Με υποχωρήσεις αποφεύχθηκε το νέο ναυάγιο στο Eurogroup.
Οι κερδισμένοι Βόρειοι, οι ανικανοποίητοι Νότιοι και το πακέτο των 540 δισ. ευρώ που αφήνει πολλά ανοιχτά ζητήματα. Όλα όσα έγιναν και το παρασκήνιο της συμφωνίας. Η αποτίμηση της Ελλάδας.
Αίσιο τέλος είχε το χθεσινό θρίλερ στο Eurogroup. Μετά από συνεχείς αναβολές στην έναρξη της τηλεδιάσκεψης τελικά κάποια στιγμή και αφού στο παρασκήνιο οι διαβουλεύσεις είχαν κορυφωθεί, ξεκίνησε και σε σχεδόν μία ώρα υπήρξε συμφωνία. Μία συμφωνία η οποία ωστόσο πατάει το τενεκεδάκι λίγο παρακάτω, αφού οι νότιοι δεν ικανοποιήθηκαν, ενώ οι βόρειοι έκαναν μεν υποχωρήσεις, ωστόσο κέρδισαν αυτό που εξ αρχής είχαν βάλει ως στόχο: να μην μπει στο τραπέζι το θέμα έκδοσης ευρωομολόγου.
Τι προβλέπει το σχέδιο του Eurpgroup, με τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης να αφήνουν τα δύσκολα για τους ηγέτες των κρατών – μελών.
Ένα πακέτο ύψους 540 δισ. ευρώ, που φέρει την υπογραφή του Μάριο Σεντένο, που όμως περιέχει πολλές ασάφειες τις οποίες και καλούνται να αποσαφηνιστεί στην Σύνοδο Κορυφής. Βασικό ζητούμενο είναι η χρηματοδότηση, αλλά και τη μορφοποίηση του «innovative financial instrument». Είναι κάτι που θα αποφασιστεί στο άμεσο μέλλον και σίγουρα θα είναι ένα ακόμη πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στους Βόρειους και τους Νότιους.
Οι υπουργοί Οικονομικών, αφού επικράτησε ένα έντονο παρασκήνιο, βρήκαν τελικά μία συμβιβαστική λύση για ένα πακέτο των 540 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 240 δισ. ευρώ αφορούν δάνεια από τον ESM έως 2% του ΑΕΠ των κρατών μελών του. Μοναδική προϋπόθεση θα είναι τα χρήματα αυτά να κατευθυνθούν για δαπάνες που σχετίζονται με τον Covid19.
Τα κεφάλαια αυτά θα είναι διαθέσιμα μέσα σε διάστημα 2 εβδομάδων όπως διαβεβαίωσε ο Κλάους Ρέγκλινγκ. Τα υπόλοιπα δύο συνθετικά του πακέτου των 540 δισ. ευρώ αφορούν σε κεφάλαια 100 δισ. ευρώ μέσω του προγράμματος SURE που έχει ανακοινώσει η Κομισιόν για τη στήριξη της απασχόλησης και 200 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Οι προτάσεις ήταν αδιανόητες πριν από μερικές εβδομάδες, υποστήριξε. Σήμερα είναι διαφορετικά, έχουμε μια τεράστια παρέμβαση περί το 3% του ΑΕΠ σε δημοσιονομικά μέτρα και ευελιξία, ενώ η ΕΚΤ συνεισφέρει 16% του ΑΕΠ. Αν συνδυάσουμε τα ποσά μιλούμε για τρισεκατομμύρια ευρώ, τόνισε.
Σεντένο: Ο ESM και το δίχτυ προστασίας
Ο πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο τόνισε ότι δεν είμαστε όλοι στο ίδιο επίπεδο, γι’ αυτό είναι σημαντική η αλληλεγγύη. Εστίασε σε τρία δίχτυα προστασίας: για εργαζόμενους, εταιρείες και χώρες.
Όπως εξήγησε το δίχτυ προστασίας των επιμέρους χωρών για τους εργαζόμενους αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα. Γι’ αυτό ενεργοποιείται το πρόγραμμα SURE της Κομισιόν που θα διοχετεύσει έως 100 δισ. ευρώ στις επιμέρους χώρες που έχουν ανάγκη.
Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις υπήρξε από τα κράτη προσπάθεια στήριξης. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο η ΕΤΕπ θα δημιουργήσει μια πανευρωπαϊκή ομπρέλα στήριξης κυρίως μικρομεσαίων επιχειρήσεων με δύναμη πυρός 200 δισ. ευρώ.
Τέλος για τις χώρες-μέλη συμφωνήθηκε να υπάρξει μια γραμμή στήριξης 2% του ΑΕΠ, συνολικά 240 δισ. ευρώ που θα είναι διαθέσιμα σε όλα τα μέλη του ESM. Όποια χώρα τα χρησιμοποιήσει θα υπόκειται στους συνήθεις κανόνες. Μόνη προϋπόθεση να στηριχθεί το σύστημα υγείας και δαπάνες που σχετίζονται με τον κορονοϊό.
Η συμφωνία δείχνει ότι έχουμε την πολιτική βούληση να κάνουμε τον ESM κατάλληλο για την σημερινή κρίση. Το σύστημα θα είναι ενεργό σε λίγες εβδομάδες, σημείωσε.
Σε ό,τι αφορά τους όρους (conditionality) για την πιστωτική γραμμή του ESM η μόνη απαίτηση είναι να χρησιμοποιηθούν τα ποσά για το σύστημα υγείας και την αντιμετώπιση του κορονοϊού, σημείωσε ο Μάριο Σεντένο. Αυτό που περιμένουμε μετά είναι να κάνουν ότι μπορούν για να επιστρέψουν σε οικονομική σταθερότητα. Όπως διευκρίνισε τα χρήματα του ESM θα πάνε σε άμεσες και έμμεσες δαπάνες που σχετίζονται με τον κορονοϊό. Το χαρακτήρισε ένα «μηχανισμό ασφαλείας» για τις επιμέρους χώρες.
Όπως είπε ο Μάριο Σεντένο, όταν τελειώσει η υγειονομική κρίση θα πρέπει να δούμε την ανάκαμψη της οικονομίας. Στα επόμενα βήματα ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός θα είναι κρίσιμος. Παράλληλα, συμφωνήθηκε να συζητηθεί η δημιουργία ενός ταμείου (fund) που θα τονώσει τις επενδύσεις που πρέπει να γίνουν. Θα είναι προσωρινό, στοχευμένο στην παρούσα χρήση.
Σε ό,τι αφορά σε αυτό το ταμείο ανασυγκρότησης και το μέγεθός του, ο Μάριο Σεντένο δήλωσε ότι συμφωνήθηκε σήμερα τι πρέπει να γίνει βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα. Συμφωνήθηκε να δημιουργηθεί κάτι «νέο». Σε ότι αφορά το μέγεθος και τον χρόνο θα χρειαστεί καθοδήγηση από τους ηγέτες της ΕΕ, κάτι που θα είναι κρίσιμο.
Από την πλευρά του, ο Κλάους Ρέγκλινγκ δήλωσε ευχαριστημένος και ευχαρίστησε στον Μάριο Σεντένο. Ξέρουμε ότι είμαστε σε κρίση, τόνισε ο επικεφαλής του ESM. Είναι σημαντικό ότι ελήφθησαν μέτρα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για να αντισταθμιστούν οι αρνητικές συνέπειες. Όπως είπε είναι σημαντικά τα μέτρα που ελήφθησαν και είναι σχεδιασμένα για να βοηθήσουν τις χώρες που πιέζονται περισσότερο και δυσκολεύονται να βρουν πόρους περισσότερο από άλλες.
Σε ό,τι αφορά τον ESM, ο Κλ. Ρέγκλινγκ είπε ότι θα είναι το δίχτυ προστασίας για τις χώρες. Θα προσφέρει στήριξη μέσω πιστωτικής γραμμής ECCL που δεν έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν. Η γραμμή θα δώσει ρευστότητα με χαμηλό επιτόκιο και τα κράτη μέλη θα δεσμευτούν να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα μόνο για μέτρα που αφορούν την αντιμετώπιση του κορονοϊού.
Πως αποτιμά η Ελλάδα την απόφαση
Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη «η συμφωνία στην οποία κατέληξε Eurogroup, μέσα από συμβιβασμό, είναι ικανοποιητική, καθώς προσφέρει νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για να αντιμετωπισθούν οι πρωτόγνωρες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της εξάπλωσης του κορονοϊού».
Σημειώνουν επίσης ότι «έρχεται να συμπληρώσει τις πολύ θετικές πρόσφατες αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών για δημοσιονομική ευελιξία και της ΕΚΤ για ενίσχυση της ρευστότητας. Πρόκειται για ένα νέο πακέτο μέτρων, τόσο για την αντιμετώπιση της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης, όσο και για τη μεταγενέστερη ανάταξη των ευρωπαϊκών οικονομιών.
Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, προβλέπεται αυξημένη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, υλοποίηση ενός προσωρινού προγράμματος για τη διασφάλιση θέσεων εργασίας και ενεργοποίηση της προληπτικής πιστοληπτικής γραμμής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, προσαρμοσμένης στις τρέχουσες υγειονομικές ανάγκες. Στόχος αυτού του πακέτου μέτρων, συνολικού ύψους άνω των 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, είναι η ενίσχυση των υγειονομικών συστημάτων, η τόνωση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, ο περιορισμός της διόγκωσης της ανεργίας και η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
Ως προς την αναγκαία επανεκκίνηση της οικονομίας, προβλέπεται η δρομολόγηση ενός ταμείου ανάκαμψης, με χρηματοδότηση από καινοτόμα χρηματοοικονομικά εργαλεία, καθώς και η αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, μέσα από την αναδιάταξη του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου. Η θετική απόφαση θα πρέπει να αποτελέσει το εφαλτήριο για ακόμη πιο φιλόδοξες -μελλοντικά- ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες».