Από τη Δ/νση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης ανακοινώνεται ότι η εβδομάδα από 22 έως 28 Απριλίου 2013 είναι η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ.

Στα πλαίσια της φετινής Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Εμβολιασμών ενημερώνουμε τους γονείς και τον πληθυσμό γενικότερα για την αξία των εμβολιασμών σύμφωνα με τις οδηγίες της ΠΟΥ Ευρώπης και του Υπουργείου Υγείας.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ

Η Ευρωπαϊκή εβδομάδα εμβολιασμών είναι μια περιφερειακή πρωτοβουλία που συντονίζεται από τον ΠΟΥ Ευρώπης και εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας και στοχεύει στην προώθηση ενός από τα πιο ισχυρά εργαλεία της παγκόσμιας υγείας, τον εμβολιασμό για την προστασία ή «ανοσοποίηση» των ατόμων όλων των ηλικιακών ομάδων ενάντια στις ασθένειες. Για μια εβδομάδα τον Απρίλιο όλες οι χώρες «ενώνονται» υπό το (φετινό) σύνθημα:

«Protect your world – get vaccinated»

«Προστάτεψε τον κόσμο σου – εμβολιάσου»

και προωθούν δράσεις ενημέρωσης σε πληθυσμούς και ομάδες στόχους, σχετικά με τις προκλήσεις που αφορούν τον εμβολιασμό. 

Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού

Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών αποτελεί μια πρωτοβουλία η οποία εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη ενώ καθοδηγείται και συντονίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Για μια εβδομάδα, όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ηπείρου ενώνονται και οργανώνουν δραστηριότητες με κύριο σκοπό την ενημέρωση του πληθυσμού. Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού πραγματοποιείται φέτος στις 22-27 Απριλίου

Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ

Η ευρεία διάδοση των προγραμμάτων εμβολιασμού τα τελευταία 30 χρόνια έχει οδηγήσει σε θαυμαστά αποτελέσματα. Η ευρωπαϊκή περιοχή χαρακτηρίστηκε ως ελεύθερη πολιομυελίτιδας ήδη από το 2002, ενώ η ιλαρά έχει ελαττωθεί στην Ευρώπη πάνω από 90% κατά την τελευταία δεκαετία.

Παρόλα αυτά, χρειάζονται αρκετά ακόμη βήματα. Περίπου 700.000 άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη δεν λαμβάνουν τα βασικά εμβόλια και ευπαθείς ομάδες ή πληθυσμοί που δύσκολα προσεγγίζουν και προσεγγίζονται από τα συστήματα υγείας υπάρχουν σε όλες τις χώρες. Κατά ειρωνικό δε τρόπο, επειδή χάρη στον εμβολιασμό ελέγχονται πλέον πολλές μεταδοτικές ασθένειες, αρκετοί γονείς αλλά και επαγγελματίες υγείας υποτιμούν και δε φοβούνται πια τις ασθένειες αυτές. 

Αντιθέτως μάλιστα, η εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης απέναντι στον εμβολιασμό επηρεάζεται από ομάδες ατόμων, ιστοσελίδες υγείας και τον τύπο, που μερικές φορές αμφισβητούν την αναγκαιότητα και την ασφάλεια των εμβολιασμών. Επίσης, στην εποχή της οικονομικής ύφεσης, άρα και των συγκρουόμενων προτεραιοτήτων στην υγεία, η πολιτική δέσμευση απέναντι στον εμβολιασμό έχει κάπως ατονήσει. 

Συνεπώς, πρέπει να διατηρηθεί η ισχυρή πολιτική υποστήριξη απέναντι στον εμβολιασμό, διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος της επανεμφάνισης σοβαρών μολυσματικών νοσημάτων, που προκαλούν νοσηρότητα, ανικανότητα ακόμη και θανάτους και επιφέρουν ένα σημαντικό βάρος στα συστήματα υγείας. 

Οι πρόσφατες επιδημίες ήρθαν ως παραδείγματα για να τονίσουν την ευθύνη που όλοι μοιραζόμαστε στην Ευρώπη στο να διατηρήσουμε τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό υπό πλήρη έλεγχο.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ

Τα εμβόλια είναι μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στην ιστορία της ιατρικής. Τα διάφορα προγράμματα εμβολιασμών έχουν καταφέρει να σταματήσουν την εμφάνιση πολλών ασθενειών. Τα εμβόλια συνήθως προλαμβάνουν τη νόσο, ενώ μερικά την τροποποιούν έτσι ώστε να μην εμφανίζονται με βαριά μορφή.

Τα εμβόλια είναι ουσίες που περιέχουν εξασθενημένους παθογόνους (BCG, πολυμυελίτιδας, ιλαράς, ερυθράς, παρωτίτιδας) ή νεκρούς ιούς (κοκκύτη) ή ανατοξίνες μικροβίων (διφθερίτιδας, τετάνου) κατάλληλα παρασκευασμένα. Με τον εμβολιασμό ο οργανισμός αρχίζει να παράγει αντισώματα εναντίον των μικροοργανισμών που εισέβαλαν σε αυτόν για να τους καταπολεμήσει προκαλώντας ανοσία.

Ο σκοπός των εμβολίων είναι να μιμηθούν την πραγματική νόσο, ώστε όταν ο οργανισμός χρειαστεί να την αντιμετωπίσει να έχει στη διάθεση του αρκετά αντισώματα αλλά με τρόπο τέτοιο που να μην τον βάζει σε κίνδυνο. Τα εμβόλια διακρίνονται σε μονοδύναμα, τα οποία παρασκευάζονται από ένα μόνο είδος μικροβίου ή προϊόντος αυτού(BCG) και σε πολυδύναμα τα οποία παρασκευάζονται από πολλά είδη μικροβίων ή πολλούς ιούς (τριπλό κατά διφθερίτιδας, τετάνου, κοκκύτη).

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ

ΜΥΘΟΣ 1: η βελτίωση των συνθηκών υγιεινής βοηθάει στο να εξαφανιστούν οι ασθένειες οπότε τα εμβόλια δεν είναι απαραίτητα.- ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 1: τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό θα επιστρέψουν αν σταματήσουν τα προγράμματα εμβολιασμών. Αν και η καλύτερη υγιεινή, το πλύσιμο των χεριών και το καθαρό πόσιμο νερό προστατεύουν από μεταδοτικά νοσήματα, πολλές λοιμώξεις θα εξαπλωθούν άσχετα με το πόσο καθαροί είμαστε. Αν ο κόσμος σταματήσει να εμβολιάζεται, πολλές ασθένειες που είναι πια σπάνιες, όπως η πολιομυελίτιδα και η ιλαρά, θα επανεμφανιστούν.

ΜΥΘΟΣ 2: Τα εμβόλια μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες και μακροπρόθεσμες επιπλοκές ακόμη και θάνατο. ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 2: Τα εμβόλια είναι πολύ ασφαλή. Οι περισσότερες αντιδράσεις είναι παροδικές και ήπιες, όπως πόνος και ερυθρότητα στη περιοχή της ένεσης και μέτριος πυρετός. Είναι πολύ πιο πιθανό κάποιος να υποστεί σοβαρές βλάβες από το νόσημα από ότι με το εμβόλιο. Για παράδειγμα, η πολιομυελίτιδα μπορεί να προκαλέσει παράλυση, η ιλαρά εγκεφαλίτιδα και τύφλωση, και πολλά νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό να επιφέρουν και θάνατο.

ΜΥΘΟΣ 3: Τα πολυδύναμα – εμβόλια (όπως της διφθερίτιδας – τετάνου – κοκκύτη –πολιομυελίτιδας) μπορούν να προκαλέσουν Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου σε βρέφη. ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 3: Δεν έχει τεκμηριωθεί αιτιολογική σχέση μεταξύ της χορήγησης των εμβολίων και του Συνδρόμου Αιφνίδιου Βρεφικού Θανάτου αν και τα εμβόλια αυτά χορηγούνται σε ηλικία που τα βρέφη κινδυνεύουν από το σύνδρομο. Με άλλα λόγια οι θάνατοι από το ΣΑΒΘ είναι συμπτωματικά παρόντες με τον εμβολιασμό και θα μπορούν να συμβούν ακόμα και αν το παιδί δεν έχει εμβολιαστεί.

ΜΥΘΟΣ 4: Τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό έχουν σχεδόν εξαλειφθεί όποτε ο εμβολιασμός είναι περιττός. – ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 4: Αν και τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό είναι σπάνια σε πολλές χώρες, οι μολυσματικοί παράγοντες που τα προκαλούν συνεχίζουν να «κυκλοφορούν» σε αρκετά μέρη του κόσμου και μπορούν εύκολα να διαπεράσουν τα γεωγραφικά σύνορα και να μολύνουν οποιοδήποτε δεν είναι προστατευμένος.

ΜΥΘΟΣ 5: Οι παιδικές ασθένειες είναι απλά ένα ατυχές γεγονός στη ζωή. ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 5: ασθένειες που προλαμβάνονται με εμβολιασμό «δεν πρέπει» να θεωρούνται απλά γεγονότα της ζωής. Ασθένειες όπως η ιλαρά, η ερυθρά και η παρωτίτιδα είναι πολύ σοβαρές και μπορούν να προκαλέσουν βαριές επιπλοκές σε παιδιά και σε ενήλικες, όπως πνευμονία, εγκεφαλίτιδα, τύφλωση, διάρροια κ.α.

ΜΥΘΟΣ 6: Η χορήγηση πάνω από ένα εμβόλιο τη φορά σε παιδιά, μπορεί να αυξήσει το κίνδυνο για ανεπιθύμητες ενέργειες, αφού υπερφορτώνεται το ανοσοποιητικό σύστημα. ΛΑΘΟΣ.

ΑΛΗΘΕΙΑ 6: Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η χορήγηση διαφορετικών εμβολίων την ίδια στιγμή δεν έχει δυσμενείς επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών. Τα παιδιά καθημερινά εκτίθενται σε αρκετές εκατοντάδες νέες ξένες ουσίες που ενεργοποιούν μια ανοσοποιητική απάντηση. Ακόμα και η κατανάλωση φαγητού εισάγει νέα αντιγόνα στον οργανισμό και πολυάριθμα βακτήρια ζουν στο στόμα και στη μύτη.. Ένα παιδί εκτίθεται σε πολύ περισσότερα αντιγόνα από ένα απλό κρυολόγημα από ότι από τα εμβόλια. Τα πλεονεκτήματα της χορήγησης πολλών εμβολίων συγχρόνως είναι η μείωση των ιατρικών επισκέψεων που οδηγεί σε εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος αλλά και στη διασφάλιση της συμπλήρωσης των απαραίτητων προγραμματισμένων εμβολιασμών.

ΜΥΘΟΣ 7: Είναι προτιμότερο η ανοσοποίηση να επιτυγχάνεται από την ίδια την ασθένεια από ότι από τον εμβολιασμό. ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 7: Τα εμβόλια αλληλεπιδρούν με το ανοσοποιητικό σύστημα για να παράγουν μια ανοσολογική απάντηση όμοια με αυτή που παράγεται από τη φυσική νόσο αλλά χωρίς να προκαλούν την ίδια την ασθένεια και τις δυνητικές επιπλοκές της. Σε αντίθεση το κόστος που απαιτείται για φυσική ανοσία μπορεί να είναι η νοητική στέρηση από τον Αιμοφιλο Ινφλουέντζας τύπου β, συγγενείς ανωμαλίες από την ερυθρά, καρκίνος του ήπατος από την Ηπατίτιδα Β ή θάνατος από την ιλαρά.

ΜΥΘΟΣ 8: Τα εμβόλια περιέχουν υδράργυρο που είναι επικίνδυνος. ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 8: Η θειομερσάλη είναι μια οργανικό χημική ένωση που περιέχει υδράργυρο και προστίθεται σε μερικά εμβόλια σαν συντηρητικό. Είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο συντηρητικό σε εμβόλια που παρέχονται σε φιαλίδια πολλαπλών δόσεων. Δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη ότι η ποσότητα της θειομεσάλης που χρησιμοποιείται στα εμβόλια δημιουργεί κίνδυνο στην υγεία

ΜΥΘΟΣ 9: Τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό. ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 9: Το 1998 δημοσιεύτηκε μια μελέτη η οποία προκάλεσε ανησυχίες για μια πιθανή συσχέτιση μεταξύ του εμβολίου MMR(ιλαράς, ερυθράς, παρωτίτιδας) και του αυτισμού. Η μελέτη αυτή στη συνέχεια αποσύρθηκε από το εγκεκριμένο επιστημονικό περιοδικό που τη δημοσίευσε, αφού ήταν ελλιπής και προβληματική. Η δημοσίευση αυτή δημιούργησε ένα πανικό που είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση των δεικτών εμβολιασμού και την αύξηση των κρουσμάτων από τις συγκεκριμένες ασθένειες.

ΜΥΘΟΣ 10: η γρίπη είναι απλά μια ενόχληση και το εμβόλιο δεν είναι αρκετά αποτελεσματικό. ΛΑΘΟΣ

ΑΛΗΘΕΙΑ 10: η γρίπη είναι πολύ σοβαρή ασθένεια και σκοτώνει περίπου 300.000-500.000 κόσμο κάθε χρόνο. Οι ομάδες υψηλού κινδύνου όπως οι έγκυες, τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι, καθώς και τα άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν και να πεθάνουν. Με τον εμβολιασμό κατά της γρίπης μειώνεται το κόστος της ιατρικής περίθαλψης και νοσηλείας καθώς και οι ώρες που χάνονται από την εργασία και το σχολείο.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο εμβολιασμός σώζει εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο, αποτελώντας μια σπουδαία επιτυχία για τη δημόσια υγεία. Επιτυχία που πρέπει να συνεχιστεί και στο μέλλον. Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη για όλες τις χώρες της Ευρώπης να συνεχίσουν να προσφέρουν ακριβή, αντικειμενική και κατανοητή πληροφόρηση σχετικά με τους κινδύνους κάποιων λοιμωδών νοσημάτων και τα πλεονεκτήματα που προσφέρει ο εμβολιασμός στην αντιμετώπιση ή ακόμη και στην εξάλειψη αυτών.