«Τρέμετε» Ροβεσπιέρε, Λένιν, Τσε… Οι επαναστάσεις του μέλλοντος δεν θα ξεκινήσουν από τους δρόμους, ακόμη και αν καταλήξουν μαζικά εκεί. Δεν θα οργανωθούν σε κάποια μυστική γιάφκα, με χαμηλόφωνες συζητήσεις υπό τον φόβο της Αστυνομίας. Γιατί οι μελλοντικοί «αντάρτες» δραστηριοποιούνται ήδη σε έναν… «μη χώρο»: στο άυλο Διαδίκτυο. Είναι οι χάκερ. Κρυμμένοι πίσω από τα λάπτοπ τους εργάζονται «για την πρόοδο της ανθρωπότητας», σε αντίθεση με την τρέχουσα αντίληψη που τους θέλει διεστραμμένους υπηρέτες του Κακού. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει, μιλώντας στο «Βήμα», η διάσημη αμερικανίδα δημοσιογράφος, συγγραφέας και ακτιβίστρια Χέδερ Μπρουκ. Στο νέο της βιβλίο με τίτλο «Τhe Revolution Will Βe Digitised» («Η επανάσταση θα είναι ψηφιοποιημένη»), επιχειρεί να ξεδιπλώσει τα ψηφιακά λάβαρα μιας γενιάς- και τις πτυχές της σύγχρονης «κυβερνοεπανάστασης».

Εν αρχή ην η διεθνής οικονομική κρίση. «Η παγκόσμια κοινότητα των χάκερ διαθέτει αυτή τη στιγμή την ικανότητα και την τεχνογνωσία προκειμένου να οδηγήσει,με τις πράξεις και τις υποδείξεις της,σε 5-10 χρόνια από τώρα,τις παγκόσμιες οικονομίες σε ανάκαμψη» μας λέει η Χέδερ Μπρουκ, η δυναμική αμερικανίδα δημοσιογράφος που ειδικεύεται σε ζητήματα ελευθερίας της πληροφόρησης. Και εξηγεί: «Η ψηφιοποιημένη- ή απλώς ψηφιακή- επανάσταση έχει ήδη αρχίσει και σε λίγο καιρό θα απειλεί όσους κατέχουν την εξουσία».

Την αφορμή έδωσαν η υπόθεση του Αυστραλού Τζούλιαν Ασαντζ και η πλημμυρίδα των πολιτικών και επιχειρηματικών αποκαλύψεων που έκανε μέσω του ιστότοπου WikiLeaks. Το επαναστατικό «φιτίλι» όμως άναψε για τα καλά τον περασμένο Ιανουάριο στην Αίγυπτο, όταν το «μπλόκο» που επέβαλε η κυβέρνηση του Χόσνι Μουμπάρακ στο Διαδίκτυο έκανε ακόμη περισσότερο κόσμο να βγει στους δρόμους, επιταχύνοντας τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις.

Η συνέχεια ήρθε πριν από μερικούς μήνες, όταν ομάδες χάκερ επιτέθηκαν σε ιστοσελίδες οικονομικών κολοσσών όπως η Sony, αποδεικνύοντας ότι τα λογισμικά συστήματα του ηλεκτρονικού κόσμου είναι διάτρητα, ενώ στην Κίνα οι διάφοροι bloggers επιδίδονται σε ένα συνεχές «γαϊτανάκι» παράκαμψης του κρατικού ελέγχου για να συζητούν διάφορα θέματα, αφήνοντας τις Αρχές και τη λογοκρισία ασθμαίνουσες να ακολουθούν στο κατόπι τους.

Το μέλλον των κοινωνικών επαναστάσεων, σύμφωνα με την κυρία Μπρουκ, κρύβεται στον διαδικτυακό ακτιβισμό (hacktivism). «Οι χάκερ ανακαλύπτουν κενά ασφάλειας και ενημερώνουν τους διαχειριστές και το κοινό γι΄ αυτά τα κενά,αναγκάζοντας με τη σειρά τους τις εταιρείες λογισμικών και λειτουργικών συστημάτων να ενημερώνουν πολύ πιο τακτικά τα προϊόντα τους και να βελτιώνουν την ασφάλεια».

«Η κατάσταση στο Διαδίκτυο αυτή τη στιγμή ενδυναμώνει ομάδες και άτομα» θεωρεί η αμερικανίδα δημοσιογράφος, διαπιστώνοντας γύρω μας αμέτρητα παραδείγματα «κυβερνοεπαναστάσεων», «από τιςοργανωμένες μέσω των κοινωνικών δικτύων διαδηλώσεις της “Αραβικής Ανοιξης” ως τη διαρροή απόρρητων εγγράφων μεγάλων εταιρειών».

«Υπάρχουν πολλών ειδών χάκερ και όχι φυσικά μόνο αυτοί που έχουμε στον νου μας:έφηβοι με ακμή που κάθονται 12 ώρες μέσα στο δωμάτιό τους προσπαθώντας να κλέψουν αριθμούς πιστωτικών καρτών» επισημαίνει η δημοσιογράφος. Και τονίζει: «Οι χάκερ που γνώρισα προσωπικά και μίλησα μαζί τους διαπνέονταν όλοι τους από έναν πρωτόγνωρο ιδεαλισμό να χρησιμοποιήσουν τις τεχνικές ικανότητές τους με στόχο να κάνουν ένα καλύτερο μέρος τον κόσμο όπου ζουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους».

«Πώς εξασφαλίζουμε ότι μια πληροφορία που διακινείται μέσω Διαδικτύου δεν θα βλάψει το κοινωνικό συμφέρον;» τη ρωτάμε.

«Οταν μια πληροφορία “ψηφιοποιείται”, τότε σαφώς είναι πιο δύσκολο να ελεγχθεί» μας απαντά. «Η πιο ασφαλής επιλογή θα ήταν εξαρχής να μην καταγράφουμε καμία πληροφορία ψηφιακά, αλλά αυτό δεν αποτελεί φυσικά λύση. Η λύση είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη ενδυνάμωση των δικλίδων ψηφιακής ασφαλείας.Είναι περίπου όπως ένα σπίτι: θα αμελούσαμε ποτέ να βάλουμε κλειδαριές ασφαλείας στην πόρτα μας, με την αφελή πεποίθηση ότι “κάποιος αποκλείεται να εισβάλει,αφού είναι παράνομο”;Οχι.Αρα φτιάχνουμε το οικοδόμημα που θέλουμε και κατόπιν το εξοπλίζουμε με ό,τι θεωρούμε χρησιμότερο για την ασφάλειά του».

Ζητούμε την άποψή της για το αν οι διαρροές του ιστότοπου WikiLeaks ωφέλησαν ή μπέρδεψαν, λόγω της υπερπληροφόρησης, το κοινό.

«Διέρρευσαν πάρα πολλά έγγραφα διά μέσου του WikiLeaks. Ο απλός κόσμος δεν μπορεί να τα φιλτράρει και να τα καταλάβει,εκτός αν κάποιος τα οργανώσει σε έναν κατανοητό βαθμό για τον μέσο αναγνώστη. Γι΄ αυτό, όταν ο Τζούλιαν Ασαντζ χρειάστηκε να βάλει τάξη στο χάος των πληροφοριών, ζήτησε απεγνωσμένα τη βοήθεια “κανονικών” δημοσιογράφων» απαντά. Και καταλήγει: «Για κάθε έναν Ασαντζ λοιπόνχρειαζόμαστε άλλους τόσουςεπαγγελματίες δημοσιογράφους,απαραίτητους μοχλούς φιλτραρίσματος της είδησης, ώστε να είναι έγκυρη και ακριβής».

Η Μπρουκ έγινε γνωστή πριν από μερικά χρόνια ως η ανεξάρτητη δημοσιογράφος που υποχρέωσε τους βρετανούς βουλευτές να αποκαλύψουν ποιες δαπάνες δικαιολογούν ως βουλευτικές. Γεννημένη στις ΗΠΑ, με πτυχίο στη δημοσιογραφία και στις Πολιτικές Επιστήμες, εργαζόταν για σχεδόν 10 χρόνια ως αστυνομική συντάκτρια στη Νότια Καρολίνα προτού μετακομίσει στη Βρετανία το 1997.

Το 2004 ζήτησε λεπτομέρειες για τις «βουλευτικές» δαπάνες των βρετανών πολιτικών. Οταν της το αρνήθηκαν, προσέφυγε στα δικαστήρια και γέμισε το Ιnternet με αποκόμματα λογαριασμών. Ετσι οι φορολογούμενοι Βρετανοί έμαθαν ότι πληρώνουν την κοπριά για τον κήπο, το κούρεμα του γκαζόν, τις επισκευές στα γήπεδα τένις, τις τροφές για τα κατοικίδιά τους, ακόμη και τις… πορνοταινίες αρκετών από τους 646 βουλευτές τους.

– Πού θα πρέπει να επικεντρώσει σήμερα το ενδιαφέρον της η παγκόσμια διαδικτυακή κοινότητα;

«Το Ιnternet είναι ένα εργαλείο και τα εργαλεία δεν έχουν κώδικα ηθικής από μόνα τους, όλα εξαρτώνται από τη χρήση τους. Θεωρώ ότι θα έπρεπε να ρίξουμε το βάρος μας στην αστυνόμευση αξιόποινων πράξεων, όπως η παιδική πορνογραφία, και όχι το να αποδυθούμε σε ένα κυνήγι μαγισσών απαγορεύοντας σε ανθρώπους που θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο να επικοινωνούν ελεύθερα ή να διαδίδουν πληροφορίες- ιδίως πληροφορίες με πολιτική και οικονομική σημασία, όπως η δράση ανελεύθερων καθεστώτων ή επιχειρήσεων που παρανομούν για το κέρδος».

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες χάκερ,οιWhite Ηat Ηackers(Χάκερ με Λευκό Καπέλο),ηλικίας μεταξύ 25 και 40 ετών.Το χρώμα συμβολίζει την «αγνότητα» των προθέσεών τους και στόχος τους είναι να καταπολεμήσουν το ηλεκτρονικό έγκλημα.Μετά υπάρχουν οιΒlack Ηat Ηackers(Χάκερ με Μαύρο Καπέλο),που εμπλέκονται στο ηλεκτρονικό έγκλημα φτιάχνοντας παράνομα προγράμματα,όπως ηλεκτρονικούς ιούς,διεισδύοντας σε δίκτυα και «σπάζοντας» κωδικούς από ιστοσελίδες.

Κάπου στη μέση βρίσκονται οιGrey Ηat Ηackers(Χάκερ με Γκρίζο Καπέλο)οι οποίοι παρανομούν χωρίς υστεροβουλία.Είναι συνήθως μαθητές σχολείου που σκοπός τουςείναι ο πειραματισμός και η γνωριμία με τα ηλεκτρονικά συστήματα.

«Αρουραίος του κυβερνοχώρου» αυτοαποκαλείται η ομάδα χάκερ των«Αnonymous»,η οποία πρόσφατα επιτέθηκε σε ιστοσελίδες της κυβέρνησης της Αυστραλίας,καταγγέλλοντας σχέδιο λογοκρισίας με πρόσχημα δήθεν την καταπολέμηση της πορνογραφίας.Η ομάδα δραστηριοποιείται από το 2003,ωστόσο έγινε ευρέως γνωστή όταν ως αντίποινα σε μέτρα κατά του Wikileaks και του ιδρυτή τουΤζούλιαν Ασαντζέθεσε εκτός λειτουργίας τις ιστοσελίδες των ΜasterCard,Visa,ΕΒay και ΡayΡal.Από τις αρχές Ιουνίου οι Αnonymous παραβίασαν ιστοσελίδες της κυβέρνησης της Τυνησίας, της Μαλαισίας,τραπεζών στην Αυστραλία, ακόμη και της CΙΑ.Το μότο τους είναι«είμαστε οι Αnonymous,είμαστε Λεγεώνα,δεν συγχωρούμε,δεν ξεχνάμε».

Ο αμερικανός χάκερΤζορτζ Χοτζ,γνωστός και ως «Geohot»,προσελήφθη πριν από ένα μήνα από το Facebook,προφανώς με σκοπό να αποτρέπει,βάσει των γνώσεών του,τις επιθέσεις τρίτων στον διασημότερο και δημοφιλέστερο ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης.Ηλικίας μόλις 22 ετών,έχει καταφέρει στο παρελθόν να εισβάλει στο λογισμικό του iΡhone της Αpple φωνάζοντας με τον τρόπο του «φτου ξελευτερία!»: επέτρεψε τη χρήση του με οποιοδήποτε τηλεφωνικό δίκτυο.Το 2010 «ξεκλείδωσε» την κονσόλα του ΡlayStation 3 της Sony, η οποία αναγκάστηκε να απενεργοποιήσει ολόκληρο το δίκτυο για πολλές εβδομάδες.Τώρα αποστολή του είναι«η προστασία των προσωπικών δεδομένων όσων διαθέτουν λογαριασμό στο Facebook».

Ο 18χρονοςΑλέξανδροςμε το ψευδώνυμο «nsplitter» ήταν από τον Φεβρουάριο του 2009 στόχος της Ιντερπόλ και του FΒΙ με υψηλή θέση μάλιστα στο Top 10 της λίστας των καταζητούμενων χάκερ για επιθέσεις σε κυβερνητικές ιστοσελίδες στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα. Για τρία χρόνια ο «n-splitter», που συνελήφθη στις αρχές του περασμένου Ιουνίου, είχε πραγματοποιήσει από το «στρατηγείο» του στον Αγιο Δημήτριο επιθέσεις στην ιστοσελίδα της ΝSΑ, του FΒΙ και του αμερικανικού Πενταγώνου, ενώ το διασημότερο κατόρθωμά του ήταν το «σπάσιμο» της ιστοσελίδας της Ιντερπόλ τον Φεβρουάριο του 2008, όταν ήταν μόλις 15 ετών.

Μόλις κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ η αυτοβιογραφία τουΚέβιν Μίτνικ(φωτογραφία),του πλέον προβεβλημένου χάκερ όλων των εποχών.Στο βιβλίο «Ghosts in the Wires» («Φαντάσματα στις τηλεφωνικές γραμμές»),εξηγεί πώς ξεκίνησε,14 ετών,πλαστογραφώντας εισιτήρια για το λεωφορείο και έφτασε,μόλις στα 16 του,το 1979, να «χακέψει» τον πρώτο του κομπιούτερ. Τότε βγήκε στην παρανομία,κρυφακούοντας τηλεφωνικές κλήσεις της αμερικανικής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας (ΝSΑ).Τρύπωσε στους κομπιούτερ εκατοντάδων εταιρειών, εμπνέοντας το Χόλιγουντ για την ταινία «War Games» (1983).Συνελήφθη δύο φορές.Ζει ελεύθερος από το 2000,με τον όρο της αποχής (!) «από τη χρήση συσκευών με πληκτρολόγιο».Εχει ιδρύσει την εταιρεία κυβερνοασφάλειας Μitnick Security Consulting LLC.

H Κονστάντσε Κουρτς είναι υπεύθυνη επικοινωνίας του Chaos Computer Club (CCC), του μοναδικού επίσημου συνδέσμου χάκερ στην Ευρώπη, με έδρα το Βερολίνο. Στο πρόσφατο συνέδριό του συμμετείχαν 4.000 χάκερ. Το CCC ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, κατάφερε να εξελιχθεί σε ένα δημοφιλές και αναγνωρισμένο, ακόμη και από κρατικές υπηρεσίες, φόρουμ ανταλλαγής απόψεων σχετικά με τη διακίνηση πληροφοριών στο Διαδίκτυο. Μέλη του συμμετέχουν στην αρμόδια για θέματα Διαδικτύου επιτροπή του γερμανικού Κοινοβουλίου και γνωμοδοτούν το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας!

–Δέχεστε τον χαρακτηρισμό «οι επαναστάτες του μέλλοντος» για τους χάκερ;

«Ολοι οι χάκερ σκέφτονται μακροπρόθεσμα, οι ενέργειές τους δεν στοχεύουν σε κάτι που θα αλλάξει τη ζωή μας σήμερα, αλλά αύριο. Θέλουν να βρουν τις τεχνικές εκείνες παραμέτρους που θα μας εξασφαλίσουν ένα όσο το δυνατόν καλύτερο μέλλον. Υπό την έννοια αυτή, ναι, δέχομαι τον χαρακτηρισμό “οι επαναστάτες του μέλλοντός μας”, αφού οι προθέσεις μας είναι να αλλάξει ο κόσμος μας, κοινωνικά και τεχνολογικά, προς το καλύτερο».

–Στις πρόσφατες ταραχές στο Λονδίνο, μεταδόθηκαν από το Τwitter και το Facebook πολλές παραπλανητικές πληροφορίες για την πορεία των γεγονότων.

«Οι ιστότοποι αυτοί κάθε άλλο παρά αξιόπιστοι είναι! Εγώ θα πρότεινα να μην τους εμπιστευόμαστε καθόλου σε τέτοια γεγονότα. Υπάρχει όμως μια ειδοποιός διαφορά: οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης στα βρετανικά επεισόδια επεξεργάστηκαν ή αναμετέδωσαν πληροφορίες μετά το ξέσπασμα του πρώτου συμβάντος. Ενώ στην Αίγυπτο όλο το πράγμα οργανώθηκε από πριν διά μέσου των ιστοσελίδων αυτών».

–Ο Τζούλιαν Ασαντζ που έβγαλε στη δημοσιότητα απόρρητα έγγραφα στο WikiLeaks τι είναι; Δημοσιογράφος, επαναστάτης, χάκερή κακοποιός;

«Είχα την τύχη να γνωρίσω προσωπικά τον κ. Ασαντζ και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι χρησιμοποιεί επαγγελματικές δημοσιογραφικές μεθόδους. Αλλά κατά βάθος είναι ένας χάκερ στην καρδιά του. Του αρέσει αυτή η διαδικασία, να χώνεται κάτω από την επιφάνεια και να ψάχνει, πολλές φορές σε απόρρητες από τον νόμο πληροφορίες».