Τελευταία ευκαιρία για να συμμορφωθούν οι ασυνεπείς ιδιοκτήτες και να μην τεθεί εκτός χρονοδιαγράμματος η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου δίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος για την κτηματογράφηση που «τρέχει» για το υπόλοιπο 63% της χώρας.
Η πίστωση χρόνου που θα έχουν οι πολίτες θα κυμαίνεται από 15 μέρες έως 2 μήνες, αφορά περιοχές που ήδη έχουν ξεπεράσει το αρχικό όριο των 3 μηνών (συν 3 που δόθηκαν από το Κτηματολόγιο σε 2 δόσεις και άλλοι έως 6 από το ΥΠΕΝ) και θα κυμαίνεται ανάλογα με το πόσες παρατάσεις έχουν ήδη δοθεί ανά περιοχή. Αμέσως μετά, δηλαδή στα τέλη Νοεμβρίου – αρχές Δεκεμβρίου που συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του προγράμματος, όσοι δεν συμμετείχαν καθόλου στη διαδικασία πρόκειται να υποστούν κυρώσεις, ενώ θα τεθούν σε εφαρμογή κλιμακωτά πρόστιμα με βάση την καθυστέρηση που υπέδειξαν στη συλλογή δηλώσεων.
Σύμφωνα με πηγές του Ελεύθερου Τύπου, το Κτηματολόγιο έχει πάρει ήδη το πράσινο φως του ΥΠΕΝ για να αναλάβει το κομμάτι των προστίμων – αρμοδιότητα που μέχρι στιγμής ανήκει στον υπουργό και αναμένεται να μετατεθεί στον Φορέα. Ετσι, όσοι ιδιοκτήτες δεν κατέθεσαν εντός χρονικών πλαισίων τα απαραίτητα δικαιολογητικά θα πληρώσουν ποσά ανάλογα των ημερών που ήταν ασυνεπείς. Κατά τις ίδιες πηγές, όσοι δεν συμμετείχαν καν στην κτηματογράφηση χάνουν πολλά από τα δικαιώματά τους. Μεταξύ αυτών, εξετάζεται να παραμένει μεν το ακίνητο στην περιουσία τους, ωστόσο να μην έχουν το δικαίωμα μεταβίβασης ή πώλησης. Ταυτόχρονα, δεν θα έχουν την δυνατότητα να εκδώσουν οικοδομική άδεια.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνεργασία με το Κτηματολόγιο προχωρούν σε αυτές τις ενέργειες σε μια προσπάθεια να μην εκτροχιαστεί ο σχεδιασμός και υπάρξουν περαιτέρω προβλήματα. Η καυτή πατάτα που ανέλαβαν από την προηγούμενη ηγεσία και διοίκηση έχει ποικίλα ανοιχτά μέτωπα, με σημαντικότερο τις αντιδράσεις των ανάδοχων σχημάτων που έχουν αναλάβει τις 24 τρέχουσες συμβάσεις.
Πιο συγκεκριμένα, το αλαλούμ προκλήθηκε εξαιτίας των συνεχόμενων παρατάσεων που δίνονταν, με αποτέλεσμα τα γραφεία που τρέχουν να έχουν θορυβηθεί αρχικώς από τη νομοθετική ρύθμιση η οποία έδινε το πράσινο φως για ειδικές περιπτώσεις να παρατείνεται ο χρόνος έως και επιπλέον 6 μήνες. Οπως χαρακτηριστικά τονίζουν στον «Ε.Τ.», πολλά σχήματα δεν έχουν πάρει ήδη μεγάλο μέρος των χρημάτων που έχει συμφωνηθεί, ενώ, σε περίπτωση που συνεχιστεί το μπαράζ πιστώσεων χρόνου, το ποσό θα εκτοξευτεί.
Κίνδυνος απώλειας από ΕΣΠΑ
Ετερο πρόβλημα που θα κληθεί να επιλύσει η νέα διοίκηση είναι και η συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία. Οπως προβλέπεται, αν τα παραδοτέα των συμβάσεων που «τρέχουν» δεν καλύπτουν το 50% των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, υπάρχει κίνδυνος να χαθούν τα 84 εκατ. ευρώ που έχουν εξασφαλιστεί από το τρέχον ΕΣΠΑ 2014-2020, με στόχο τη δημιουργία κτηματολογικής βάσης δεδομένων στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας (συνολικής δαπάνης 320 εκατομμυρίων ευρώ). Ηδη το ποσοστό συμμετοχής δεν ξεπερνά το 30%, αν και τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται σημαντική αύξηση στην προσέλευση των πολιτών.
Εξίσου σημαντικό ζήτημα που πρέπει να ξεκαθαρίσει η νέα ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος με τον Φορέα είναι τα χρήματα από προηγούμενα προγράμματα που δεν έχουν συλλεγεί και τα οποία αφορούν το αναλογικό τέλος της κτηματογράφησης του 2008 και τα 35 ευρώ ανά δικαίωμα για την περίοδο 1997-1999.
Υπενθυμίζεται πως πρόκειται για παλαιότερα χρέη, με την προηγούμενη διοίκηση του Κτηματολογίου που είχε κάνει σχετικές συζητήσεις με την απελθούσα ηγεσία του ΥΠΕΝ, προκειμένου τα ανωτέρω ποσά να εισπραχθούν το επόμενο διάστημα. Οπως εξήγησαν πηγές, για τα προγράμματα του 2008 ο νόμος προβλέπει η καταβολή του αναλογικού τέλους να πραγματοποιείται από τους δικαιούχους κυριότητας και επικαρπίας που έχουν καταχωριστεί στους κτηματολογικούς πίνακες. Το αναλογικό τέλος κτηματογράφησης καταβάλλεται από τους κύριους ή επικαρπωτές και καθορίζεται σε ποσοστό ένα επί τοις χιλίοις επί της πέραν των 20.000 ευρώ αξίας του δικαιώματος που προκύπτει από την τιμή ζώνης, την παλαιότητα και τον όροφο. Στην περίπτωση συνδικαιούχων τα 20.000 ευρώ εξαιρούνται από κάθε έναν δικαιούχο και το ποσό που προκύπτει επιμερίζεται μεταξύ τους. Παράλληλα, το ανώτατο ποσό που θα κληθούν να πληρώσουν είναι τα 900 ευρώ.
Δυσκολία
Ο λόγος για τον οποίο μέχρι σήμερα δεν έχουν εισπραχθεί είναι ότι επί της ουσίας το κόστος ορίζεται με βάση την αντικειμενική αξία, η οποία ανά περιοχή και ιδιοκτησία διαφέρει – φέρνοντας στην πράξη μια σχετική δυσκολία. Ωστόσο, όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, αν ο νόμος δεν αλλάξει, η είσπραξη πρόκειται να γίνει το επόμενο διάστημα. Παράλληλα, πρόθεση του Κτηματολογίου είναι εισπραχθούν και τα 35 ευρώ ανά δικαίωμα για τα παλαιά προγράμματα 1997-1999, κάτι που είχε δρομολογηθεί να συμβεί στις αρχές του επόμενου έτους, όπου θα γινόταν η τροποποίηση της ΚΥΑ έτσι ώστε να μην πραγματοποιείται η πληρωμή μέσω μετρητών.
Πάντως, τόσο το Κτηματολόγιο όσο και τα ανάδοχα σχήματα τονίζουν ότι είναι σημαντικό να κατανοήσουν οι πολίτες πως η υποβολή της δήλωσης είναι υποχρεωτική, καθώς σε αντίθετη περίπτωση επέρχονται οι κατά το νόμο κυρώσεις, οι οποίες προβλέπουν ότι τα «αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα» περιέρχονται στο Δημόσιο. Στην περίπτωση αυτή, οι ιδιοκτήτες έχουν το δικαίωμα δικαστικής προσφυγής αλλά µόνο για να διεκδικήσουν αποζημίωση και όχι για την επιστροφή της κυριότητας του ακινήτου.
Η διαδικασία για τους πολίτες
Οι ιδιοκτήτες καλούνται να υποβάλουν δήλωση της ακίνητης περιουσίας τους στο Γραφείο Κτηματογράφησης της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητό τους ή και ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας www.ktimatologio.gr. Επίσης, για όσους διαμένουν στην Αττική και έχουν ακίνητα στις εν λόγω περιοχές λειτουργεί και το Κεντρικό Γραφείο Κτηματογράφησης, στα Ολυμπιακά Ακίνητα Γαλατσίου (Λεωφόρος Βεΐκου 137) καθημερινά 08:00 με 16:00 και κάθε Τετάρτη 08:00 με 20:00. Οσοι διαμένουν στη Θεσσαλονίκη και έχουν ακίνητα σε Καστοριά, Φλώρινα, Δράμα, Ξάνθη, Χαλκιδική μπορούν να εξυπηρετηθούν και στο Γραφείο Κτηματογράφησης Θεσσαλονίκης (Σαράφη 48Β – Φοίνικας).
Οσον αφορά το κόστος της διαδικασίας, το πάγιο τέλος κτηματογράφησης είναι 35 ευρώ για κάθε δικαίωμα σε κύριο χώρο (διαμέρισμα, κατάστημα, οικόπεδο κ.λπ.). Για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, χώροι στάθμευσης), που αποτελούν αυτοτελείς ιδιοκτησίες, δηλαδή έχουν χιλιοστά στο οικόπεδο και δεν αναφέρονται στον τίτλο ως παρακολουθήματα, το τέλος κτηματογράφησης είναι 20 ευρώ για κάθε δικαίωμα. Στις αγροτικές περιοχές τα φυσικά πρόσωπα μόνον, που δηλώνουν περισσότερα από δύο δικαιώματα κυριότητας ή δουλείας στον ίδιο προκαποδιστριακό ΟΤΑ, καταβάλλουν πάγιο τέλος για δύο μόνο δικαιώματα, ανεξάρτητα από τον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων που δηλώνουν στον συγκεκριμένο ΟΤΑ.
ΟΙ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ
*Μεταξύ των 24 συμβάσεων που τρέχουν, οι παρατάσεις που δίνονται σε κάποιες από τις περιοχές είναι οι εξής:
Περιφερειακή Ενότητα – ημερομηνίες τρέχουσες/τελικές
Π.Ε. Θεσσαλονίκης 16 Σεπτεμβρίου – 30 Σεπτεμβρίου
Π.Ε. Ιωαννίνων 16 Σεπτεμβρίου – 31 Οκτωβρίου
Π.Ε. Βοιωτίας και Φωκίδας 1 Οκτωβρίου – 31 Οκτωβρίου
Π.Ε. Λακωνίας 1 Οκτωβρίου – 29 Νοεμβρίου
Π.Ε. Πιερίας 16 Σεπτεμβρίου – 30 Σεπτεμβρίου
Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας 16 Σεπτεμβρίου – 31 Οκτωβρίου
Π.Ε. Δράμας και Ξάνθης 1 Οκτωβρίου – 31 Οκτωβρίου
Π.Ε. Αχαΐας 1 Οκτωβρίου – 29 Νοεμβρίου
Π.Ε. Καστοριάς και Φλώρινας 1 Οκτωβρίου – 29 Νοεμβρίου
Π.Ε. Γρεβενών 16 Σεπτεμβρίου – 31 Οκτωβρίου
