Αν ο καθένας από εμάς ψάξει βαθιά μέσα του, θα συνειδητοποιήσει ότι δεν έχει αποδεχτεί το νέο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο καλείται να ανταπεξέλθει. Ενώ αυτό το ενδόμυχο συναίσθημα έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα σε αρκετούς συμπολίτες μας, συνδυαστικά αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία αλλαγής στάσης ζωής, διαφορετικής αντιμετώπισης καθημερινών προβλημάτων και αναθέρμανσης αξιών.
Tο γεγονός ότι υπάρχουμε ακόμα ως κοινωνία και έθνος, από μόνο του δίχνει οτι είμαστε εθελοντές σε αυτήν τη μεγάλη προσπάθεια της χώρας, άσχετα από τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός. Ο εθελοντισμός όπως τον βιώνει ο καθένας μας σήμερα μπορεί να εκφραστεί ως μια διάσταση ακτιβισμού. Δηλαδή, στην διαδικασία εσωτερικής μας αποδοχής της δεδομένης οικονομικο-κοινωνικής κατάστασης, συμμετέχουμε ενεργά, είτε παραδομένοι είτε αντιδρώντας. Όμως συμμετέχουμε. Άλλαξε το κράτος από αυτήν την αντίδρασή μας, ή ελπίζουμε να αλλάξει πολύ γρήγορα; Νομίζω όχι. Επομένως, αφού τα κενά στο κράτος και τους μηχανισμούς του δεν καλύπτονται άμεσα, ο εθελοντισμός μας, όπως τον περιέγραψα, σίγουρα δεν αρκεί για να λύσουμε τα προβλήματά μας ή να βελτιώσουμε τα επίπεδα της ποιότητας ζωής, κοινός στόχος των περισσοτέρων.
Τομείς στους οποίους μπορεί κάποιος να δραστηριοποιηθεί προσφέροντας άμισθη εργασία ή υπηρεσία, αξιοποιώντας ταυτόχρονα τον ελεύθερο χρόνο είναι η εκπαίδευση, η πληροφορία, η υγεία, τα συσσίτια, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον κλπ. Πεδίο δόξης λαμπρό λοιπόν, για όποιον επιθυμεί να καλύψει εσωτερικές ανάγκες καθώς και κρατικά κενά ή αδυναμίες. Προσοχή όμως, γιατί όποιος φοράει ράσα δε σημαίνει ότι είναι παππάς. Ο εθελοντισμός μπορεί να μην αποτελεί το ελαφρύ σωσίβιο που θα διαφυλάξει από τον ανθρώπινο πόνο αλλά να είναι βαρίδι για μια κοινωνία όταν κρύβονται άλλες, όχι τόσο αγνές προθέσεις. Και επειδή δεν μπορούν να βλέπουν όλοι πίσω από τη βιτρίνα, οφείλει το κράτος να προστατεύει τουλάχιστον αυτόν που προσφέρει χρόνο ή χρήμα για την ανάγκη του άλλου.
Οι ΟΤΑ μπορούν να προσφέρουν στον εθελοντισμό και να αποτελέσουν τον κρίκο σύνδεσης μεταξύ εθελοντή και ωφελούμενου. Καταρχήν, όσοι εμπλέκονται με τα τοπικά δρώμενα και συμμετέχουν ενεργά είναι οι περισσότεροι εθελοντές, αν θεωρηθεί ότι εξαιρούνται οι έμμισθοι. Δυστυχώς, αυτό δεν έχει γίνει αντιληπτό από τους περισσότερους πολίτες αντιμετωπίζοντας τους αιρετούς ως εχθρούς του καλού, πιστεύοντας συχνά σε ένα πλασματικό «καλύτερο». Επίσης, η αμεσότητα στην τοπική εξουσία δίνει την ευκαιρία στην διοίκηση ενός δήμου ή μιας περιφέρειας να προσανατολίσει σωστά τις διαφορετικές εθελοντικές δράσεις, και να «κοσκινίσει» κάποιες εθελοντικές ομάδες. Μπορεί όμως και ο κάθε πολίτης μίας πόλης να αποτελέσει τον πυλώνα προστασίας, ανάπτυξης και ανάδειξης της γειτονιάς του. Αρκεί να του δοθεί η ευκαιρία.
Ξεπερνώντας τις λεγόμενες λαϊκές συνελεύσεις, τις δημόσιες συζητήσεις, παρουσιάσεις κλπ, μπορεί να ανέβει το επίπεδο της σχέσης διοίκησης – πολίτη, με την άμεση σύνδεσή τους κάτω από ένα κοινό στόχο. Σημασία όμως στον εθελοντισμό είναι να θυσιάσουμε τα ανθρώπινα πάθη στον βωμό της ανάγκης του συνανθρώπου μας. Το έθνος μας έχει αποδειχθεί ότι έχει επιβιώσει από διάφορες μορφές εθελοντισμού από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και οφείλουμε όλοι μας να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.
- Ο Γιώργος Φραγγεδάκης είναι Αντιδήμαρχος Δήμου Χανίων