Ακολουθεί η ομιλία του κ. Βολουδάκη:
«Απαίτηση της κοινωνίας η αναδιοργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης»
Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω την έναρξη των εργασιών της ημερίδας συνεργασίας της Task Force με στελέχη της ελληνικής δημόσιας διοίκησης.
Αυτό που γίνεται μέσα από τη συνεργασία μας με την Task Force είναι μια πολύ σημαντική ευκαιρία για την πατρίδα μας. Μας δίνεται η ευκαιρία να αξιοποιήσουμε ως τεχνικούς συμβούλους ανώτατους κρατικούς λειτουργούς κρατών μελών της ΕΕ, οι οποίοι έχουν αντιμετωπίσει με επιτυχία, ο καθένας στον τομέα του, προβλήματα σαν αυτά που επιχειρούμε σήμερα και εμείς να επιλύσουμε.
Η σημαντική αυτή ευκαιρία, βασίζεται σε μια πολύ απλή ιδέα : όσο δύσκολα, όσο περίπλοκα, όσο ιδιαίτερα κι αν είναι τα προβλήματα που έχει κανείς να αντιμετωπίσει, είναι βέβαιο ότι κάπου στον κόσμο, σε κάποια ιστορική στιγμή, έχουν αντιμετωπισθεί παρεμφερή προβλήματα. Δεν χρειάζεται λοιπόν να ανακαλύπτουμε ξανά και ξανά τον τροχό: μπορούμε να αξιοποιούμε τη διεθνή εμπειρία, ιδιαίτερα μάλιστα τις ονομαζόμενες «βέλτιστες πρακτικές». Αυτό ακριβώς γίνεται στα πλαίσια της συνεργασίας της ελληνικής δημόσιας διοίκησης με την Task Force, καθώς και ειδικότερα με τη Γαλλία που έχει αναλάβει το συντονισμό της τεχνικής βοήθειας ως προς τη Διοικητική Μεταρρύθμιση. Ανάλογα με τις δικές μας προτεραιότητες, συνεργαζόμαστε με εκπροσώπους κρατών μελών της ΕΕ που έχουν να επιδείξουν επιτυχημένα παραδείγματα πολιτικών, τους οποίους καλούμε για να μας μεταφέρουν συμβουλευτικά την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους για την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων. H εμπειρία αυτή και η τεχνογνωσία, προσαρμόζεται στη συνέχεια στις ιδιαίτερες συνθήκες και ανάγκες της πατρίδας μας.
Η αξιολόγηση των δομών της δημόσιας διοίκησης, η οποία αποτελεί αντικείμενο της σημερινής ημερίδας, βρίσκεται στην καρδιά της προσπάθειας της Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Δεν είναι βέβαια η αξιολόγηση των δομών αυτοσκοπός. Είναι ένα μέσο που οδηγεί στην αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης, ώστε να καταστεί αυτή λειτουργική και αποτελεσματική, στην υπηρεσία του πολίτη.
Η αξιολόγηση των δομών, των υπηρεσιών του δημοσίου με άλλα λόγια, ακολουθείται από την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων. Όπως όλοι στην κοινωνία αξιολογούμαστε κάθε στιγμή, έτσι πρέπει να αξιολογούνται και οι δημόσιοι υπάλληλοι. Είναι μια αυτονόητη αλήθεια, που γίνεται σήμερα αποδεκτή διεθνώς. Αυτοί που αρνούνται την αξιολόγηση, δυσχεραίνουν την προσπάθεια της μεταρρύθμισης, αλλά παράλληλα αδικούν τους ίδιους τους δημοσίους υπαλλήλους. Κι αυτό γιατί με την άρνηση της αξιολόγησης επιτρέπουν την καλλιέργεια και αναπαραγωγή στην κοινωνία των πλέον αρνητικών στερεοτύπων για τους δημοσίους υπαλλήλους. Στερεοτύπων που – όπως συμβαίνει συνήθως με τα στερεότυπα – δεν αποδίδουν την πραγματικότητα.
Η αξιολόγηση των δομών της δημόσιας διοίκησης πρέπει να οδηγεί σε πρακτικά αξιοποιήσιμα συμπεράσματα, προς την κατεύθυνση της συγκροτήσεως αποτελεσματικού κράτους, το οποίο θα λειτουργεί με την ελάχιστη δυνατή γραφειοκρατική επιβάρυνση, εντός των ορίων των δημοσιονομικών στόχων. Μέρος της αξιολόγησης αποτελεί και ο σχεδιασμός του βέλτιστου επιπέδου στελέχωσης των υπηρεσιών, με υπολογισμό του απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού, και ένταξή του στα νέα οργανογράμματα, με σαφώς προσδιορισμένο αντικείμενο εργασιών για κάθε οργανική θέση.
Έχει ως σήμερα συντελεσθεί μεγάλη πρόοδος, χάρη στις δικές σας προσπάθειες. Οι εξαιρετικά κρίσιμες όμως συνθήκες που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας, επιβάλλουν να έχουμε την ευελιξία να αναθεωρούμε τον τρόπο της δουλειάς μας, όπου διαπιστώνουμε ότι αυτό είναι αναγκαίο. Οφείλουμε να γίνουμε περισσότερο αποτελεσματικοί, να επιταχύνουμε τους ρυθμούς μας, να λειτουργήσουμε με μεγαλύτερη προσήλωση σε ξεκάθαρους στόχους. Σε αυτή την κατεύθυνση, συμφωνήσαμε τον περασμένο Αύγουστο με τον Υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Α. Μανιτάκη, πάνω σε ένα κείμενο αρχών για την αξιολόγηση των δομών της Δημόσιας Διοίκησης. Το κείμενο αυτό, το οποίο εξειδικεύει πέντε επιμέρους στόχους, παρουσιάστηκε ήδη στους επικεφαλής των ομάδων αξιολόγησης. Θα επαναλάβω επιγραμματικά τα βασικά σημεία του, με σύντομα επεξηγηματικά σχόλια.
Τα συμπεράσματα της αξιολόγησης πρέπει να αξιοποιηθούν για την επίτευξη των εξής πέντε ειδικότερων στόχων:
1. Τον επανασχεδιασμό των αρμοδιοτήτων που ασκούν οι δομές της δημόσιας διοίκησης, με κατάργηση αρμοδιοτήτων στις οποίες παρατηρείται αλληλεπικάλυψη με αρμοδιότητες άλλων φορέων και δομών, ή που ενδεχομένως δεν προσφέρουν πραγματική υπηρεσία στην κοινωνία. Στις σημερινές συνθήκες, πρέπει να δούμε τα πάντα από την αρχή. Μέσα στα όσα θεωρούσαμε για δεκαετίες δεδομένα στη δημόσια διοίκηση, βρίσκονται βεβαίως αρκετά θετικά σημεία της συγκρότησης ενός ευνομούμενου κράτους, βρίσκονται όμως και οι ρίζες των προβλημάτων μας. Πρέπει να δούμε τα πάντα με νέα ματιά και καθαρό μυαλό, μακριά από αγκυλώσεις και προκαταλήψεις του παρελθόντος.
2. Την ελαχιστοποίηση του αριθμού των οργανικών μονάδων της δημόσιας διοίκησης (φορέων, γενικών διευθύνσεων, διευθύνσεων και τμημάτων). Η λειτουργία πολλών μονάδων και υποδιαιρέσεων μονάδων, δυσχεραίνει τη λειτουργία του κράτους, δυσχεραίνει τον έλεγχο ως προς τη διαφανή και χρηστή διαχείριση, και επιβαρύνει με περιττό κόστος το φορολογούμενο πολίτη. Μια σύγχρονη δομή κράτους, που αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες, μπορεί – και πρέπει- να είναι περισσότερο λιτή.
3. Την ελαχιστοποίηση των ενδιαμέσων σταδίων των διοικητικών διαδικασιών, ώστε να ελαχιστοποιείται ο χρόνος υλοποίησης των παρεμβάσεων της διοίκησης. Εδώ βρίσκεται ένα από τα κλειδιά της καταπολέμησης της γραφειοκρατίας. Δεν είναι δυνατόν ένα σχέδιο εγγράφου να φέρει πολλές φορές πάνω από δέκα υπογραφές. Συμβαίνει όμως, και πρέπει να πάψει να συμβαίνει. Και σε αυτό το σημείο, η συμβολή των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών είναι καθοριστική.
4. Τη λειτουργία κάθε οργανικής μονάδας εντός αυστηρού πλαισίου προϋπολογισμού. Πρόκειται για μια αυτονόητη προϋπόθεση, όχι μόνο ρεαλιστικής λειτουργίας, αλλά και αποτελεσματικής και δίκαιης (ως προς τη διαχρονική της διάσταση) λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης. Τα αποτελέσματα της παραγνώρισης αυτής της αυτονόητης αρχής είναι γνωστά και προφανή : οι νεώτερες γενιές καλούνται να υποστούν το βάρος της διόρθωσης λαθών παλαιοτέρων εποχών. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δε θα κληροδοτήσουμε αντίστοιχα βάρη στις επόμενες γενιές, κι ένα βασικό μέσο προς την κατεύθυνση αυτή είναι και ο σεβασμός του δημοσιονομικού πλαισίου λειτουργίας.
5. Την βελτιστοποίηση της ανταπόκρισης στα ερεθίσματα τα προερχόμενα από την κοινωνία (αιτήματα φορέων και πολιτών, αλλαγές αντικειμενικών συνθηκών, κλπ). Ο πέμπτος κατά σειρά αναφοράς στόχος, δεν είναι σε καμιά περίπτωση ο τελευταίος σε σημασία. Η συγκρότηση Δημόσιας Διοίκησης λειτουργικής και αποτελεσματικής, δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι ένα μέσο για να υπηρετηθούν οι ανάγκες της κοινωνίας, οι ανάγκες των πολιτών.
Ο τελικός στόχος της αναδιοργάνωσης της Δημόσιας Διοίκησης προωθείται παράλληλα με την ανάπτυξη της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, όπως ακριβώς ανέφερε ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης αυτής. Έχουμε ήδη δώσει δείγματα γραφής : Στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, εδώ και λίγες μέρες η διακίνηση των εγγράφων γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, με ψηφιακή υπογραφή. Στο πλαίσιο της Επιτροπής Συντονισμού της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης έχουμε ήδη θέσει το φιλόδοξο στόχο της επέκτασης της πολιτικής αυτής σε όλα τα Υπουργεία ως το τέλος του Ιουνίου του 2013. Στις επόμενες ημέρες, θα παρουσιάσουμε το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα της επίτευξης του στόχου αυτού, αλλά και την επόμενη φάση του, με την παροχή δυνατότητας ψηφιακής υπογραφής και σε όσους πολίτες το επιθυμούν.
Κυρίες και κύριοι,
Το έργο της Διοικητικής Μεταρρύθμισης που βρίσκεται μπροστά μας είναι αναμφίβολα δύσκολο. Έχουμε όμως ήδη κάποια δείγματα γραφής που μας επιτρέπουν να αισιοδοξούμε. Δείγματα γραφής που επετεύχθησαν αξιοποιώντας στο έπακρο τις δυνάμεις του ανθρώπινου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης, με νέο τρόπο σκέψης και δράσης. Απαιτείται από εμάς να προχωρήσουμε με ταχείς ρυθμούς, ξεπερνώντας και τους ίδιους τους εαυτούς μας. Οι στόχοι είναι φιλόδοξοι, είναι όμως εφικτοί. Η επίτευξή τους αποτελεί απαίτηση της ελληνικής κοινωνίας, η οποία θα κρίνει τελικά όλους μας.
Σας ευχαριστώ πολύ\”.