Ο κύριος τομέας στον οποίο συνεισφέρει η γνώση του σωματικού λίπους είναι η διάγνωση και ο βαθμός παχυσαρκίας ενός ατόμου. Τα άτομα που έχουν πολύ χαμηλά ποσοστά λίπους επίσης παρουσιάζουν πολλές φορές διαταραχές στην υγεία.
Η εκτίμηση του λίπους βοηθά στον προσδιορισμό ενός υγιούς βάρους αλλά και στο σχεδιασμό ενός σωστού διαιτολογίου και προγράμματος άσκησης.
Για τους άντρες η μέση τιμή λίπους είναι 15% ενώ για τις γυναίκες 23%. Όταν το λίπος του σώματος υπερβαίνει το 25% για τους άντρες και το 30% για τις γυναίκες τότε το άτομο αυτό θεωρείται παχύσαρκο ενώ όταν το ποσοστό λίπους είναι κάτω του 5% και 8% για άντρες και γυναίκες αντίστοιχα , τότε τα άτομα αυτά κινδυνεύουν από προβλήματα υγείας λόγω υποσιτισμού.
Οι μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση του λιπώδους ιστού και περιγράφονται παρακάτω πρέπει να γίνονται από ειδικό και εκπαιδευμένο προσωπικό καθώς όλες οι μέθοδοι έχουν ένα ποσοστό σφάλματος που οφείλεται στον εξεταστή και αποτελούν τις πιο έγκυρες, εύκολες στην εφαρμογή και χαμηλού κόστους μεθόδους.
Μέθοδος δερματικών πτυχών: Η μέτρηση των δερματικών πτυχών αποτελεί την πιο διαδεδομένη μέθοδο για εκτίμηση του σωματικού λίπους. Μπορεί να εφαρμοστεί οπουδήποτε , εύκολα και γρήγορα. Με τη χρήση ειδικού οργάνου (δερματοπτυχόμετρο) μετρά το εύρος των δερματικών πτυχών του δέρματος σε διάφορα σημεία του σώματος και χρησιμοποιώντας αυτές τις μετρήσεις σε ειδικές εξισώσεις υπολογίζει το συνολικό ποσοστό σωματικού λίπους. Η εφαρμογή της μεθόδου είναι εύκολη όμως το σφάλμα μπορεί να είναι μεγάλο αν ο εξεταστής δεν είναι εξειδικευμένος. Σημαντικότερο όμως μειονέκτημα της μεθόδου αποτελεί το γεγονός πως δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε υπερβολικά παχύσαρκα άτομα.
Βιοηλεκτρική αντίσταση: Η μέθοδος πρωτοεμφανίστηκε στη δεκαετία το 1960 και βασίζεται στο γεγονός ότι οι ιστοί του σώματος συμπεριφέρονται σαν αγωγοί του ηλεκτρικού ρεύματος. Η ροή αυτού του ρεύματος μέσω του σώματος θα ακολουθήσει το δρόμο με τη μικρότερη αντίσταση. Η μέθοδος είναι βολική για τους εξεταζόμενους και μπορεί να εφαρμοστεί ακόμα και σε πολύ παχύσαρκα άτομα.
Η ακρίβεια της μέτρησης επηρεάζεται από το όργανο που χρησιμοποιείται , την τήρηση των οδηγιών που δίνονται στον εξεταζόμενο και από τη σωστή η λάθος θέση που θα τοποθετηθούν τα ηλεκτρόδια αν πρόκειται για εφαρμογή αυτοκόλλητων ηλεκτροδίων. Στην ίδια αρχή στηρίζεται και η εκτίμηση του λίπους με τη χρήση ειδικής ζυγαριάς ανάλυσης σύστασης σώματος.
Συμβουλευτείτε το Διαιτολόγο σας για την καταλληλότερη μέθοδο για εσάς και για τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρείται πριν από την εφαρμογή της μεθόδου για μεγαλύτερη ακρίβεια του αποτελέσματος.
Ελένη Ν. Φουσέκα
Πτυχιούχος Διαιτολόγος Διατροφολόγος
(Βιογραφικό σημείωμα)