επιβατών ανά χιλιόμετρο ώστε να υπάρξει εξορθολογισμός αλλά και προστασία του καταναλωτή.
Οι ανάδοχοι θα έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν προϊόντα όπως προπώληση, «έξυπνα εισιτήρια», ηλεκτρονικές αγορές εισιτηρίων κλπ.
-εξασφαλίζεται ότι οι απομακρυσμένες περιοχές θα εξακολουθήσουν να έχουν πρόσβαση στο δίκτυο όπως σήμερα.
-διασφαλίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών Στόχος με το νέο σύστημα είναι να διατηρηθεί τουλάχιστον το ίδιο επίπεδο παροχής υπηρεσιών
-ρυθμίζονται οι σχέσεις κράτους με τους φορείς συγκοινωνιακού έργου
-δεν αλλάζουν οι συνήθεις των επιβατών αφού στόχος είναι να διατηρηθεί το επίπεδο εξυπηρέτησης που υπάρχει.
Υποδομές
Με την συνεργασία των ιδιοκτητών τους οι σταθμοί υπεραστικών λεωφορείων εντάσσονται στο σύστημα των δημόσιων υπεραστικών μεταφορών και διασφαλίζεται η πρόσβαση των μεταφορέων σε αυτούς έναντι καταβολής τέλους χρήσης της υποδομής.
Εθνική Αρχή Χερσαίων Επιβατικών Μεταφορών
Την επίβλεψη όλου του συστήματος αναλαμβάνει η Εθνική Αρχή Χερσαίων Επιβατικών Μεταφορών. Δεν πρόκειται για νέο φορέα αλλά για αναβάθμιση της υπάρχουσας Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, η οποία, πέρα από τις αρμοδιότητες που ήδη έχει, αποκτά και όλες τις αρμοδιότητες που αφορούν τις δημόσιες υπεραστικές μεταφορές επιβατών.
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη στόχος είναι η Αρχή να καταστεί λειτουργική μέσα στο καλοκαίρι. Ωστόσο ο ίδιος σημείωσε ότι δεν πρόκειται για εύκολο εγχείρημα. Η Αρχή θα ενισχυθεί με ειδικευμένο προσωπικό (συγκοινωνιολόγους, οικονομολόγους) οι οποίοι θα αποσπαστούν από άλλες υπηρεσίες. Η Εθνική Αρχή Χερσαίων Επιβατικών Μεταφορών θα έχει τις εξής αρμοδιότητες:
-Λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις των περιφερειών θα καθορίζει τις γραμμές του δικτύου των δημόσιων υπεραστικών μεταφορών επιβατών.
-θα αποφασίζει για τη χορήγηση αποκλειστικών δικαιωμάτων εκμετάλλευσης ή και επιδότησης. -θα ορίζει τους γενικούς κανόνες διενέργειας των διαγωνισμών.
-Θα θέτει τους γενικούς όρους των συμβάσεων με τους αναδόχους και θα παρακολουθεί την εκτέλεσή τους.
-Θα καθορίζει το ανώτατο όριο χρέωσης των επιβατών και το ύψος της εκάστοτε επιδότησης από το Δημόσιο.
-θα χορηγεί τις άδειες των γραμμών «ελεύθερης επιλογής» και θα καθορίζει τους όρους λειτουργία τους.
-θα καθορίζει τους γενικούς κανόνες για τις απευθείας αναθέσεις υπεραστικών μεταφορών επιβατών καθώς και τους βασικούς όρους των σχετικών συμβάσεων.
Αποτίμηση
Η υπαγωγή των γραμμών στις νέες κατηγορίες θα γίνει μετά από αποτίμηση των οικονομικών και συγκοινωνιακών στοιχείων. Η αρχή θα διοργανώνει διαγωνισμούς για δίκτυα και θα θέτει τις ποσοτικές και ποιοτικές προϋποθέσεις για την κάλυψη του δικτύου.
«Το 2015 εκτιμώ ότι μπορεί να ξεκινήσει να δουλεύει το νέο σύστημα» σημείωσε οκ. Χατζηδάκης τονίζοντας παράλληλα ότι το υπουργείο δεν έχει κανένα λόγο να επιβάλλει συμμαχίες ή μορφές εταιρικής οργάνωσης. Οι αστικές συγκοινωνίες δεν εντάσσονται στο σύστημα καθώς δεν υπάρχει σχετική υποχρέωση. «Δεν είναι στις προθέσεις μας να ανοίξουμε τέτοια συζήτηση» ξεκαθάρισε ο υπουργός.
Η Αρχή Χερσαίων Επιβατικών Μεταφορών θα πρέπει να συγκεντρώσει το σύνολο των πηγών εξόδων του κράτους προς τα ΚΤΕΛ. Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι η επιδότηση θα επιμερίζεται ανάλογα με τα οχηματοχιλιόμετρα ανά περιοχή ώστε να παρατηρείται το φαινόμενα η μία περιοχή να επιδοτεί την άλλη. Ο υπουργός εμφανίστηκε βέβαιος ότι στις γραμμές ελεύθερης επιλογής θα υπάρξει οικονομικό όφελος για τους επιβάτες.
Να σημειωθεί ότι πρόκειται να διεξαχθεί και μελέτη αναδιάρθρωσης των δρομολογίων για τις συγκοινωνίες της Αττικής καθώς σε σημαντικό βαθμό σήμερα αλληλοκαλύπτονται. Να αναφέρουμε τέλος ότι ο ετήσιος τζίρος των 61 ΚΤΕΛ όλης της χώρας σήμερα υπολογίζονται σε περίπου 550 εκατομμύρια ευρώ ενώ ο αριθμός των εργαζομένων ανέρχεται σε περίπου 30.000 συνολικά, ιδιοκτήτες και οδηγοί.
euro2day.gr