Αν πιστέψουμε το Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, το 2013 ήταν βελτιωμένο σε σχέση με το προηγούμενο χρόνο. Και πως το 2014, κάπου πριν από το τέλος του, η ελληνική οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει. Κάτι παραπάνω θα ξέρει! Όσο και όταν θέτει μια σειρά προϋποθέσεων για να καταλήξει στις θετικές εκτιμήσεις του. Η πιο σημαντική; Να επιτευχθεί σύμπλευση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε μια εθνική πολιτική για την έξοδο από την κρίση. Και για την Ανάπτυξη.
Αν πιστέψουμε τον πρώην πρόεδρο της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας, όσο και τη γνωστή μας κυρία Κριστίν Λαγκάρντ του διαβόητου Δ.Ν.Τ., τότε και η παγκόσμια οικονομία θα τα πάει καλύτερα το 2014. Και η ευρωζώνη! Τα στοιχεία (αρκετά!), δεν τους πολυβοηθούν. Μαζί, φυσικά, και με τις μερικές δεκάδες εκατομμυρίων ανέργων στην Ευρώπη.
Αν, όμως, αποδειχθεί επιμελής, μεθοδικός και έντιμος ο Λάζα Κέκιτς, Διευθυντής του τμήματος ερευνών του Economist, του γνωστού, σκληρά νεοφιλελεύθερου περιοδικού, τότε μέσα σε πέντε χρόνια προστέθηκαν άλλες 19 χώρες στον κατάλογο χωρών πολύ υψηλού κινδύνου για κοινωνικές ταραχές μέσα στο 2014.
Και η Ελλάδα να κατέχει ανάμεσά τους περίοπτη θέση! Η μείωση του εισοδήματος και η ψηλή ανεργία δεν οδηγούν πάντοτε σε κοινωνικές εκρήξεις, κατά την ίδια ανάλυση. Χρειάζονται και άλλοι καρκινικοί όγκοι. Και άλλα αίτια. Με πρώτο την εισοδηματική ανισότητα. Και άλλα αίτια. Με ξεχωριστό την απώλεια της εμπιστοσύνης σε κυβερνήσεις και θεσμούς. Όταν, δηλαδή, η Δημοκρατία βυθίζεται σε μία διαρκή κρίση. Κυρίως ηθική.
Αν έτσι τα βλέπουν ξένοι αναλυτές, εμείς βιώνουμε την πιο ονειδιστική καθημερινή καταιγίδα απαξίωσης θεσμών και προσώπων. Από το μεγαλύτερο, όλων των εποχών, σκάνδαλο διαφθοράς στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς μέχρι τον τελευταίο διοικητή νοσηλευτικού ιδρύματος, που ήθελε, και αυτός, το δικό του μερτικό. Από τα θηριώδη ποσά εφάπαξ και αποζημιώσεων συνδικαλιστή με μετακινούμενη πολιτική βάση έως τον ψιλικατζή πρώην Υπουργό Μεταφορών που διέπραξε βαρύτατα εγκλήματα για τη λεία των 600 ευρώ. Από τα πλήγματα πυρηνικής ισχύος στις βάσεις και στους πυλώνες του ασφαλιστικού συστήματος μέχρι τη χαίνουσα βία και ανομία στην Παιδεία.
Συμπεριφερόμαστε ως εάν η Δημοκρατία και οι θεσμοί της είναι αυτονόητοι. Κάπως δικαιολογημένα. Κοντεύουμε να μαζέψουμε σαράντα χρόνια αδιάκοπου κοινοβουλευτικού βίου. Και περίπου ικανοποιητικής προστασίας θεμελιωδών ατομικών δικαιωμάτων. Ούτε η Δημοκρατία, ούτε οι θεσμοί της είναι αυτονόητοι. Ειδικά, όταν η Δημοκρατία και η πολιτική τάξη που την υπηρετεί, απολέσουν το πολύτιμο προνόμιο ηθικής υπεροχής έναντι όλων των άλλων συστημάτων και των ηγετικών ομάδων που στρατεύονται στην κατάκτηση και διατήρηση της πολιτικής εξουσίας.
Αυτό, όμως, το ηθικό προνόμιο δεν κατακτάται, ούτε διατηρείται με ξύλινες ευχές, με αόριστους αφορισμούς και με τεχνητές ρήξεις και πολώσεις. Οι μεγάλες ιστορικές αλλαγές είχαν πνευματικό και ιδεολογικό περιεχόμενο. Οραματικές ηγεσίες, που δεν περιχαρακώθηκαν σε ομάδες προσώπων. Σχέδιο και προγραμματικό λόγο. Με πλούσιες αρχές, καθαρούς κανόνες και αυθεντικά ιδανικά.
Αντώνης Ν. Βγόντζας