Είναι πράγματι εντυπωσιακή η δημοσιονομική προσαρμογή της οικονομίας μας.
Δεν αμφισβητείται η βελτίωση στο τομέα των ετήσιων ελλειμμάτων, τόσο του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, όσο και του προϋπολογισμού. Το αποτέλεσμα αυτό όμως βγήκε κυριολεκτικά από το αίμα του ελληνικού λαού.
Το ισχνό πρωτογενές \”πλεόνασμα\” ως λογιστικό μέγεθος, δεν προσφέρεται βέβαια για διανομή.
Χωρίς προοπτική δυναμικής ανάπτυξης, είναι αδύνατον να διατηρηθούν τα θετικά αυτά επιτεύγματα. Η αναιμική βελτίωση, σε συνθήκες ύφεσης και υπερφορολόγησης, μπορεί να δώσει σύντομα τη θέση της, σε νέα βαρειά επιδείνωση. Το δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη, μειώνεται, για πρώτη φορά από το 2007. Το Δημόσιο Χρέος της Ελλάδας, σύμφωνα με την Eurostat, βρίσκεται εκτός ελέγχου. Αυξάνεται ως ποσοστό, στο 171,8% του ΑΕΠ, αλλά και αριθμητικά, φθάνοντας στα 317,31 δισ. ευρώ. Η συρρίκνωση του ΑΕΠ, η επιβάρυνση του χρέους με τόκους, χρεολύσια, την αποτυχία του PSI και κυρίως οι δυσβάσταχτοι όροι των διακρατικών δανείων δεν αφήνουν περιθώρια.
Αποδεικνύεται η αποτυχία μέτρων και πολιτικών που μας επιβλήθηκαν από τους δανειστές καθώς δεν επετεύχθηκε παρά τις θυσίες των ελλήνων, ο στόχος της σταθεροποίησης του Δημοσίου Χρέους.
Η Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβληματίζονται, για μια ακόμα φορά, για τη \”διάσωση\” της Ελλάδας. \”Ωριμάζει\” κατά το \”Spiegel\”, η πρόταση του υπουργού οικονομικών της Γερμανίας Σόιμπλε, για πρόσθετη δανειοδότηση της Ελλάδας με 10 έως 20 δις Ευρώ, μετά την λήξη του τρέχοντος προγράμματος στήριξης. Η Ελλάδα εξαντλεί τις αντοχές της, αγωνιά να απαλλαγεί από τον βραχνά του χρέους και την ανάγκη δανεισμού της. Οι δανειστές μεθοδεύουν την διαιώνιση της απόλυτης εξάρτησης μας.
Ο διεθνής τύπος αναφέρθηκε πρόσφατα στο ελληνικό μνημόνιο. Το 2010, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προσφέρθηκε για τη διάσωση της Ελλάδας, παρά το γεγονός ότι η προτεινόμενη λύση δεν θα απέδιδε και έθεσε σοβαρά ερωτήματα για τον σχεδιασμό της διάσωσης. Κατά το ΔΝΤ οι προβλέψεις για ανάπτυξη ήταν μη ρεαλιστικές, το πρόγραμμα ζητούσε παρά πολλά από τους Έλληνες χωρίς να ζητεί κάτι από τους πιστωτές τους. Η άμεση αναδιάρθρωση του χρέους ήταν απαραίτητη για την επιτυχία του προγράμματος. Επικράτησε ο φόβος των μεγαλομετόχων του ΔΝΤ, πως μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, θα προκαλούσε ζημιές στις τράπεζές τους. Το \”πρόγραμμα διάσωσης\” προφανώς αφορούσε περισσότερο την ίδια την Ευρωζώνη και πολύ λιγότερο την Ελλάδα.
Τα κοινωνικά άδικα, οικονομικά αδιέξοδα, υφεσιακά μέτρα, επιβλήθηκαν στην Ελλάδα, ερήμην των κοινωνικών εταίρων, που είδαν σε 4 χρόνια το εισόδημα τους να μειώνεται κατά 35% . Οι λανθασμένοι πολλαπλασιαστές του ΔΝΤ και η προκατάληψη των εταίρων που θεωρούσαν το ελληνικό πρόβλημα, όχι μέρος του παγκόσμιου, αλλά προϊόν της ελληνικής ιδιομορφίας, έκαναν το θαύμα τους.
Η βελτίωση στον τομέα των ελλειμμάτων σήμερα αφορά το ελληνικό μέρος ευθύνης. Η Ελλάδα πρέπει να διαπραγματευτεί, την διαχείριση, τον διακανονισμό και την \”βιωσιμότητα\” του χρέους που αφορά ευθύνη των δανειστών μας, αυτοί οφείλουν να εξασφαλίσουν με ένα γενναίο \”κούρεμα\” την οριστική αντιμετώπισή του.
Δεν είναι δυνατόν να συνεχιστούν, οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων, νέοι φόροι και αύξηση στο κόστος υπηρεσιών του κράτους. Με αυτό τον τρόπο, ύφεση, ανεργία και εξαθλίωση, καλπάζουν. Χρειαζόμαστε μια καινούργια αφετηρία κοινωνικής αλληλεγγύης και ένα νέο αισιόδοξο ξεκίνημα ανάπτυξης.
Η ανάπτυξη χρειάζεται πολιτική σταθερότητα, κοινωνική δικαιοσύνη, σταθερότητα κλίματος και κανόνων στο πλαίσιο μιας συγκροτημένης στρατηγικής εξόδου από την κρίση. Χρειάζεται μείωση του κόστους και αύξηση παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας δημόσιου, ιδιωτικού και κοινωνικού τομέα. Πρέπει να επανεξετάσουμε το θέμα της κρατικής περιουσίας και τις αποκρατικοποιήσεις. Δημόσιες Επιχειρήσεις που μπορεί να είναι κερδοφόρες και να δώσουν έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό, τροφοδοτώντας το πρωτογενές πλεόνασμα, πρέπει να εξαιρεθούν από τα προγράμματα εκποίησης για την ελάφρυνση δήθεν του χρέους.
Χρειάζεται μακρόπνοος σχεδιασμός, γρήγορες αποφάσεις και ουσιαστικός πολιτικός και κοινωνικός έλεγχος. Απαιτείται επανατοποθέτηση όλου του θεσμικού πλαισίου που αφορά την λειτουργία της Κοινοβουλευτικής Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας, της κυβέρνησης, του κοινοβουλίου, της νομοθετικής διαδικασίας, του ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας και της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης.
Απαιτούνται ριζικές, δομικές αλλαγές στο κράτος, στην ισχύουσα νομοθεσία, στη δικαιοσύνη , στην υγεία, στην παιδεία, στο φορολογικό σύστημα, στη αξιοποίηση του ανθρωπίνου δυναμικού, η πάταξη διαφθοράς, και γραφειοκρατίας.
Χρειάζονται αλλαγές στην αγορά, στο επιχειρηματικό περιβάλλον, στο ασφαλιστικό, στις εργασιακές σχέσεις. Χωρίς αποκλιμάκωση φόρων, μείωση κόστους ενέργειας, και χρήματος, δεν υπάρχει ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη. Για να αντιμετωπίσουμε την ανεργία πρέπει να ενισχύσουμε την μικρή επιχείρηση που εξασφαλίζει σε μεγάλο ποσοστό την απασχόληση.
Σε προηγούμενο σημείωμα μου υποστήριξα, πως η αναγκαία στρατηγική εξόδου από την κρίση, απαιτεί ολοκληρωμένη πολιτική πρόταση και εθνική, πολιτική και κοινωνική συμφωνία. Ο απαιτούμενος κρίσιμος συσχετισμός δύναμης για την διαπραγμάτευση με τους δανειστές και την εξασφάλιση κοινωνικής στήριξης, μπορεί να επιτευχθεί μόνο σε συνθήκες εθνικής συναίνεσης. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται διακυβέρνηση εθνικής ενότητας όλων των πολιτικών δυνάμεων. Είναι ανώριμο, μικρονοηκό και άδικο να χλευάζεται ο Μανόλης Γλέζος για το αυτονόητο.
Σήφης Βαλυράκης
Πρώην Υπουργός