Ποια είναι τα σημεία “τριβής” που δημιούργησαν και τις επιπλοκές στο έργο
Συνεχείς είναι πλέον οι εξελίξεις σχετικά με την κατασκευή του καλωδίου διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής, με τους εμπλεκόμενους να κινούνται ο καθείς με βάση τις επιδιώξεις του.
Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύει το energypress, η Κομισιόν έχει ήδη καλέσει για τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, νέα σύσκεψη στην οποία θα συμμετάσχουν οι Ρυθμιστές Ελλάδας και Κύπρου, οι κυβερνήσεις των δύο χωρών, εκπρόσωποι των δύο εταιρειών (ΑΔΜΗΕ και Euroasia Interconnector, ο ACER, αλλά και ο Βέλγος Διαχειριστής Elia).
Σκοπός είναι να βρεθεί κοινός τόπος ώστε το έργο να παραμείνει εντός του συνολικότερου Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος της Ε.Ε. (PCI) αλλά και να πραγματοποιηθεί έγκαιρα ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος ηλεκτρικού εφοδιασμού της Κρήτης.
Δύο είναι τα ζητήματα που έχουν αποτελέσει σημεία τριβής και εμποδίζουν μέχρι τώρα την απεμπλοκή της επένδυσης:
Τεχνικές προδιαγραφές
Πρώτον, το ποιος θα αποφασίζει για τις τεχνικές προδιαγραφές και ειδικότερα για τη λεγόμενη διαλειτουργικότητα του έργου, δηλαδή για την επιλογή του κατάλληλου εξοπλισμού που θα διασφαλίζει τη συμβατότητα των τριών κομματιών του συνολικού PCI (α/ Αττική – Κρήτη, β/ Κρήτη – Κύπρος, γ/ Κύπρος – Ισραήλ). Η ένσταση που διατυπώνει σε αυτό το θέμα η εταιρεία του Euroasia είναι ότι αν αφεθεί να αποφασίσει μόνος του ο ΑΔΜΗΕ για το κομμάτι Αττική – Κρήτη, θα είναι σαν να προκαταλαμβάνει τις αποφάσεις και για τα άλλα δύο μέρη του έργου (εάν βεβαίως καταστεί εφικτό να υλοποιηθούν κάποτε).
Η Κομισιόν έχει προτείνει επιτροπή που θα αποφασίζει για τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου, απαρτιζόμενη από εκπροσώπους: του SPV Κρήτης – Αττικής, του SPV Κρήτης – Κύπρου, του SPV Κύπρου – Ισραήλ, εκπροσώπους της ΡΑΕ και της ΡΑΕΚ, καθώς και ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα.
H θέση της ελληνικής πλευράς είναι ότι η όποια τεχνική επιτροπή θα πρέπει να εξετάζει τη διαλειτουργικότητα και μόνον των τεχνικών επιλογών, αλλά να μην έχει αρμοδιότητα γενικώς για το σύνολο των τεχνικών προδιαγραφών του έργου.
Για το θέμα φέρονται να έχουν απαντήσει στην Κομισιόν, με δικές τους αντιπροτάσεις, τόσο η κυβέρνηση (δια του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε γνώση όμως και του Μεγάρου Μαξίμου), όσο και η Ρυθμιστική Αρχή.
Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει προτείνει να συμμετέχουν στην Επιτροπή για τη διαλειτουργικότητα, τόσο οι Διαχειριστές όσο και οι Ρυθμιστές των τριών εμπλεκομένων χωρών (Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ), με συμμετοχή πιθανόν και ανεξάρτητου τεχνικού παράγοντα.
Η ΡΑΕ προτείνει μια επιτροπή διαλειτουργικότητας στην οποία θα συμμετέχουν μόνον οι δύο Διαχειριστές Ελλάδας και Κύπρου (μέλη και οι δύο του ENTSO-E).
Ο ΑΔΜΗΕ από την πλευρά του δηλώνει ότι βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας τόσο με αρμόδια στελέχη της Κομισιόν όσο και των υπόλοιπων εμπλεκόμενων θεσμικών φορέων (και δη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της Κύπρου), ώστε να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα με τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου, στη βάση μιας θεσμικής λύσης και λαμβάνοντας υπόψη το προηγούμενο άλλων διακρατικών ηλεκτρικών διασυνδέσεων εντός της ΕΕ.
Απόσυρση ή τροποποίηση της απόφασης ΡΑΕ
Το δεύτερο θέμα που αποτελεί σημείο τριβής είναι η πολύ αυστηρή απαίτηση της Κομισιόν να αποσύρει ή να τροποποιήσει η ΡΑΕ την απόφασή της με την οποία ανέθεσε τη χρηματοδότηση και κατασκευή του έργου στην θυγατρική εταιρεία ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ “Aριάδνη Interconnection”, πριν ολοκληρωθεί η προθεσμία (μέχρι το τέλος του χρόνου) που είχε δοθεί στην Euroasia Interconnector για να φέρει λύση και χρηματοδότηση.
Η Κομισιόν προειδοποιεί μάλιστα ότι αν δεν αποσυρθεί ή τροποποιηθεί η απόφαση της ΡΑΕ, η ένταξη της διασύνδεσης στα έργα PCI της Ευρωπαϊκής Ένωσης παύει να ισχύει.
Στο θέμα αυτό μέχρι σήμερα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δεν έχει κάνει κάποια νέα κίνηση, υποστηρίζοντας ότι είχε όχι μόνον δικαίωμα (η ανάθεση έγινε με τους όρους του MOU που είχαν υπογράψει οι δύο πλευρές) αλλά και υποχρέωση δεδομένου ότι είναι επείγον να ξεκινήσει το έργο.
Παρόλα αυτά, χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση κορυφαίου παράγοντα του ΥΠΕΝ, ο οποίος, μιλώντας στο energypress επί του θέματος, ανέφερε: Όλα μπορούμε να τα συζητήσουμε, και τη σύνθεση της τεχνικής επιτροπής και μια πιθανή τροποποίηση της απόφασης της ΡΑΕ, υπό δύο όμως προϋπόθεσεις. Πρώτον ότι δεν θα αλλάξουν οι βασικές παραδοχές που είχαν συμφωνηθεί, (μεταξύ των οποίων ότι ο ΑΔΜΗΕ θα είναι στο «τιμόνι» του έργου με ποσοστό τουλάχιστον 51%) και δεύτερον ότι θα εξασφαλιστεί η ταχεία έναρξη και ολοκλήρωση του έργου.
Ας σημειωθεί, τέλος, ότι στο θέμα της διασύνδεσης έχει εμπλακεί ενεργά το Μέγαρο Μαξίμου, στις βασικές επιδιώξεις του οποίου είναι η διατήρηση «ζωντανού» του συνολικού PCI και η εξασφάλιση καλών σχέσεων με το Ισραήλ και την Κύπρο.
