Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα πρέπει να διαβιβάσει τον φάκελο στο υπουργείο Οικονομικών, ώστε να εγκριθούν οι πιστώσεις και στη συνέχεια ο φάκελος να διαβιβασθεί στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία (ΜΕΑ) στις Βρυξέλλες, για να υποβληθεί στην Ευρωπαική Επιτροπή.
Επίκαιρη η αναμπέλωση του Κρητικού αμπελώνα
Σύμφωνα με την μελέτη οι αμελώνες στην Κρήτη και ειδικά στο Ηράκλειο επλήγησαν από τον περονόσπορο περισσότερο από κάθε άλλη περιοχή της χώρας.
Μάλιστα οι μελετητές επισημαίνουν πως «τα ποσοστά προσβολής της συμβατικής καλλιέργειας της ποικιλίας Σουλτανίνα με προορισμό την παραγωγή σταφίδας ήταν διπλάσια σε σχέση με την αντίστοιχη καλλιέργεια για την παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλιών.
Η έλλειψη ενδιαφέροντος μετά τη σχετική αποδέσμευση της στρεμματικής απόδοσης, το υψηλό κόστος παραγωγής και η αρνητική εμπειρία των σταφιδοπαραγωγών από τη διάθεση του προϊόντος ερμηνεύουν αφενός την αυξημένη αδιαφορία για την τύχη της καλλιέργειας και αφετέρου καθιστούν επίκαιρες τις προτάσεις που το 2006 είχαν διατυπωθεί από την ομάδα εργασίας στη «Μελέτη για την αναμπέλωση του Κρητικού Αμπελώνα» που με πρωτοβουλία της τότε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ηρακλείου είχε εκπονηθεί.
Αντίθετα, στην παραγωγή επιτραπέζιας Σουλτανίνας, το ενδιαφέρον των αμπελουργών, η αυξημένη φροντίδα στους αμπελώνες, η έγκαιρη και αποτελεσματική κάλυψη των αμπελώνων με φυτοπροστατευτικά προϊόντα και η συνεχής παρακολούθηση ελαχιστοποίησε την ένταση της προσβολής και τις ζημίες.»
Τα συμπεράσματα της μελέτης
«Συμπερασματικά, οι παράγοντες που συνέβαλαν στην εμφάνιση της επιδημίας περονόσπορου και τις συνακόλουθες μεγάλες ζημιές στην αμπελουργική παραγωγή το 2011 ήταν:
α) Η πορεία των μετεωρολογικών μεταβλητών, που όπως αναλύθηκε στα προηγούμενα παρουσίασαν σχεδόν ακραίες τιμές σε ορισμένες τουλάχιστον αμπελουργικές περιοχές.
Επομένως ένα σημαντικό μέρος των ζημιών στους συμβατικούς αμπελώνες μπορεί να αποδοθεί στα καιρικά φαινόμενα που ανάλογα με τις λοιπές συνθήκες συχνά πλησιάζει ή και υπερβαίνει το 45-50%.
Στους βιολογικούς αμπελώνες, η εκτίμηση της ομάδας εργασίας είναι ότι το σύνολο των ζημιών θα πρέπει να αποδοθεί στα καιρικά φαινόμενα δεδομένης της φύσης της καλλιέργειας και του ενδιαφέροντος που δείχνουν για τους αμπελώνες τους οι βιοκαλλιεργητές.
β) Η ανεπαρκής αντιμετώπιση των αρχικών γενεών του παρασίτου από μερίδα παραγωγών, η οποία στη συνέχεια λόγω και των ευνοϊκών περιβαλλοντικών συνθηκών οδήγησε στην ανάπτυξη υψηλού δυναμικού μολύσματος μέσα στον αμπελώνα, καθιστώντας αδύνατο τον περαιτέρω έλεγχο της ασθένειας.
γ) Η συνύπαρξη στην ίδια αμπελουργική περιοχή περιποιημένων και εγκαταλειμμένων ή ανεπαρκώς προστατευμένων από τον περονόσπορο αμπελώνων με πολύ υψηλό δυναμικό μολύσματος, που είχε σαν αποτέλεσμα τη συνεχή αερομεταφορά μολύσματος από τους εγκαταλειμμένους ή τους ανεπαρκώς προστατευμένους στους περιποιημένους αμπελώνες
δ) Η μη επαρκής παρακολούθηση από τους παραγωγούς των εκδιδόμενων από τα κατά τόπους Κέντρα Προστασίας Φυτών του ΥΑΑΤ δελτίων γεωργικών προειδοποιήσεων.
ε) Η έλλειψη σχετικής εμπειρία γεωπόνων και παραγωγών στην αντιμετώπιση του περονοσπόρου σε ορισμένες περιοχές της χώρας, στις οποίες δεν ήταν συχνή η εμφάνιση της ασθένειας στο παρελθόν.
στ) Η αναμενόμενη χαμηλή τιμή πώλησης των προϊόντων (κυρίως για τα οινοστάφυλα), η οποία αποθάρρυνε τους παραγωγούς στην εφαρμογή των απαιτούμενων πολυδάπανων ψεκασμών.
ζ) Η υψηλή τιμή αγοράς των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
η) Παράγοντες που σχετίζονται με τη «δομή-οργάνωση-αμπελοκομική τεχνική» αμπελώνων, ανάλογα με την αμπελουργική περιοχή»
Οι προτάσεις των μελετητών
«Επειδή, τα φαινόμενα των επιδημιών είναι πιθανόν να εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα στο μέλλον θα πρέπει να ληφθούν μέτρα αποτελεσματικά και λυσιτελή, για την αποτροπή εμφάνισης παρόμοιων φαινομένων.
Στην κατεύθυνση αυτή προτείνονται:
α) Σε θεσμικό επίπεδο, αντιμετώπιση του προβλήματος των σχολαζόντων ή εγκαταλελειμμένων αμπελώνων με την εφαρμογή προγράμματος αναδιάρθρωσης του ελληνικού αμπελώνα και συντεταγμένης αναμπέλωσης είτε με αναφυτεύσεις είτε με την αλλαγή δια του εμβολιασμού των ποικιλιών στις οποίες η διάθεση του προϊόντος είναι προβληματική. Στην ίδια κατεύθυνση θα πρέπει να διασφαλιστεί με κριτήρια ποιότητας των παραγόμενων αμπελουργικών προϊόντων ένα αξιοπρεπές εισόδημα στον έλληνα αμπελουργό, ιδιαίτερα του αμπελο-οινικού τομέα.
β) Σε λειτουργικό επίπεδο, αναβάθμιση του ρόλου και της λειτουργίας των υπηρεσιών γεωργικών προειδοποιήσεων για την έγκαιρη και αποτελεσματική ενημέρωση και προειδοποίηση των αμπελουργών σε ότι αφορά την εμφάνιση των ασθενειών, ώστε οι τελευταίοι να προχωρούν στα ενδεδειγμένα προληπτικά μέτρα προστασίας των αμπελώνων τους για την ελαχιστοποίηση των ζημιών, τη μείωση του κόστους των επεμβάσεων, και την προστασία του περιβάλλοντος και των καταναλωτών. Στην ίδια κατεύθυνση θα ήταν σκόπιμη και η επαναφορά του δελτίου καιρού για τους αγρότες στα ΜΜΕ
γ) Σε πρακτικό και αμπελοκομικό επίπεδο, ανάληψη πρωτοβουλιών είτε από τις αμπελουργικές ενώσεις, οργανισμούς και συνεταιρισμούς είτε από τις υπηρεσίες της περιφερειακής κυρίως διοίκησης είτε της κεντρική διοίκησης ώστε οι σύγχρονες μέθοδοι και συστήματα οργάνωσης των αμπελώνων (συστήματα μόρφωσης, κλάδεμα καρποφορίας, χλωρά κλαδέματα κ.ά.) να αποτελούν αποτελεσματικά εργαλεία που θα συμβάλουν στη μείωση των προσβολών από παθογόνα, προσαρμοσμένα στα δεδομένα εδαφοκλιματικά περιβάλλοντα. Στην ίδια κατεύθυνση θα πρέπει να αναδειχθεί και ο σημαντικός ρόλος της ορθής επιλογής του κατάλληλου υποκειμένου και της καλλιεργούμενης ποικιλίας αμπέλου.»
Δείτε εδώ ολόκληρη την μελέτη για τις ζημιές του 2011 απο τον περονόσπορο στα αμπέλια