Την Κυριακή, 30 Μαρτίου 2014,διεξήχθησαν οι δημοτικές εκλογές στην Τουρκία.
Η προεκλογική περίοδος υπήρξε μία από τις πλέον τεταμένες περιόδους.
Το εκλογικό σώμα της Τουρκίας αριθμεί 52.695.831 ψηφοφόρους. Σε όλη την χώρα στήθηκαν 194.310 κάλπεις.
Μόνο στην Κωνσταντινούπολη, που αριθμεί αισίως 17 εκατομμύρια κατοίκους και κατατάσσεται μεταξύ των Ινδικών μεγαλουπόλεων Καλκούτας και Βομβάης, οι ψηφοφόροι ανέρχονται σε 9.997.24, δηλαδή όσο είναι ολόκληρος ο πληθυσμός της Ελλάδος!
Ο προεκλογικός αγώνας διεξήχθη στην σκιά των συλλήψεων της 17ης Δεκεμβρίου, των τηλεφωνικών υποκλοπών συνομιλιών του Πρωθυπουργού, των υπουργών, του εν Πενσυλβάνια των ΗΠΑ διαβιούντος Χότζα Φετχουλλάχ Γκιουλέν, όντως αποκαλυπτικών μαγνητοταινιών και βιντεοκασετών, και των ισχυρών πεποιθήσεων περί εκτεταμένης διαφθοράς.
Η απειλή- αιωρουμένη φήμη- ότι, στις 15 Μαρτίου και ακολούθως στις 25 Μαρτίου θα «έβγαινε στον αέρα» «συντριπτικό» οπτικο-ακουστικό υλικό, επιβάρυνε την ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα και ηλέκτρισε περαιτέρω την πόλωση.
Συναφώς υπενθυμίζω ότι, στις 13 Μαρτίου, διεκόπη η σύνδεση με το Twitter με το πρόσχημα ότι, οι υπεύθυνοι αρνήθηκαν να «κατεβάσουν» «άσεμνες εικόνες» που «έθιγαν» μία γυναίκα. Οι πληροφορίες ως προς το εάν προηγήθηκε δικαστική απόφαση ή η διακοπή έγινε με διαταγή εισαγγελέως εκκρεμούσης της δικαστικής αποφάσεως είναι πλήρως συγκεχυμένες!
Λίγες ημέρες προ της 25ης Μαρτίου διεκόπη και η σύνδεση με το Youtube με την αιτιολογία της «διαρροής» των λεχθέντων σε μία «άκρως απόρρητη» σύσκεψη στο Γραφείο του Υπουργού Εξωτερικών κ. Νταβούτογλου με την συμμετοχή του Υφυπουργού Εξωτερικών κ.Φεριντούν Σινιρλίογλου, του Υπαρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγου Γιασάρ Γκιουλέρ και του Διοικητού της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, της γνωστής ΜΙΤ,κ.Χακάν Φιντάν.
Από τα αποσπάσματα των συνομιλιών που «διέρρευσαν» προέκυπτε, μεταξύ άλλων, η πρόκληση μεθοριακού επεισοδίου, το οποίο θα «δικαιολογούσε» ή θα «επέβαλε» την εισβολή του τουρκικού στρατού στην Συρία!
Το περιεχόμενο αυτών των συνομιλιών δεν διεψεύσθη, αλλά η αποκάλυψη του περιεχομένου αυτών των συνομιλιών χαρακτηρίσθηκε από την κυβέρνηση ως «πράξη κατασκοπείας». Εις επίρρωσιν αυτού, παραμονή των εκλογών, ετέθη υπό κράτηση δημοσιογράφος, ο οποίος ,μιλώντας σε τηλεοπτικό κανάλι, αναφέρθηκε στα λεχθέντα κατά την εν λόγω σύσκεψη στο Γραφείο του τούρκου Υπουργού Εξωτερικών.
Στην συνέχεια, «βγήκε στον αέρα» κατάλογος με τα ονόματα δημοσιογράφων προσκειμένων στην Αδελφότητα του Χότζα Φετχουλλάχ Γκιουλέν, των οποίων …επέκειτο η σύλληψη! Όμως, οι φημολογούμενες συλλήψεις δεν έγιναν!
Στην ιστοσελίδα της αρμόδιας για τα θέματα αυτά Αρχής που είναι «Η Προεδρία Επικοινωνίας Τηλεπικοινωνιών», γνωστή ως TIB από τα αρχικά των τουρκικών λέξεων «Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı» διαβάζει κανείς ότι, η διακοπή της σύνδεσης με το Youtube ζητήθηκε με το αιτιολογικό της «διαπράξεως αδικημάτων κατά του Ατατούρκ».
Άλλωστε ο Πρωθυπουργός κ. Έρντογαν είχε προειδοποιήσει «θα ξεριζώσουμε το Twitter”.
Η προεκλογική εκστρατεία είχε έντονο άρωμα γενικών βουλευτικών εκλογών.
Κυριάρχησε η εμφάνιση των πολιτικών αρχηγών. Η εμφάνιση των υποψηφίων δημάρχων, ακόμα και προβεβλημένων προσωπικοτήτων, δεν υπερέβη τα όρια σκιάς του αρχηγού του κόμματος, του οποίου υποψήφιοι υπήρξαν.
Για λογαριασμό των υποψηφίων του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ)[i], το βάρος επωμίσθηκε ο αρχηγός του κόμματος και Πρωθυπουργός κ.Έρντογαν. Εντέχνως κατόρθωσε να μετατρέψει τις εκλογές τοπικής αυτοδιοικήσεως σε προσωπικό δημοψήφισμα.
Σε σχέση με τις δημοτικές εκλογές του 2009, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) με 43,30% αύξησε το ποσοστό του. Όμως σε σχέση με τις γενικές βουλευτικές εκλογές του 2011, υπολείπεται εκείνου του λαμπρού αποτελέσματος του 49,9%. Πραγματοποίησε εντυπωσιακή εκλογική έξοδο στα παράλια της Μεσογείου.
Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP)[ii]με 25,64%, μολονότι αύξησε το εκλογικό ποσοστό του σε σχέση με τις δημοτικές εκλογές του 2009,σε αρκετές μεγαλουπόλεις, όπως στην Κωνσταντινούπολη, στην Αττάλεια, στο Άρτβιν, στο Όρντου και στην Μερσίνα, έζησε μία εκλογική και πολιτική απογοήτευση. Υπέστη συρρίκνωση στα παράλια του Αιγαίου, που είναι παραδοσιακό εκλογικό προπύργιό του.
Το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ)[iii]με 17,67%, αν και δεν σημείωσε την αναμενόμενη εκλογική άνοδο, είχε αξιοσημείωτη επιτυχία στα Άδανα, Καρς και Ήγντηρ (Iğdır), όπου δήμαρχος εξελέγη ο υποψήφιός του.
Το Κόμμα της Ειρήνης και της Δημοκρατίας (ΒDP)[iv] με 4,68%, επεκράτησε σε επτά (7) νομούς της Ν.Α. Τουρκίας και στο Τούντζελι, ιδιαίτερη πατρίδα του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως κ. Κεμάλ Κηλητσντάρογλου.
Σε πολλούς δήμους γίνεται και ξαναγίνεται καταμέτρηση των ψήφων και κάθε φορά το αποτέλεσμα είναι διαφορετικό και ως προς τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων και ως προς τον νικητή!
Η γενική εικόνα θυμίζει λίγο πολύ παιδική χαρά!
Ενστάσεις υποβλήθηκαν σε περίπου σαράντα (40) δήμους. Ως εκ τούτου, η έκδοση των τελικών αποτελεσμάτων καθυστερεί και καθίσταται αδύνατη η επίσημη κήρυξη της λήξης της εκλογικής διαδικασίας!
Η διακύβευση των πολιτικών εξελίξεων στην Τουρκία δεν είναι οι διεξαχθείσες δημοτικές εκλογές, αλλά η επερχόμενη εκλογή του 12ου Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας τον προσεχή Αύγουστο.
Στις 28 Αυγούστου λήγει η θητεία του 11ου Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας κ. Αμπντουλλάχ Γκιούλ. Ο διάδοχός του θα εκλεγεί με άμεση καθολική ψηφοφορία, δηλαδή απευθείας από τον λαό σε δύο γύρους, και όχι από το τουρκικό κοινοβούλιο.
Εκλέγεται αυτός που θα συγκεντρώσει απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή 50,01% των έγκυρων ψηψοδελτίων.
Ο β’ γύρος θα διεξαχθεί μεταξύ των δύο πρώτων υποψηφίων που συγκεντρώνουν τα υψηλότερα ποσοστά ψήφων.
Είναι γνωστό ότι ο κ. Έρντογαν επιθυμεί να μετοικήσει στο Προεδρικό Μέγαρο ή Μέγαρο του Τσάνκαγια,[v] όπως λέγεται.
Είναι πρόδηλον ότι, οι «αποκαλύψεις» που έγιναν με μαγνητοταινίες, βιντεοκασέτες και συνωμοτικές ραδιουργίες που θα ζήλευαν ακόμα και η Ειρήνη η Αθηναία[vi] και ο Βασίλειος Α’ο Μακεδών[vii], καθώς και ο εξ’αυτών προκληθείς θόρυβος απέβλεπαν στην τοποθέτηση οδοφραγμάτων στην πορεία του κ. Έρντογαν προς το Προεδρικό Μέγαρο.
Όμως το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών, υπό προϋποθέσεις, ανοίγει στον κ.Έρντογαν τον δρόμο προς το Προεδρικό Μέγαρο.
Αν όχι στον α’ γύρο, στον β’ γύρο των εκλογών θα συγκεντρώσει το απαιτούμενο 50,01% των ψήφων.
Όμως, το επιτελείο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και ο Πρωθυπουργός θα μελετήσουν σε βάθος τις προϋποθέσεις αυτές, έχοντας υπόψη τα εξής:
Ποια θα είναι η τύχη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) μετά την αποχώρηση από την αρχηγία αυτού του κ. Έρντογαν;
Το προηγούμενο του αείμνηστου Τουργκούτ Οζάλ απασχολεί έντονα την ηγεσία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης.
Ως γνωστόν, μετά την μετακίνηση του Τουργκούτ Οζάλ στην Προεδρία της Δημοκρατίας τον Νοέμβριο 1989, το κόμμα του, που ήταν το Κόμμα της Μητέρας Πατρίδας (ΑΝΑΡ)[viii] πήρε την κατιούσα!
Φαίνεται πως θα ακολουθηθεί το σχήμα Πούτιν-Μεντβέντεφ. Δηλαδή, ο κ. Έρντογαν θα μετοικήσει στο Προεδρικό Μέγαρο και ο κ. Γκιούλ θα περάσει στην αρχηγία του κόμματος και στην πρωθυπουργία.
Όμως τίθεται το ερώτημα: κατά το ενδιάμεσο διάστημα, δηλαδή από τον Αύγουστο 2014 έως το 2015, που θα διεξαχθούν οι γενικές βουλευτικές εκλογές, ποιός θα ηγηθεί του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και θα ασκήσει τα καθήκοντα του πρωθυπουργού;
Σημειωτέον ότι, κατά το ισχύον τουρκικό Σύνταγμα, ενώ μπορεί να υπάρξει εξωκοινοβουλευτικός υπουργός, δεν μπορεί να υπάρξει εξωκοινοβουλευτικός πρωθυπουργός. Απαραιτήτως, ο πρωθυπουργός πρέπει να είναι βουλευτής, δηλαδή πρέπει να είναι μέλος της Μεγάλης Τουρκικής Εθνικής Συνελεύσεως.
Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, ο κ. Έρντογαν ελέγχει πλήρως το κόμμα του.
Όμως: α) η πλειοψηφία της τουρκικής κοινής γνώμης προτιμά τον κ. Γκιούλ στο Προεδρικό Μέγαρο.
β) ως αρχηγός κόμματος ο κ. Γκιούλ δεν μπορεί να κινητοποιήσει ενθουσιάζοντας τα πλήθη μιάς προεκλογικής ή γενικά πολιτικής συγκεντρώσεως, διότι δεν έχει την χαρισματική ρητορική δεινότητα του κ. Έρντογαν, ο οποίος ξέρει πώς να αγγίζει τον σφυγμό του μέσου Τούρκου.
Σε μία μόνο περίπτωση ο κ.Έρντογαν δεν θα θέσει υποψηφιότητα για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Εάν προκύψει κίνδυνος διάσπασης ή καταβαράθρωσης του κόμματός του.
Το θέμα αυτό θα κριθεί μεταξύ των κκ. Έρντογαν, Γκιούλ και Μπουλέντ Αρήντς, εκ των Αντιπροέδρων της Κυβερνήσεως και προβεβλημένου στελέχους του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).
[i] Από τα αρχικά των τουρκικών λέξεων Adalet ve Kalkınma Partisi.
[ii] Από τα αρχικά των τουρκικών λέξεων Cumhuriyet Halk Partisi.
[iii] Από τα αρχικά των τουρκικών λέξεων Milli Hareket Partisi.
[iv] Από τα αρχικά των τουρκικών λέξεων Barış ve Demokrat Partisi.
[v] Çankaya, το όνομα της περιοχής της Άγκυρας, όπου βρίσκεται το Προεδρικό Μέγαρο. Παραπλεύρως του Προεδρικού Μεγάρου βρίσκεται η Πρεσβεία της Ελλάδος.
[vi] Ειρήνη η Αθηναία (752-803), αυτοκράτειρα του Βυζαντίου. Διεκρίθη για τις ραδιουργίες της. Συνέδεσε το όνομά της με τις μεγαλύτερες συνωμοσίες στην ιστορία του Βυζαντίου. Δεν δίστασε να διατάξει την τύφλωση του ίδιου του γιού της, του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΣΤ’.
[vii] Βασίλειος Α’ ο Μακεδών (811-886) ήταν ταπεινής καταγωγής. Τον ανέδειξε ο αυτοκράτωρ Μιχαήλ Γ’ (842-867). Ήταν αγράμματος, αλλά εξαιρετικά φιλόδοξος. Για την πραγματοποίηση των φιλοδοξιών του δεν δίστασε να συνωμοτήσει στην δολοφονία του θείου και συμβούλου του Αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ’, του Βάρδα, αλλά και του ίδιου του αυτοκράτορα, ο οποίος τον ανέδειξε και τον έστεψε συμβασιλέα το 866.
[viii] Από τα αρχικά των τουρκικών λέξεων Anavatan Partisi.
Του Δρ. Βύρωνα Ματαράγκα
Διεθνολόγου