Οι ειδικοί με επικεφαλής τον δρα Ντέιβ Γουίλκινσον από το Πανεπιστήμιο John Moores στο Λίβερπουλ χρησιμοποίησαν μεγάλα υπολογιστικά μοντέλα βασισμένα στους μηχανισμούς της ατμόσφαιρας της Γης για να μελετήσουν πώς τα μικροσκοπικά μικρόβια μπορούν να διασκορπιστούν.
Ο Συμεών Κουμουτσάρης από το Διεθνές Ινστιτούτο Διαστημικής Επιστήμης στη Βέρνη τροποποίησε για τις ανάγκες της έρευνας υπολογιστικά μοντέλα που είχαν σχεδιαστεί για τη μελέτη της διασποράς σωματιδίων σκόνης.
Εστίασαν την προσοχή τους στο τι θα συνέβαινε αν απελευθέρωναν εικονικά μικρόβια τόσο από το νοτιότερο άκρο της Νότιας Αμερικής όσο και από το Μεξικό. Καθώς τα μικρόβια είναι πτητικοί οργανισμοί, όσα έχουν διάμετρο μέχρι 0,02 μικρόμετρα ή και λιγότερο μπορούν με άνεση να διασχίσουν αποστάσεις χιλιάδες χιλιομέτρων.
«Τα μικρόβια με διάμετρο μικρότερη από 0,009 μικρόμετρα, έφθασαν μέχρι την Αυστραλία», ανέφερε ο δρ. Ντέιβ Γουίλκινσον, από τη Σχολή Φυσικών Επιστημών και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου στο Λίβερπουλ.
«Οι πτητικοί οργανισμοί με τόσο μικροσκοπικές διαστάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν μικρόβια όπως βακτήρια και πολλές αμοιβάδες που είναι μονοκύτταροι οργανισμοί με ψευδοπόδια όπως επίσης και σπόρους από μύκητες. Αυτό που έδειξαν τα μοντέλα προσομοίωσης που εφαρμόσαμε επί έναν χρόνο ήταν ότι η διασπορά μικρότερων μικροβίων ήταν ιδιαίτερα επιτυχής και μάλιστα τα μικρόβια δεν πήγαιναν από ένα ημισφαίριο στο άλλο αλλά διασκορπίζονταν μόνο στο ημισφαίριο από όπου απελευθερώνονταν εικονικά».
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση «Biogeography», μόνο τα πιο μικρά μικρόβια μπορούν να ταξιδέψουν εύκολα ανάμεσα στις ηπείρους. Τα πιο μεγάλα (μεγαλύτερα από 20 μικρόμετρα) δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν εύκολα διηπειρωτικά ταξίδια.
Τα περισσότερα από αυτά που μεταφέρονται με τον αέρα φαίνεται πώς είναι αβλαβή. Ομως το ξέσπασμα συγκεκριμένων ασθενειών όπως η μηνιγγίτιδα στην υποσαχάρια Αφρική καθώς και ο αφθώδης πυρετός έχουν συνδεθεί στο παρελθόν με αερομεταφερόμενα μικρόβια.
Οι ειδικοί λένε ότι το υπολογιστικό μοντέλο που ανέπτυξαν εξετάζει μόνο τη μία πλευρά της μικροβιακής διασποράς. Κι αυτό γιατί από τη στιγμή που κάποιο μικρόβιο φθάσει σε μια περιοχή χρειάζεται να αναπαραχθεί και ενδεχομένως να ανταγωνιστεί άλλα μικρόβια που ήδη βρίσκονται εκεί.
Βέβαια πολλά είδη μικροβίων, διαφόρων διαστάσεων και μολυσματικής δράσης, δεν περιμένουν μόνο να φυσήξει για να μεταβούν σε κάποια άλλη ήπειρο. Πολλές φορές, αξιοποιούν τα επιτεύγματα της επιστήμης και ταξιδεύουν με… αεροπλάνο.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ενώ τον 12ο αιώνα η βουβωνική πανώλη χρειάστηκε τρία χρόνια να φθάσει από την Νότια Ιταλία στην Αγγλία, σήμερα τα μικρόβια που προσκολλώνται στα καθίσματα αεροπλάνων, στα φίλτρα αέρα ή ακόμα και στα χέρια των επιβατών χρειάζονται μόλις μερικές ώρες για να φθάσουν από τη μία άκρη της Ευρώπης στην άλλη.