Στα πρώτα χρόνια της κρίσης υπήρξαν πολιτικοί που θεωρούσαν ότι υπήρξε σχέδιο αντιμετώπισης των αντιδράσεων των πολιτών (στις αυξήσεις φόρων και μειώσεις μισθών και συντάξεων) μέσω… αεροψεκασμών. Παρά το γλαφυρό του αφηγήματος αλήθεια είναι πως η μακρά διάρκεια της κρίσης μας έχει ωθήσει σε μια κατάσταση Μιθριδατισμού, αφού δύσκολα πια ακόμα και τα πιο τραγικά νέα μας εντυπωσιάζουν. Ίσως πιο εντυπωσιακό από όλα είναι η δυσκολία μας να αλλάξουμε συνήθειες, κάτι απαραίτητο για το πέρασμα στην επόμενη μέρα.
Αναμφισβήτητα το πιο θλιβερό απότοκο της αχρείαστα μακριάς νύχτας της ελληνικής οικονομίας είναι ο τεράστιος αριθμός των συμπολιτών μας που δεν έχουν δουλειά. Τα στατιστικά δεν έχουν και τόση σημασία, περί το 22% μας λέει η ΕΛΣΤΑΤ ότι είναι ο αριθμός των ανέργων στη χώρα, περί το 31% μας λέει η ΕΚΤ ότι είναι η πραγματική υπο-αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού στη χώρα μας, αυτό που μετράει είναι ότι ο αριθμός των συμπολιτών μας που έχουν χάσει το δικαίωμα στην αξιοπρεπή διαβίωση είναι τεράστιος. Υπάρχουν βέβαια και διαφοροποιήσεις με βασικά κριτήρια την ηλικία και το επίπεδο των σπουδών.
Η ανεργία στους νέους τον Ιανουάριο του 2017 έφτασε σύμφωνα με την Eurostat στο δυσθεώρητο 48%… Όπως και νάχει, οι μεγάλοι χαμένοι της κρίσης και οι τελευταίοι που θα επωφεληθούν από τη σταδιακή σταθεροποίηση της οικονομίας θα είναι οι λιγότερο καταρτισμένοι συνάνθρωποι μας, απόφοιτοι Δημοτικού και Γυμνασίου. Αυτοί έχουν έως και τριπλάσια ποσοστά ανεργίας σε σχέση με κατόχους μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων.
Οι κάτοχοι πανεπιστημιακού πτυχίου από την άλλη που είναι και ο μεγαλύτερος αριθμός είναι σε κάπως καλύτερη θέση σε σχέση με τους αποφοίτους Λυκείων, Τεχνικών Σχολών και ΙΕΚ, με την ανεργία στους αποφοίτους Τ.Ε.Ι. να φτάνει στο 25% και στους αποφοίτους Πανεπιστημίων να φτάνει στο 20%. Το κακό είναι πως δεν αμείβονται σύμφωνα με τα προσόντα τους, μιας και το 57% των εργαζομένων που απέκτησαν πτυχίο μετά το 2011 λαμβάνουν μισθό 400-800 ευρώ. Αυτό κυρίως οφείλεται στο ότι απασχολούνται σε διάφορους άλλους τομείς, καθώς δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας στο αντικείμενο που έχουν σπουδάσει.
Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως τα κριτήρια επιλογής σπουδών πρέπει να αλλάξουν, η απόκτηση οποιουδήποτε πτυχίου δεν μας εξασφαλίζει και πολλά. Τα προηγούμενα χρόνια οι αθρόες προσλήψεις στο δημόσιο, σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη δυνατότητα των οικογενειών επέτρεπε να ικανοποιηθεί ο διακαής πόθος των παιδιών να βιώσουν τη «φοιτητική ζωή». Με τα σημερινά δεδομένα οι δυνατότητες αυτές δεν υπάρχουν, κάτι που θα εξορθολογήσει και τις επιλογές, κατά τη γνώμη μου σωστά. Οι σπουδές είναι επένδυση παιδιού και οικογένειας στο μέλλον, δεν αφορούν απλά τη «γλυκιά ζωή». Οι σπουδές αφορούν την επαγγελματική αποκατάσταση, τα υπόλοιπα αφορούν τον φοιτητικό τουρισμό.
- Ο Κώστας Ν. Πολυχρονάκης είναι Director of Operations Gen.Edu.Gr