Τρόπους και ιδέες για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, σε πρώτο βαθμό, και για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου στη Συρία αναζήτησαν την Παρασκευή στην Τυνησία περισσότεροι από εξήντα «Φίλοι της Συρίας» χωρίς τη συμμετοχή της Ρωσίας και της Κίνας.
Καθώς οι δυτικές χώρες αναζητούν –χωρίς αποτέλεσμα ως τώρα– τρόπους για την διπλωματική επίλυση και απορρίπτουν την ιδέα της στρατιωτικής επέμβασης, προκρίνουν εμμέσως πλέον την λύση του εξοπλισμού των ανταρτών και αρχίζουν να αναβαθμίζουν το ρόλο της αντιπολίτευσης ως μοναδικού συνομιλητή. Αλλά την ίδια ώρα, οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται αμείωτοι και η ανθρωπιστική κρίση παίρνει τεράστιες διαστάσεις.
Πάνω από εξήντα δυτικές και αραβικές χώρες έλαβαν μέρος στη συνάντηση της Τύνιδας με στόχο να καταρτιστεί ένα σχέδιο για να παρασχεθεί ανθρωπιστική βοήθεια στο συριακό λαό και να κλιμακωθεί η πίεση στη Δαμασκό. Ηχηρές οι απουσίες της Ρωσίας και της Κίνας, από τη σύνοδο αποχώρησε όμως και η Σαουδική Αραβία καταγγέλλοντας την αδράνεια μπροστά στο συριακό πρόβλημα όπως και ότι η ανθρωπιστική δράση δεν αρκεί.
Στα συμπεράσματα η ομάδα κάλεσε τη Συρία «να σταματήσει αμέσως κάθε μορφή βίας», ώστε να επιτραπεί η πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας, ενώ «δεσμεύτηκε να λάβει μέτρα για την εφαρμογή και την ενίσχυση των κυρώσεων κατά του καθεστώτος».
Επιπλέον σημειώνει το αίτημα του Αραβικού Συνδέσμου στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, να σχηματιστεί μια κοινή ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ και των αραβικών χωρών.
Η ομάδα των Φίλων «επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή της στην ακεραιότητα, την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας» και τονίζει την ανάγκη για μια πολιτική λύση στην κρίση. Ζητεί από την κυβέρνηση της Συρίας «να επιτρέψει την ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση των ανθρωπιστικών οργανώσεων» στις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από την καταστολή– ιδιαίτερα την Χομς.
Τέλος, η ομάδα αναγνωρίζει το Εθνικό Συμβούλιο της Συρίας ως «νόμιμο εκπρόσωπο των Σύρων, που αναζητούν ειρηνική δημοκρατική αλλαγή» και το ενθαρρύνει να σχηματίσει μια αντιπροσωπευτική ομάδα, που θα περιλαμβάνει όλες τις πολιτικές τάσεις.
Παραταύτα, ο Τυνήσιος υπουργός Εξωτερικών Ραφίκ Αμπντεσαλέμ δήλωσε ότι οι δυτικές και οι αραβικές χώρες ενδέχεται να αναγνωρίσουν το Συμβούλιο και ως νόμιμο εκπρόσωπο του συριακού λαού στη διάρκεια της επόμενης διάσκεψης που θα πραγματοποιηθεί σε τρεις εβδομάδες στην Κωνσταντινούπολη. Παρόλα αυτά το σημείο αυτό δεν περιλαμβανόταν στην τελική ανακοίνωση.
Νωρίτερα στις τοποθετήσεις οι υπουργοί ήταν περισσότερο ευθείς.
Η κυβέρνηση του Άσαντ «θα έχει ακόμη περισσότερο αίμα στα χέρια της» αν δεν συμφωνήσει σε ένα διεθνές αίτημα να επιτρέψει την είσοδο στη χώρα σε επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια, επισήμανε σε υψηλούς τόνους η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον. Κάλεσε δε «τα έθνη που συνεχίζουν να προστατεύουν και να εξοπλίζουν το καθεστώς, να σταματήσουν αμέσως».
«Πρέπει όλοι να φανούμε σκληροί στο τι περισσότερο μπορούμε να κάνουμε», τόνισε τέλος σε αυστηρό τόνο.
Έκκληση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εκδώσει επείγον ψήφισμα για την κατάπαυση του πυρός στη Συρία έκανε από την πλευρά του ο επικεφαλής του Αραβικού Συνδέσμου Νάμπιλ Ελ Αράμπι. Το Κατάρ ζήτησε τη δημιουργία μιας αραβικής ειρηνευτικής δύναμης για τη Συρία, η Τουρκία επέμεινε στην επιβολή ενός ευρύτερου εμπάργκο όπλων.
Προχωρώντας ένα βήμα παρακάτω, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Αλέν Ζιπέ δήλωσε ότι θεωρεί το Εθνικό Συριακό Συμβούλιο νόμιμο συνομιλητή της διεθνούς κοινότητας, χωρίς να δεσμευτεί ωστόσο σε μια επίσημη αναγνώρισή του.
Αντιθέτως ο Τυνήσιος πρόεδρος Μονσέφ Μαρζούκι δήλωσε ότι μία πολιτική λύση, η οποία θα προσφέρει στον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ μία δυνατότητα ασφαλούς απομάκρυνσής του από την εξουσία, θα ήταν ο προσφορότερος τρόπος για να τερματιστεί η κρίση. Προσέφερε δε το παράδειγμα της Τυνησίας.
Ωστόσο ο Άσαντ φαίνεται ότι έχασε την συμπαράσταση της Χαμάς: ο πρωθυπουργός της παλαιστινιακής οργάνωσης στη Γάζα χαιρέτισε από το Κάιρο τον αγώνα του συριακού λαού «για την ελευθερία και τη δημοκρατία».
Η Χαμάς στηριζόταν για πολλά χρόνια από τη Συρία και το πολιτικό γραφείο της
βρίσκεται στη Δαμασκό. Σύμφωνα όμως με δημοσιογραφικές πληροφορίες ο εξόριστος ηγέτης της, Χάλεντ Μεσάαλ, καθώς και άλλοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, πλέον δεν μένουν μόνιμα στη συριακή πρωτεύουσα.
Το καθεστώς Άσαντ έκανε πάντως ορατή την παρουσία του και στην Τύνιδα: εκατοντάδες υποστηρικτές του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ μπήκαν διά της βίας στους περιβάλλοντες χώρους του ξενοδοχείου στην Τύνιδα όπου προετοιμαζόταν η σύνοδος. Απωθήθηκαν με τα γκλόμπ από την Αστυνομία.
Κυρώσεις από την ΕΕ, κινήσεις του ΟΗΕ
Στις Βρυξέλλες, ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές είπαν ότι κατονομάστηκαν επτά υπουργοί στη Συρία οι οποίοι αντιμετωπίζουν κυρώσεις για την αιματηρή καταστολή στη χώρα. Ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και πάγωμα πόρων θα επιβληθεί στους υπουργούς Υγείας, Παιδείας, Προεδρίας, Επικοινωνιών και Τεχνολογίας, Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων, Βιομηχανίας και Μεταφορών.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αναμένεται ακόμη να εγκρίνουν τη Δευτέρα κυρώσεις οι οποίες θα στρέφονται επίσης εναντίον της Κεντρικής Τράπεζας της Συρίας, θα απαγορεύουν το εμπόριο χρυσού και διαμαντιών, καθώς και τις εμπορικές αεροπορικές πτήσεις.
Τα μέτρα θα ισχύσουν από τη Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου.
* Η Γαλλία απέστειλε ξανά τον πρεσβευτή της στη Συρία δύο εβδομάδες αφού τον είχε ανακαλέσει για διαβουλεύσεις ώστε να συζητηθεί η επιδεινούμενη βία στη χώρα. Ο πρεσβευτής θα αποπειραθεί επίσης να διαπραγματευτεί την απομάκρυνση από τη χώρα μιας Γαλλίδας δημοσιογράφου κι ενός Βρετανού φωτογράφου που τραυματίστηκαν στη Χομς.
Κινητικότητα για μία διπλωματική λύση υπάρχει και από την πλευρά του ΟΗΕ ο οποίος όρισε τον πρώην ΓΓ του Οργανισμού Κόφι Άναν «κοινό απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών και του Αραβικού Συνδέσμου για την κρίση στη Συρία». Ο Άναν, που θα έχει έναν αναπληρωτή από αραβική χώρα ο οποίος δεν έχει γίνει γνωστός, έκανε έκκληση σε όλες τις πλευρές να συνεργαστούν για τον τερματισμό της βίας και για την εξεύρεση ειρηνικής λύσης.
Το διορισμό του Άναν στηρίζει η Ρωσία αλλά και η Συρία, όπως γνωστοποιήθηκε διά μέσου της Μόσχας.