Τις προτάσεις του ΤΕΕ/ΤΑΚ παρουσίασε στο διήμερο οδικής ασφάλειας που διοργανώθηκε στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Κρήτης στις Γούρνες ο πεόεδρος της Ν.Ε. ΤΕΕ/ΤΑΚ κ. ΓΙώργος Καφφετζάκης.
Αναλυτικά η ομιλία του κ. Καφφετζάκη:
“Η ακατανόητη οδική συμπεριφορά που έχει καθιερωθεί στην Ελλάδα, το κόστος της οποίας μετριέται σε ευρώ, σε υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου και το σπουδαιότερο σε ζωές. Μία οδική συμπεριφορά που χαρακτηρίζεται από μία άκρα επιθετικότητα, από φιγούρα και από μία πρωτοφανή ασέβεια. Η αιτία για αυτήν την κατάντια δεν ήταν μόνο η έλλειψη υποδομών, αλλά πρωτίστως η έλλειψη Παιδείας, είτε σε εκπαιδευτικό είτε σε κοινωνικό επίπεδο.
Υπάρχουν μερικά απλά πράγματα που μπορούμε όλοι να κάνουμε για να διατηρούμε τους δρόμους μας ασφαλείς. Συνοπτικά αναφέρω:
Διάσπαση της προσοχής
Εκπαίδευση οδηγών
Επιβολή του νόμου
Ικανότητα οδήγησης
Ζώνες ασφαλείας
Υπερβολική ταχύτητα
Στόχος του ΤΕΕ/ΤΑΚ είναι η ανάπτυξη ενός σχεδίου ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την Οδική Ασφάλεια στην Ανατολική Κρήτη και όχι μόνο, με αναλυτικό προσδιορισμό οράματος, στοχοθεσίας, στρατηγικής ολοκληρωμένων εκστρατειών καθώς και μεμονωμένες δράσεις.
Το ΤΕΕ/ΤΑΚ μπορεί να αναλάβει την πρωτοβουλία για τη συγκρότηση σώματος ενδιαφερόμενων φορέων που θα αναπτύξουν τη στρατηγική, θα καθορίσουν τα βασικά της στοιχεία και θα την υλοποιήσουν στο βαθμό των δυνατοτήτων τους.
Κρίσιμα στοιχεία που καθορίζουν την επιτυχία ανάλογων πρωτοβουλιών/ στρατηγικών, και μπορούν να ληφθούν υπόψη και στην παρούσα, είναι:
▪ Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης στο κρίσιμο ζήτημα του συνόλου των μεταφορών, των επιπτώσεων στο περιβάλλον, την οικονομία, την κοινωνία με έμφαση την οδική ασφάλεια όλων των μετακινούμενων,
▪ Η πληροφόρηση του κοινού με πραγματικά στοιχεία ατυχημάτων, συνθήκες υπαιτιότητας και ανάδειξης του ανθρώπινου παράγοντα ως βασικού στα τροχαία συμβάντα,
▪ Η πληροφόρηση του κοινού και βελτίωση της θετικής απόκρισής του σε θέματα ενίσχυσης της οδικής ασφάλειας και προώθησης των βιώσιμων μετακινήσεων,
▪ Η προβολή της σημασίας της οδικής ασφάλειας αναφορικά με την ποιότητα ζωής και η σημασία της πρόληψης των τροχαίων ατυχημάτων,
▪ Η ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του αστικού περιβάλλοντος πόλεων που λειτουργούν και στοχεύουν με γνώμονα την προώθηση της οδικής ασφάλειας,
▪ η παρακολούθηση με ποσοτικά στοιχεία της επιτυχίας/ απήχησης στο κοινό της στρατηγικής αυτής ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Η Σουηδική προσέγγιση στο ζήτημα της οδικής ασφάλειας, το Vision Zero (Όραμα Μηδέν), εκφράζει μια φιλοσοφία που μπορεί να συμπυκνωθεί σε μία πρόταση: Καμία απώλεια ζωής δεν είναι αποδεκτή. Η προσέγγιση του Οράματος Μηδέν έχει αποδειχθεί απόλυτα επιτυχής. Βασίζεται στο απλό γεγονός ότι είμαστε άνθρωποι και κάνουμε λάθη. Το οδικό σύστημα πρέπει να εξασφαλίζει την κυκλοφορία. Αλλά πρέπει επίσης, να είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να μας προστατεύει σε κάθε στροφή.
Το ΤΕΕ/ΤΑΚ μπορεί να αναλάβει την πρωτοβουλία συγκρότησης εσωτερικής ομάδας (πιθανά μια ομάδα διαφορετική της Μόνιμης Επιτροπής), η οποία θα καθορίσει τους βασικούς άξονες στρατηγικής, θα σχεδιάσει μία πιλοτική καμπάνια και θα αναλάβει την εύρεση εξωτερικών προσωπικοτήτων (αλληλέγγυων με την προσπάθεια) που θα προωθήσουν τα κεντρικά μηνύματα προς το κοινό.
Καθοριστικά στοιχεία για την επιτυχία της πρωτοβουλίας σε επίπεδο οργανωτικό είναι:
α. η επιλογή του στοχοθετούμενου κοινού που θα πρέπει να διαμορφώνεται σύμφωνα με τις ευάλωτες ομάδες ως προς την Οδική Ασφάλεια (ανήλικοι και ηλικιωμένοι μετακινούμενοι πεζή, νέοι 18-25 ετών μετακινούμενοι με μοτοσυκλέτα ή ΙΧ, επαγγελματίες οδηγοί δικύκλων, αλλοδαποί μετακινούμενοι, χειριστές αγροτικών μηχανημάτων ιδιαίτερα στην Κρήτη κ.ο.κ.),
Στην κατεύθυνση αυτή, εμείς ως ΤΕΕ/ΤΑΚ έχουμε ξεκινήσει και θα συνεχίσουμε αυτόν τον «βομβαρδισμό» της κοινωνίας, διοργανώνοντας τον περασμένο Νοέμβριο με επιτυχία δύο ημερίδες σε Νεάπολη και Ηράκλειο με σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και των ευάλωτων χρηστών.
β. η διαμόρφωση του κατάλληλου υλικού με παραδοσιακά και σύγχρονα εργαλεία και ενέργειες δημοσιότητας,
γ. μόνιμη ομάδα συνεργασίας με τα ΜΜΕ,
δ. η διάχυση του μηνύματος για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση να φτάσει στο κατά το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού,
ε. η συνεργασία με τον Ακαδημαϊκό κόσμο της Κρήτης, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πολυτεχνείο Κρήτης, ΤΕΙ, ΙΤΕ, με την ιδιότητα του χρήστη αλλά και του ειδικού, για διαμόρφωση προτάσεων,
στ. η μόνιμη συνεργασία με την Πολιτεία, την Τοπική αυτοδιοίκηση Α και Β βαθμού και τις συναρμόδιες Υπηρεσίες τους,
ζ. η μόνιμη συνεργασία με την Τροχαία, το ΕΚΑΒ, την Πυροσβεστική, αλλά και τους φορείς που εκτελούν μεταφορικό και συγκοινωνιακό έργο, όπως ΚΤΕΛ, ΤΑΞΙ, Μεταφορικές εταιρίες, Τουριστικά Λεωφορεία, Συλλόγους ενοικιαστών αυτοκίνητων, με το Ξενοδοχειακό και Εμπορο-βιομηχανικό Επιμελητήριο,
η. η συνεργασία με το Ιατρικό και Δικηγορικό Σύλλογο και διάφορους συλλόγους όπως μαμάδες στον δρόμο, ΣΟΣ Τροχαία κλπ, για τη ευαισθητοποίηση του κοινού για τις επιπτώσεις της έλλειψης Οδικής Ασφάλειας.
Οι παράγοντες που προκαλούν τα τροχαία δυστυχήματα συνήθως είναι τρεις:
α) Ο άνθρωπος, ως οδηγός ή πεζός
β) Το όχημα (παλαιότητα, κακή συντήρηση κ.λπ.)
γ) Ο δρόμος (κατάσταση της οδού, οδική σήμανση, εξοπλισμός κ.λπ.).
Για τα δυο τελευταία δεν έχουμε να γράψουμε ή να πούμε πολλά, ειδικά για την Κρήτη, καθώς είναι χιλιοειπωμένα, αν και θα περίμενε κανείς, ως Μηχανικοί, να αναφερθούμε ως επί το πλείστον στα θέματα των Υποδομών. Κι όμως αυτή την φορά θα ασχοληθούμε με τον πρώτο παράγοντα που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ευθύνης στα τροχαία ατυχήματα: Τον άνθρωπο. Το ποσοστό ευθύνης του ξεπερνά το 85%. Η διαπίστωση αυτή είναι χρήσιμη, γιατί δείχνει την κύρια κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να συγκεντρωθεί το ενδιαφέρον της Πολιτείας για τον περιορισμό των τροχαίων ατυχημάτων.
Ο άνθρωπος λοιπόν για να μην κάνει λάθη πρέπει να μάθει. Έτσι φτάνουμε σε κάτι το οποίο δεν διδαχθήκαμε ποτέ στην Ελλάδα και λέγεται «Κυκλοφοριακή Αγωγή».
Αυτό που τελικά πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι ο χρήστης – άνθρωπος δημιουργεί το ατύχημα και όχι τόσο η Υποδομή. Φυσικά και θα πρέπει να υπάρχει μια σωστή Υποδομή ώστε να δρα συγχωρητικά στο ανθρώπινο λάθος.
Η ίδια πρωτοβουλία που προτείνει το ΤΕΕ/ΤΑΚ μπορεί να διαμορφώσει σχέδιο προτάσεων για την ενίσχυση και άλλων τομέων/ βασικών πυλώνων ενίσχυσης της Οδικής Ασφάλειας, δηλαδή τη διαχείριση της ταχύτητας, την συστηματική παρακολούθηση και ανασχεδιασμό υποδομών, τη μείωση επιπέδου έκθεσης στον κίνδυνο ατυχήματος, τη διαχείριση απόκρισης στη σύγκρουση”.
