Η νέα μελέτη απομυθοποιεί την ευρέως διαδεδομένη εντύπωση ότι η πλάτη είναι το «καλύτερο» μέρος για φαγούρα και ξύσιμο.
Οι ερευνητές από τη Βρετανία, τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία και τη Σιγκαπούρη, με επικεφαλής τον καθηγητή Γνωστικών Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου «Τζον Μουρς» του Λίβερπουλ Φράνσις ΜακΓκλόουν, μέλος του Διεθνούς Φόρουμ για την Μελέτη του Κνησμού, υπέβαλαν μια ομάδα εθελοντών 22 έως 59 ετών στο «μαρτύριο» της φαγούρας, καθώς τους έτριψαν με ένα φυτό που διέθετε μικροσκοπικά τριχίδια, τα οποία ερεθίζουν εύκολα το δέρμα.
Οι επιστήμονες επικέντρωσαν την πρόκληση φαγούρας κυρίως σε τρεις ευαίσθητες περιοχές, στους βραχίονες, στους αστραγάλους και στην πλάτη. Στους εθελοντές απαγορεύτηκε να ξυστούν επί πέντε λεπτά, ενώ ταυτόχρονα τους ζητήθηκε να βαθμολογούν την ένταση του κνησμού. Στη συνέχεια, οι εθελοντές μπόρεσαν να ξυστούν σε όλα τα μέρη με ένα παρόμοιο εργαστηριακό βουρτσάκι, ενώ πάλι βαθμολόγησαν το βαθμό ευχαρίστησής τους.
Το πείραμα έδειξε ότι ο αστράγαλος προκαλούσε την μεγαλύτερη φαγούρα, αλλά και την εντονότερη, καθώς επίσης την μεγαλύτερη σε διάρκεια, απόλαυση στο ξύσιμο. Αντίθετα, η φαγούρα στα χέρια ήταν η μικρότερη, όπως στην ίδια περιοχή ήταν μικρότερη σε ένταση και σε διάρκεια η ευχαρίστηση από το ξύσιμο.
Η έρευνα επιβεβαίωσε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η φαγούρα, τόσο μεγαλύτερη είναι
γενικά και η ικανοποίηση από το ξύσιμο, ενώ φάνηκε ότι το ξύσιμο στην πλάτη είναι το πιο αποτελεσματικό για την μετρίαση της φαγούρας στη συνέχεια.
Προς το παρόν, οι δερματολόγοι δεν έχουν κάποια εξήγηση γιατί τελικά ο αστράγαλος είναι τόσο επιρρεπής στον κνησμό. Μια πιθανή εξελικτική ερμηνεία είναι ότι επειδή το συγκεκριμένο ακάλυπτο σημείο στους ξυπόλυτους προγόνους μας ερχόταν πιο εύκολα σε επαφή με έντομα και μικρόβια, αναπτύχθηκε στο συγκεκριμένο σημείο του ανθρώπινου σώματος μια ιδιαίτερη υπερευαισθησία, ώστε το επικίνδυνο ξένο σώμα να απομακρύνεται με το ξύσιμο.
Ο κνησμός είναι ένα πολύ δυνατό αίσθημα και οι επιστήμονες ξέρουν περιπτώσεις ατόμων που έχουν χάσει ένα πόδι, όμως συνεχίζουν να νιώθουν φαγούρα σε αυτό και την ακατανίκητη επιθυμία να ξύσουν το ανύπαρκτο άκρο τους.